ჰელიოცენტრული სისტემა
(გადამისამართდა გვერდიდან ჰელიოცენტრიზმი)
ჰელიოცენტრიზმი, ან ჰელიოცენტრიციზმი[1] — ასტრონომიული მოდელი, რომლის მიხედვითაც დედამიწა და პლანეტები მოძრაობს მზის სისტემის გარშემო. სიტყვა მომდინარეობს ბერძნული ენიდან (ἥλιος helios „მზე“ და κέντρον kentron „ცენტრი“). ისტორიული თვალთახედვით, ჰელიოცენტრიზმი გეოცენტრიზმის საპირისპირო ცნებაა, რომელიც სამყაროს ცენტრად დედამიწას მოიაზრებს. შეხედულება იმის შესახებ, რომ დედამიწა მზის გარშემო ბრუნავს, ჯერ კიდევ ძვ.წ. III საუკუნეში წამოაყენა არისტარქე სამოსელმა,[2] თუმცა მისმა შეხედულებამ პოსტ-ანტიკური მსოფლიოს ყურადღება ვერ მიიპყრო, ალაბთ იმიტომ, რომ ანტიკური ეპოქა მეცნიერების ნაკლებობას განიცდიდა.[3] საბოლოოდ, არისტარქეს ჰელიოცენტრიზმი აღადგინა და გააუმჯობესა კოპერნიკმა.[4]
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ The Shorter Oxford English Dictionary (6th ed., 2007)
- ↑ Dreyer (1953), pp.135–48); Linton (2004), pp.38–9)[მკვდარი ბმული]. The work of Aristarchus's in which he proposed his heliocentric system has not survived. We only know of it now from a brief passage in Archimedes's The Sand Reckoner.
- ↑ according to Lucio Russo, the heliocentric view was expounded in Hipparchus's work on gravity. (source: Lucio Rosso, The Forgotten Revolution, How Science was Born in 300BC and Why it had to be Reborn, pp 293-296)
- ↑ Dreyer (1953, pp.139ff).