გენჩ-ოგლუევის სახლი

გენჩ-ოგლუევის სახლი; რუს. Дом купца Генч-Оглуева
კოორდინატები	47°13′16″N 39°42′49″E / 47.221103° ჩ. გ. 39.713544° ა. გ.
მდებარეობა	დონის როსტოვი
არქიტექტორი	ალექსანდრ პომერანცევი
ტიპი	ეკლექტიკა
გახსნის თარიღი	1880-1883
	რუსეთის კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლი № 6110009000

გენჩ-ოგლუევის სახლი (რუს. Дом купца Генч-Оглуева) — პირველი მრავალსართულიანი საგადასახადო სახლი დონის როსტოვში^[1]. მდებარეობს ბალშაია სადოვაიის და სემაშკოს შესახვევის კუთხეში. აგებულია 1883 წელს ალექსანდრე პომერანცევის პროექტის მიხედვით ვაჭარ სტეფან გენჩ-ოგლუევისათვის^[2]. აგებულია ეკლექტიკის სტილში და გააჩნია ფედერალური მნიშვნელობის კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სტატუსი.

ისტორია

1870-იანი წლების ბოლოს უდიდესმა როსტოველმა ვაჭარმა სტეფან გენჩ-ოგულევმა გადაწყვიტა აეშენებინა საკუთარი საგადასახადო სახლი. სახლის აშენება სთხოვა არქიტექტორ ალექსანდრ პომერანცევს. სავაჭრო სახლის მშენებლობა დაიწყო 1880 წელს და დასრულდა 1883 წელს. პომერანცევისთვის ეს იყო როსტოვში აშენებული პირველი სახლი^[2].

ვაჭარმა გენჩ-ოგულევმა სახლი გააქირავა. პირველ სართულზე მიმდინარეობდა ვაჭრობა, ხოლო მის ზემოთ განთვსებული იყო კანტორები და ბინები. გენჩ-ოგლუევის სახლში გარკვეული პერიოდი მდებარეობდა გაზეთ „აზოვისპირეთის მხარის“ სტამბა. აქვე 1897 წლიდან 1909 წლამდე მდებარეობდა ვოლგა-კამის ბანკის ოფისიც^[2].

საბჭოთა ხელისუფლების დამყარების შემდეგ მოხდა სახლის ნაციონალიზაცია. 1925 წლისათვის აქ განათავსეს სამხრეთ-აღმოსავლეთის კომერციული სააქციონერო ბანკი, დონის როსტოვის რაიონის „ნავთობსინდიკატის“ სამმართველო, მაღაზია „ხორცპროდუქტი“ და სხვ. მეორედან მეოთხე სართულის ჩათვლით განთავსდა საცხოვრებელი ადგილები. 1930-იან წლებში შენობაში გაიხსნა თევზის მაღაზია^[1].

მეორე მსოფლიო ომის დროს განადგურდა შენობის სახურავი. 1948-1949 წლებში სახლი აღადგინეს გ. კალაიჯანის პროექტის მიხედვით. გარემონტების შემდეგ მნიშვნელოვნად შეიცვალა შენობის იერსახე^[1].

არქიტექტურა

სახლი ოთხსართულიანია. არქიტექტურაში ჰარმონიულადაა შერწყმული სხვადასხვა არქიტექტურული სტილი^[2]. აგებულია ეკლექტიკის სტილში, თუმცა ფასადი მორთულია ბაროკოს სტილში, რუსტები და სანდრიკები შეიცავს კლასიციზმის ელემენტებს, ხოლო ფრონტონი შეიცავს გოთიკის ელემენტებს^[2].

სქოლიო

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 Роль здания доходного дома в жизни города. grants.rsu.ru. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2004-11-07. ციტირების თარიღი: 2013-08-15.
↑ ^2.0 ^2.1 ^2.2 ^2.3 ^2.4 Швецов С. Д. На высоком донском берегу: Очерки из прошлого Ростова. — Ростов, 1982. — С. 61—62.

[grants4-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 Роль здания доходного дома в жизни города. grants.rsu.ru. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2004-11-07. ციტირების თარიღი: 2013-08-15.

[Швецов-2] 2.0 ^2.1 ^2.2 ^2.3 ^2.4 Швецов С. Д. На высоком донском берегу: Очерки из прошлого Ростова. — Ростов, 1982. — С. 61—62.

[1]

[2]