გლაგოლური რიცხვები

გლაგოლური რიცვები — რიცხვთა ჩაწერის თავისებური სისტემა, რომელიც გლაგოლიცათი დაწერილ ტექსტებში გვხვდება. გლაგულური სისტემა ჰგავს ბერძნულსა და კირილურ რიცხვებს. ერთეულებს აღნიშავს ანბანის რიგზე დალაგებული პირველი ცხრა ასო, ათეულებს — შემდეგი ცხრა, ასეულებს — შემდეგი ცხრა. განსხვავებით ბერძნულისა და კირილურისაგან (თუმცა, მსგავსად არამეული რიცხვებისა[1]) გლაგულური რიცხვებით ათასეულების ჩაწერაცაა შესაძლებელი და მათთვის ანბანის ბოლო ცხრა ასოა განკუთვნილი.

არაბ. გლაგ. კირ.
1 = a а = a
2 = b в = v
3 = v г = g
4 = g д = d
5 = d е = e
6 = e ѕ = ʒ
7 = ž з = z
8 = ʒ и = i
9 = z ѳ = ḟ
არაბ. გლაგ. კირ.
10 = ï і = ï
20 = i к = k
30 = ģ л = l
40 = k м = m
50 = l н = n
60 = m ѯ = x
70 = n о = o
80 = o п = p
90 = p ч = č
არაბ. გლაგ. კირ.
100 = r р = r
200 = s с = s
300 = t т = t
400 = u ѵ = ÿ
500 = f ф = f
600 = ch х = ch
700 = ō ѱ = ps
800 = št ѡ = ō
900 = c ц = c
არაბ. გლაგ. კირ.
1000 = č
2000 = š
3000 = ъ
4000 = ě
5000 = ju
6000 ?
7000 ?
8000 ?
9000 ? = ę?


ციფრთა ჩაწერის კირილური სისტემისაგან განსხვავებით, გლაგოლური ზუსტად გასდევს გლაგოლიცას ასოთა წყობას. კირილურში კი ნიშნებს რიცხვითი მნიშვნელობა ბერძნული ანბანის გამოთქმების მიხედვით აქვთ მინიჭებული. ამიტომ გლაგოლიცათი შესრულებული კირილური ტექსტების ტრანსკრიბირებისას კირილიცაზე ხშირია შეცდომები, მაგალითად (კ) ‘40’ კირილიცაში к (k) ‘20’ ან (č) ‘1000’ mit ч (č) ‘90’

სქოლიო რედაქტირება

  1. შეად. Nikolaos Trunte: „Ex Armenia lux. Konstantin-Kyrill und Mesrop-Mašt‘oc‘“, in: Palaeoslavica 5 (1997), S. 31–57.

ლიტერატურა რედაქტირება