ალექსანდრე კოვალევსკი

რუსი ბიოლოგი

ალექსანდრე ონოფრეს ძე კოვალევსკი (რუს. Ковалевский, Александр Онуфриевич; დ. 19 ნოემბერი [ძვ. სტ. 7 ნოემბერი], 1840, ვარკავის თემი, ახლანდელი პრეილის რაიონი, ლატვია, — გ. 22 ნოემბერი [ძვ. სტ. 9 ნოემბერი], 1901, პეტერბურგი) — რუსი ბიოლოგი, ევოლუციური ემბრიოლოგიისა და ფიზიოლოგიის ერთ-ერთი ფუძემდებელი. პეტერბურგის მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსი (1890). ვლადიმერ კოვალევსკის უფროსი ძმა. შეისწავლა ქორდიანთა (ამფიოქსუსი) და მრავალი უხერხემლო ცხოველის ემბრიონული განვითარება და დაადგინა ცხოველთა განვითარების საერთო კანონზომიერებანი, აგრეთვე გამოიკვლია გამომყოფი სისტემის სტრუქტურა და ფუნქციები, აღმოაჩინა და შეისწავლა უხერხემლო ცხოველთა ფაგოციტური ორგანოები და მათი როლი მწერების მეტამორფოზში. კოვალევსკის გამოკვლევებმა ილია მეჩნიკოვის და ერნსტ ჰეკელის ნაშრომებთან ერთად, საფუძველი ჩაუყარა ფილოგენეზურ მიმართულებას ემბრიოლოგიაში.

ალექსანდრე კოვალევსკი
დაბ. თარიღი 19 ნოემბერი, 1840(1840-11-19)[1]
დაბ. ადგილი Vārkava
გარდ. თარიღი 22 ნოემბერი, 1901(1901-11-22)[1] (61 წლის)
გარდ. ადგილი სანქტ-პეტერბურგი, სანქტ-პეტერბურგის გუბერნია, რუსეთის იმპერია[2] [1]
დასაფლავებულია ნოვოდევიჩის სასაფლაო
მოქალაქეობა რუსეთის იმპერია
საქმიანობა ზოოლოგი, embryologist[3] , სამეცნიერო მუშაკი[3] და უნივერსიტეტის პროფესორი[3]
მუშაობის ადგილი ყაზანის უნივერსიტეტი[4] , წმინდა ვლადიმერის საიმპერატორო უნივერსიტეტი[5] , ოდესის უნივერსიტეტი, სანქტ-პეტერბურგის საიმპერატორო უნივერსიტეტი და Sevastopol Biological Station[6]
ალმა-მატერი სანქტ-პეტერბურგის უნივერსიტეტის ფიზიკა-მათემატიკის ფაკულტეტი და ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტი
განთქმული მოსწავლეები ვლადიმერ რეინჰარდი და Nikolay Popov
სამეცნიერო ხარისხი საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა დოქტორი
შვილ(ებ)ი ვლადიმერ კოვალევსკი და Q130606279?
ჯილდოები წმინდა ვლადიმერის მე-3 ხარისხის ორდენი, წმინდა სტანისლავის 1-ლი ხარისხის ორდენი, წმინდა ანას 1-ლი ხარისხის ორდენი, წმინდა ანას მე-2 ხარისხის ორდენი, ორდენი ხელოვნებისა და მეცნიერების სფეროებში შეტანილი წვლილისათვის, სამეფო საზოგადოების უცხოელი წევრი[7] , ბაერის მედალი[5] და ბაერის მედალი[5]

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება

ლიტერატურა

რედაქტირება
  • Мечников И. И., Александр Онуфриевич Ковалевский, в кн.: Страницы воспоминаний, М., 1946;
  • Догель В. А., А. О. Ковалевский (1840—1901), М.—Л., 1945;
  • Бляхер Л. Я., История эмбриологии в России (С середины XIX до середины XX вв.). Беспозвоночные, М., 1959.
  1. 1.0 1.1 1.2 www.accademiadellescienze.it
  2. Ковалевский Александр Онуфриевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  3. 3.0 3.1 3.2 Czech National Authority Database
  4. Reiss C., Levit G. S., Hossfeld U. et al. The Mexican Axolotl in Russia. The History of an Early Laboratory Animal as a Transnational Process, 1864–1940, Мексиканский аксолотль в России. История лабораторного животного как международный процесс, 1864–1940 // Историко-биологические исследования — 2015. — Vol. 7, Iss. 3. — P. 29–38. — ISSN 2076-8176; 2500-1221
  5. 5.0 5.1 5.2 Манойленко К. В. Награды имени академика К.М. Бэра: история основания, значение, Awards Named for the Academician Karl von Baer: A History of Their Foundation and Significance // Историко-биологические исследования — 2014. — Т. 6, вып. 1. — С. 26–47. — ISSN 2076-8176; 2500-1221
  6. Мильчакова Н. А. Вклад В.А. Водяницкого в восстановление Севастопольской биологической станции и благоустройство города Севастополя после Великой Отечественной войны, Contribution of V.A. Vodyanitsky in the restoration of the Sevastopol biological station and the improvement of Sevastopol City after World War II // Историко-биологические исследования — 2019. — Т. 11, вып. 3. — С. 7–29. — ISSN 2076-8176; 2500-1221
  7. List of Royal Society Fellows 1660-2007ლონდონის სამეფო საზოგადოება. — გვ. 207.