ბოტანიკური ქუჩა

ბოტანიკური ქუჩა — ქუჩა თბილისში, კრწანისის რაიონში (კალა); ვახტანგ გორგასლის ქუჩიდან ბოტანიკურ ბაღამდე. ამ ქუჩით შეიძლება ასვლა ნარიყალის ციტადელში; ქუჩის ბოლოში, დაახლოებით იქ, სადაც დღეს ბოტანიკური ბაღის შესასვლელია აბანოების მხრიდან, კლდის ძირში მდებარეობდა ქალაქის ერთ-ერთი კარი — განჯის კარი, ხოლო ამ ქუჩის ხაზზე გამავალ გზას ერქვა განჯის გზა.

ბოტანიკური ქუჩა
საერთო ინფორმაცია
ქვეყანა	საქართველო
ქალაქი	თბილისი
რაიონი	კრწანისის რაიონი
ისტორიული რაიონი	კალა

ამ გზის სავაჭრო-სატრანზიტო მნიშვნელობა განსაკუთრებით გაიზარდა XIX საუკუნის 20-იან წლებში. 40-იან წლებში კი, ვორონცოვის (ახლანდელი ვახტანგ გორგასლის) ქუჩის გაყვანის შემდეგ, მისი მნიშვნელობა შემცირდა. სწორედ მაშინ დაერქვა ქუჩას ბოტანიკური. ბოტანიკური ქუჩა შეტანილია 1841 წელს შედგენილ თბილისის ქუჩების სიაში, დატანილია თბილისის 1851 წლის გეგმაზე. ქუჩაზე შემონახულია რამდენიმე ტიპური ძველთბილისური სახლი. ზოგ მათგანს დღესაც ამშვენებს მეზონინები (ზედა ნახევარსართული) და ფასადებზე გამოტანილი ღია ორიარუსიანი აივნები. აივნებით შემოფარგლული ეზო თავისებური ვესტიბიული და მეზობელთა შეხვედრის ადგილია. ნარიყალის ციხის ძირში დგას ორ საფეხურად აგებული ოთხსართულიანი სახლი, რომლის ქვედა სართულის სახურავი იმავდროულად ზედა სართულის ეზოა. ეს ქალაქის განაშენიანების მეტად გავრცელებული ტრადიციული ხერხია სივიწროვესა და ციცაბო რელიეფზე აშენებული თბილისური სახლების გეგმარებაში. ქუჩიდან იწყება ბოტანიკური ბაღი, რომელიც გაშენებულია XVII საუკუნის II ნახევარში ნარიყალის, ე. წ. „ციხის ბაღის“ და „სეიდაბადის“ ბაღების ტერიტორიაზე. ბაღს 1845 წელს ოფიციალურად ეწოდა თბილისის ბოტანიკური ბაღი. ქუჩაზეა XIX საუკუნის მეჩეთი. აქვს 1 ჩიხი.

ლიტერატურა

• ენციკლოპედია „თბილისი. ქუჩები, გამზირები, მოედნები“, თბ., 2008. — გვ. 34,36, ISBN 978-99928-20-35-3.