არტაანი (ქალაქი)
არტაანი (თურქ. Ardahan [არდაჰან]) — ქალაქი თურქეთის ჩრდილო-აღმოსავლეთ ნაწილში. ამავე სახელწოდების პროვინციის ადმინისტრაციული ცენტრი. მდებარეობს არტაანის პლატოზე, მდინარე მტკვრის სათავესთან, მის ორივე ნაპირზე.
| ქალაქი | |
|---|---|
|
არტაანი Ardahan | |
.jpg) | |
| ქვეყანა |
 თურქეთი |
| პროვინცია | არტაანი |
| კოორდინატები | 41°07′00″ ჩ. გ. 42°42′00″ ა. გ. / 41.11667° ჩ. გ. 42.70000° ა. გ. |
| ქალაქის მერი | ფარუქ ქოქსოი |
| ცენტრის სიმაღლე | 1900 მ |
| მოსახლეობა | 17 274 კაცი (2000) |
| სასაათო სარტყელი | UTC+2, ზაფხულში UTC+3 |
| სატელეფონო კოდი | (+90) 478 |
| საფოსტო ინდექსი | 75000 |
| საავტომობილო კოდი | 75 |
| ოფიციალური საიტი | ardahan.gov.tr |
  | |
ისტორია
რედაქტირებაპტოლემეს არტაანი მოხსენიებული აქვს არტანისას (ლათ. appidum Artanisa) სახელით. XIII საუკუნიდან იქ განთავსებული იყო არტაანისა და კოლას ერისთავთა რეზიდენცია. საუკუნეების განმავლობაში არტაანი იყო საქართველოს სამეფოს განუყოფელი ნაწილი. 1555 წელს ოსმალეთის იმპერიის მიერ სამცხე-საათაბაგოს ოკუპირების შემდეგ სანჯაყის სტატუსით შევიდა იმპერიის შემადგენლობაში. 1878 წელს რუსეთ-თურქეთის ომის შედეგად რუსეთის იმპერიის ფარგლებშია. 1883 წლიდან იყო არტაანის ოკრუგის ცენტრი და შედიოდა ყარსის ოლქის შემადგენლობაში. 1883 წლისთვის ქალაქში იყო 4 წისქვილი და 78 სავაჭრო დაწესებულება. 1918-21 წლებში არტაანი საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის შემადგენლობაში შედიოდა. ერთა ლიგამ ქალაქი საქართველოს ტერიტორიად აღიარა. საბჭოთა ოკუპაციის შემდეგ საქართველომ არტაანის ოლქზე კონტროლი დაკარგა. 1921 წლის ყარსის ხელშეკრულების მიხედვით, არტაანი ართვინის, ოლთისის და რიზეს ოლქებთან ერთად, თურქეთის შემადგენლობაში მოექცა.
დემოგრაფია
რედაქტირება| აღწერის წელი | მოსახლეობა | კაცი | ქალი |
|---|---|---|---|
| 1883[1] | 1273 | ||
| 1886[2] |  844 |
451 | 393 |
| 1895[3] | 778 |
||
| 1910[4] |  3729 |
2024 | 1705 |
| 2000 | 17 274 |
||
| 2012 | 19 075 |
||
| 2016 | 21 587 |
ლიტერატურა
რედაქტირება- «Города, существовавшие и существующие в Грузии» 1850.