ანასტასია ფილატოვა

ანასტასია ფილატოვა (მონღ. Анастасия Ивановна Филатова, დ. 4 თებერვალი, 1920 — გ. 21 ოქტომბერი , 2001 , მოსკოვი ) — მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკის საზოგადო და პოლიტიკური მოღვაწე. მონღოლეთის ლიდერის იუმჟაგიინ ცედენბალის მეუღლე.

ანასტასია ფილატოვა
დაბადების თარიღი 4 თებერვალი, 1920(1920-02-04)
დაბადების ადგილი რიაზანი
გარდაცვალების თარიღი 21 ოქტომბერი, 2001(2001-10-21) (81 წლის)
გარდაცვალების ადგილი მოსკოვი
მოქალაქეობა  სსრკ
 რუსეთი
 მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკა
მეუღლე/ები Yumjaagiin Tsedenbal

ბიოგრაფია

რედაქტირება

ანასტასია ფილატოვა დაიბადა რუსულ ოჯახში, რიაზანის ოლქში, ხუთ სულიან ოჯახში. სკოლის დამთავრების შემდეგ მალევე გადავიდა მოსკოვში საცხოვრებლად, სადაც გახდა კომკავშირის კომიტეტის ორგანიზატორი ვაჭრობის სამინისტროში. მას ჰყავდა საქმრო, რომელიც 1941 წელს ფრონტზე წითელ არმიაში მსახურობდა. 1943 წელს, მას შემდეგ, რაც ისინი დაშორდნენ, იგი შეხვდა ცედენბალს. გაზეთ „იზვესტიას“ კორესპონდენტი ლეონიდ შინკარევი წერდა, რომ ცედენბალი და ფილატოვა ნიკოლაი ვაჟნოვის, (მისი ბიძა[1]) ჩოიბალსანის პოლიტიკური მრჩეველის 1940-იანი წლების შუა ხანებში და MPR-ში ელჩის 1947-1948 წლებში, წყალობით შეხვდნენ ერთმანეთს. ფილატოვა, მაშინდელი სსრკ ვაჭრობის სამინისტროს კომსომოლის ორგანიზაციის მდივანი, ვაჟნოვს მოსკოვის კომუნალურ ბინაში ესტუმრა. ვაჟნოვის ვაჟის მოგონებების თანახმად, მას შემდეგ რაც ცედენბალმა თქვა, რომ მას მოეწონა გოგონა, კომუნისტური პარტიის (ბოლშევიკების) ცენტრალურმა კომიტეტმა, ვაჟნოვს რეკომენდაცია მისცა ყოველმხრივ შეეწყო ხელი მათი ურთიერთობისთვის.[2] ანასტასია ფილატოვა მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკაში მრავალი წლის განმავლობაში იყო რესპუბლიკური ბავშვთა ფონდის ხელმძღვანელი.[3]

მან მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა მონღოლეთის პოლიტიკაში, განსაკუთრებით სოციალურ და საგანმანათლებლო პროგრამებში. ხელი შეუწყო მონღოლეთში დედებისთვის ოთხწლიანი ანაზღაურებადი შვებულების შემოღებას.

ანასტასია ფილატოვას მიენიჭა მონღოლეთის უმაღლესი სახელმწიფო ორდენი, MPR-ის სახელმწიფო პრემიის ლაურეატის წოდებები, MPR-ის დამსახურებული არტისტის და მრავალი სხვა ჯილდო, მათ შორის სამკერდე ნიშნები „უშიშროების საპატიო ოფიცერი“ და „შესანიშნავი მესაზღვრე“.[1]

ქმრის გადადგომის შემდეგ იგი მთელ ოჯახთან ერთად ცხოვრობდა მოსკოვში და რამდენჯერმე მისცა ინტერვიუ ჟურნალისტებს. მას ჩამოერთვა ტიტულები და ჯილდოები მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკის დიდი სახალხო ხურალის პრეზიდიუმის 1990 წლის 18 აპრილის №98 ბრძანებულებით, მაგრამ 2021 წლის 7 ივნისს სუხბატარის რეგიონის პირველი ინსტანციის სამოქალაქო სასამართლომ, იგი გაამართლა და გადაწყდა ტიტულებისა და ჯილდოების უკან დაბრუნების საკითხი დადებითად.[4][5]

2006 წლის მაისში მას ძეგლი დაუდგეს „ნაირამდალის“ საერთაშორისო საბავშვო კომპლექსის ტერიტორიაზე.

ცედენბალს და ფილატოვას ქორწინებიდან ორი შვილი ჰყავდათ: ვლადისლავი (დ. 1949 წელი), რომელიც 2000 წელს გარდაიცვალა ავტოკატასტროფაში[6]) და ზორიგი (დ. 1957 წელი), რომელიც პროფესიით ბიოლოგია, ცხოვრობს მოსკოვში, ჰყავს ქალიშვილი ანასტასია ცედენბალი.

ანასტასია ფილატოვა გარდაიცვალა 2001 წლის 21 ოქტომბერს, მოსკოვში და დაკრძალულია ვაგანკოვსკოეს სასაფლაოზე.[7]

2006 წელს ულან-ბატორის გარეუბანში ანასტასია ფილატოვას ძეგლი დაუდგეს.

მონღოლურ სატელევიზიო სერიალში „ისტორია არ დაივიწყებს“ (2020), ანასტასია ფილატოვას როლს ასრულებს მსახიობი გალინა ბოკაშევსკაია.[8]

ლიტერატურა

რედაქტირება
  • Шинкарев Л. И. Цеденбал и его время: документальное повествование в 2-х тт. Т. 1: Любовь. Власть. Трагедия.; Т. 2: Документы. Письма . Воспоминания. 2006, 920 стр. ISBN 5-9606-0026-9
  • Надиров Ш. 1984 год (Москва: Восточная литература, 1995)
  • Sergey Radchenko, «Mongolian Politics in the Shadow of the Cold War: The 1964 Coup Attempt and the Sino-Soviet Split», Journal of Cold War Studies, Vol. 8 (No. 1). (ინგლისური)