ალკადიენები
ალკადიენები (შემოკლებით დიენები) – უჯერი ნახშირწყალბადები, რომელთა ჰომოლოგიური რიგის ფორმულაა CnH2n-2, მოიცავენ მხოლოდ ორ ორმაგ ბმასა და sp2-ჰიბრიდულ ნახშირბადატომებს. დიენებისთვის დამახასიათებელია ნახშირბადის ჯაჭვის, ორმაგი ბმების მდებარეობის და გეომეტრიული იზომერია.
კლასიფიკაცია რედაქტირება
დიენური ნახშირწყლალბადები იყოფა სამ კლასად:
- კუმულირებულ დიენებად, სადაც ორმაგი ბმები მიმდევრობითაა განლაეგბული (—C=C=C—)
- შეუღლებულ დიენებად, სადაც ორმაგი ბმები ერთმანეთისგან დაცილებულია ერთი მარტივი ბმით(—C=C-C=C—)
- იზოლირებულ დიენებად, სადაც ორმაგი ბმები ერთმანეთს დაცილებულია ერთზე მეტი მარტივი ბმით (—C=C-C-C=C—).[1]
ყველაზე საინტერესო თვისებები და ფართო გამოყენება აქვს შეუღლებულ დიენებს, განსაკუთრებით, ამ კლასის ორ წარმომადგენელს: დივინილს და იზოპრენს[1].
იხილეთ აგრეთვე რედაქტირება
სქოლიო რედაქტირება
ლიტერატურა რედაქტირება
- საყმაწვილო ენციკლოპედია:ქიმია; თბილისი, 2006