ევა პარტუმი (პოლ. Ewa Partum; დ. 1945, გროდისკ მაზოვიეკი ვარშავის მახლობლად, პოლონეთი) — პოეტი, თეატრის მსახიობი, კინორეჟისორი და კონცეპტუალური მხატვარი.

ევა პორტუმი
დაბადების თარიღი 3 იანვარი, 1945 (1945-25-03) (78 წლის)
გროდისკ მაზოვიეკი, პოლონეთი
ეროვნება პოლონელი
მოქალაქეობა პოლონეთი
საქმიანობა მხატვარი, პოეტი, მსახიობი, კინორეჟისორი

განათლება რედაქტირება

1963 წლიდან პარტუმი სწავლობდა ლოდოს სახელმწიფო სამხატვრო უმაღლეს სკოლაში. შემდეგ იგი 1965 წელს ვარშავის სამხატვრო აკადემიაში წავიდა, სადაც სწავლობდა ფერწერის განყოფილებაში.[1] მან დიპლომი 1970 წელს მიიღო პოეზიაში.[2]

ცხოვრება და კარიერა რედაქტირება

 
ერთ-ერთი ფოტო პარტუმის შიშველი ფოტოსესიიდან ქუჩაში

პარტუმი მხატვრობაში ახალ ენას ეძებდა, ამ ძიებას საფუძვლად უდევს მისი რწმენა, რომ მხატვრობამ ამოწურა მისი პოტენციალი ახალი ან ტრანსფორმაციული იდეების წარმოსაქმნელად. პარტუმის ნაშრომი ასევე ემყარება ისეთ თემებს, როგორიცაა საზოგადოებრივი სივრცის ცნება, ქალთა მდგომარეობა, ქალის სუბიექტურობა და 1980-იანი წლების პოლიტიკური კონტექსტი. პარტუმის ნამუშევრები იკვლევს ქალის იდენტურობის საკითხებს, მათ შორის ხელოვნების სამყაროს გენდერულ მიკერძოებას. 1970-იანი წლების დასაწყისში, მიუხედავად იმისა, რომ მხატვართა ინსტიტუტების რაოდენობა გაიზარდა, შეიქმნა ახალი პარადიგმა, რომელიც განაგრძობდა დომინანტური, ინსტიტუციონალიზებული ხელოვნების მოდელს, რომელსაც პარტუმი მიიჩნევს შეზღუდულად.[3] ინტერვიუებში ის საუბრობს იმ სირთულეებსა და დისკრიმინაციაზე, რომლებიც მას შეემთხვა შემოქმედების დროს.

ინტერვიუებში მან ისაუბრა შიშველ სპექტაკლებზე და თქვა: "მათი ინტერპრეტაციით, ბევრი კრიტიკოსი კონცენტრირდება ჩემი შიშველი სხეულის გამოყენებაში, სინამდვილეში არ ესმით, რომ ჩემთვის ეს იყო ნიშნის შექმნის საკითხი... ჩემი შიშველი სხეული მხოლოდ ინსტრუმენტია. მე ძალიან კონცენტრირებული ვარ, არ ვაკეთებ სპონტანურ მოძრაობებს. წარმოდგენის დასრულების შემდეგ კონცერტის შემდეგ ჩემი მაყურებლის, როგორც ვირტუოზის მიმართ ... ”[4]

პარტუმის საზოგადოებრივი მოღვაწეობა დაიწყო 1969 წელს და გაგრძელდა სამოცდაათიანი წლების განმავლობაში, აერთიანებდა პოეზიასა და სპექტაკლს. სპექტაკლში სახელწოდებით შეცვლა, 1974 წელს, პარტუმი გამოვიდა მაყურებლის წინაშე ნახევრად შიშველი, ნახევარ ტანზე კი მაკიაჟი ჰქონდა. მან განაცხადა, რომ იგი იყო ხელოვნების ნიმუში, რის გამოც მისი სხეული ფემინისტური დისკურსის ელემენტი გახდა. ეს შეიძლება გამოყენებულ იქნას როგორც ესენციალიზმის მაგალითი, რომ ხელოვნება ქალის სხეულს ეხება. კიდევ ერთი ნამუშევარი, „თვით-იდენტიფიკაცია“ (1980), მოიცავდა მისი შიშველი ფიგურის ფოტომონტაჟებს, რომელიც გადაღებულია ვარშავაში, მოსიარულეთა ​​შორის, პოლიციელის გვერდით და პრეზიდენტის რეზიდენციის წინ, სადაც ნაჩვენებია შიშველი ქალის სხეულის სადავო ხასიათი.[5] ნაწარმოების სათაური საუბრობს ქალის იდენტურობის რთულ და მკაცრ ძიებაზე იმ სამყაროში, სადაც ქალის სხეული ხშირად აღიქმება, როგორც შოკის ან სირცხვილის მიზეზი.

1971 წლიდან იგი ქმნის პროექტს "პოემების ევას მიერ" სადაც ძირითადი თემაა კონცეპტუალური პოეზია პოეტური საგნების ფორმაში, რომელშიც ხშირად აღბეჭდავს ტუჩებს. ადრეულ კონცეპტუალურ-პოეტურ ნაწარმოებებში შედის აქტიური პოეზია, რომელშიც პარტუმმა ქარი გამოიყენა სხვადასხვა პეიზაჟებში ამოჭრილი ასოების გასაფანტად, მათი შემთხვევითი განაწილებით პოეზიის შესაქმნელად. მისი შემდგომი ლექსები ძლიერ ფემინისტურ და სოციალურ ტონს აყალიბებს, თუმცა ეს არასდროს არის ნათქვამი მკაფიოდ ან აშკარა გზით მკითხველისა თუ მაყურებლისთვის. 1982 წელს საომარი მოქმედებების პერიოდში პარტუმი ერთ-ერთ სპექტაკლში შიშველი გამოვიდა წითელი პომადით და თქვა სიტყვა "Solidarnosc", რაც სოლიდარობას ნიშნავს. ეს გამოხატავს მისი მუშაობის ერთ-ერთ თემას, რომელიც მოიცავს პაროდეზირებას იმ მანერებით, რომლებშიც ქალები ცდილობენ შეესატყვისონ მამაკაცების იდეალიზებულ მოლოდინებს მათგან. გამოფენაზე, რომელიც ბერლინის კედელზე იყო გამოფენილი, მან გადაიღო ფოტოები შიშველმა მაღალქუსლიან ფეხსაცმელში და მარჯვენა ხელში ეჭირა დიდი ასო "O" და მარცხნივ "W", რაც ნიშნავს აღმოსავლეთ–დასავლეთის ჩრდილებს.[6]

ლიტერატურა რედაქტირება

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. Gorzodek, Ewa. "Ewa Partum." Polish Cultural Institute of New York. Polish Cultural Institute, 1 Jan. 2004. Web. 13 Oct. 2014.
  2. Ewa Partum en. ციტირების თარიღი: 2020-04-03
  3. Ewa Partum as a Cultural Producer | post. ციტირების თარიღი: 2020-03-04
  4. Majewska, Karolina. (2014-04-08) On historicizing Conceptualism and the interpretation of feminism. A conversation with Ewa Partum. ციტირების თარიღი: 2015-12-20.
  5. EWA PARTUM. Culture.pl (2014-05-19). ციტირების თარიღი: 2014-03-07.
  6. Leszkowicz, Pawel. "Sex and Subversion in the Art of the People's Republic of Poland." The Central European Journal of Social Sciences and Humanities 20 (2007): 51-85. Google Scholars. Web. 13 Oct. 2014.