არარეგულარული თანამგზავრი

არარეგულარული თანამგზავრი (ინგლ. Irregular moon) — პლანეტის ბუნებრივი თანამგზავრი, რომლის მოძრაობა საერთო წესებისაგან მკვეთრად განსხვავდება. ეს შეიძლება იყოს თანამგზავრი რომლის ორბიტის ექსცენტრისიტეტი ძალიანაა გაწელილი; თანამგზავრი, რომელიც ორბიტაზე საწინააღმდეგო მიმართულებით მოძრაობს; თანამგზავრი, რომლის ორბიტა ხასიათდება ეკვატორული სიბრტყიდან შედარებით მეტი დახრით.

პლანეტა სატურნის ყველაზე დიდი არარეგულარური თანამგზავრი თება
პლანეტა სატურნის არარეგულარული თანამგზავრების ორბიტები. შედარებისათვის ცენტრში, წითელი ფერიათაა აღნიშნული რეგულარული თანამგზავის ტიტანის ორბიტა

ითვლება, რომ არარეგულარული თანამგავრები წარმოიშვნენ არა იმავე პროტოპლანეტრუ დისკიდან, რომლიდანაც წარმოიშვა პროტოპლანეტა, არამედ დაჭერილ იქნა შემდგომში პლანეტის გრავიტაცის მიერ[1][2].

მზის სიტემაში ცნობილია ოთხივე პლანეტა-გიგანტის 100-ზე მეტი არარეგულარული თანამგზავრი. მათი ძირითადი ნაწილი აღმოჩენილ იქნა 1990-იან წლებში[3].

იხილეთ აგრეთვე რედაქტირება

ლიტერატურა რედაქტირება

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. David Jewitt. Irregular vs Regular Satellites Definition. UCLA. ციტირების თარიღი: 2015-05-02.
  2. Scott S. Sheppard. The Jovian Irregular Satellites. Carnegie Institution for Science. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-09-03. ციტირების თარიღი: 2015-05-02.
  3. В. С. Уральская. (2005) 2. Новые данные о спутниках больших планет. Современные знания о строении и составе Солнечной системы. Астронет. ციტირების თარიღი: 2015-05-02.