ედემი
ედემი, ედენი, ედემის ბაღი (ებრ. גַּן עֵדֶן, Gan Eden; არაბ. جنة عدن, Jannat ‘Adn) — ბიბლიურ წარმოდგენებში ფიზიკური სამოთხე დედამიწაზე.
.jpg)
ბიბლიური გადმოცემით ედემი მდებარეობდა ოთხი მდინარის სათავეში:
10. მდინარე მოედინება ედემის ბაღის მოსარწყავად, მერე იტოტება და იქმნება ოთხი ნაკადი.
11. ერთის სახელია ფიშონი; იგი გარს უვლის ხავილას ქვეყანას, სადაც ოქროა.
12. კარგია იმ ქვეყნის ოქრო. იქ არის ანთრაკიც და ზურმუხტის ქვაც.
13. მეორე მდინარის სახელია გიხონი; იგი გარს უვლის მთელს ქუშის ქვეყანას.
14. მესამე მდინარის სახელია ხიდეკელი; იგი ჩაუდის აშურს. მეოთხე მდინარეა ფერათი.
— დაბადება, თავი II, 10-14
მცხეთური ხელნაწერის მიხედვით ტექსტი გამოიყურება შემდეგნაირად:
10. ხოლო მდინარე გამოვალს ედემით მორწყვად სამოთხისა, მიერ განიყოფვის ოთხად თავად.
11. სახელი ერთისა - ფისონ. ესე არს, რომელი გარემოვლის ყოველსა ქვეყანასა ევლატისასა, მუნ, სადა-იგი არს ოქროჲ.
12. ხოლო ოქრო მის ქვეყანისაჲ კეთილ, მუნ არს ანთრაკი და ქვაჲ იგი კაპოეტი.
13. და სახელი მდინარისა მეორისა - გეონ. ესე გარემოვლის ყოველსა ქვეყანასა ეთიოპიისასა.
14. და მდინარე მესამე - ტიგრისი. ესე ვალს წინაშე ასურეთსა, ხოლო მდინარე მეოთხე ევფრატი..
ბიბლიური ედემის მდინარეებთან და მის ადგილმდებარეობასთან დაკავშირებით არსებობს სხვადასხვა მოსაზრება.
მდინარე ფიშონი
რედაქტირებაპლატონ იოსელიანის სიტყვებით ფიშონი იგივე კოლხეთის სამეფოს მდინარე — ფაზისია[1], რომელიც ძველებრაულში ოქროს აღმნიშვნელად გამოიყენებიდა[2]. კავკასიაში კი სახელწოდება ფაზისით ცნობილია არაერთი მდინარე მათ შორის არაქსის სათავე, რომლის ხეობას ქართულ მატიანეში ბასიანად მოიხსენებენ.
მდინარე გიხონი
რედაქტირებამდინარე გიხონი მცხეთურ ხელნაწერში წარმოდგენილია, როგორც ეთიოპიის მდინარე: „და სახელი მდინარისა მეორისა - გეონ. ესე გარემოვლის ყოველსა ქვეყანასა ეთიოპიისასა“. თუმცაღა არსებობდა ორი ეთიოპია: პირველი ეს იყო აფრიკის კონტინენტზე არსებული ქვეყანა, ხოლო მეორე ეთიოპიად მოიხსენებდნენ — პონტოს სამეფოს ქვეყანას.
მდინარე ფერათი
რედაქტირებამდინარე ფერათი მცხეთურ ხელნაწერში წარმოდგენილია მდინარე ევფრატის სახელით.
მდინარე ხიდეკელი
რედაქტირებამდინარე ხიდეკელი მცხეთურ ხელნაწერში გაიგივებულია მდინარე ტიგროსთან.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირებასქოლიო
რედაქტირება- ↑
„Основываяс на указаниях пророков Исаии и Эзекеля на распути догадок, только с любопитством останавливаемся на том новеишем обяснении Фисона, одрой из рек рая, которого находят в Фазисе или Рионе Колхидском. Такаво и мнение Розенмюллера. Так понимали и древные Евреи. Так именует его в Колхиде Прокопий, писатель времен Юстиниана — clarisimus Ponti flavius Phasis.“(«Путевые записки от Тифлиса до Мцхеты» 1871. გვ. 11) - ↑
„Золото в этой реке по Моисею считавшееся наилучшим обясняется и самим названием золота на евреиском языке уфаза или офаза у пророка Иеремия (Иер. X. 9.) злато светраго у Соломона (пес. пес. V. 15.) и Иова (22. 24.) где упоминается о золоте Фаза.“(«Путевые записки от Тифлиса до Мцхеты» 1871. გვ. 12)
