ჯანგირ აღა

ჯანგირ აღა (ქურთ. Cangîr Axa (დ. 1874, ჩობუღლი, ვანის ვილაიეთი, ოსმალეთის იმპერია – გ. 1943, სარატოვი, სსრკ) — ეზიდთა და ასევე სომხეთის ეროვნული გმირი.

ჯანგირ აღა
Cangîr Axa
ჯანგირ აღა თავის ოჯახთან ერთად. 1901 წ.
ეროვნება	ეზიდი
დაბადების თარიღი	1874
დაბადების ადგილი	ჩობუღლი, ვანის ვილაიეტი, ოსმალეთის იმპერია (ამჟამად  თურქეთი)
გარდაცვალების თარიღი	1943
გარდაცვალების ადგილი	სარატოვი,  სსრკ
კუთვნილება	რუსეთის იმპერია სომხეთის დემოკრატიული რესპუბლიკა
ბრძოლები/ომები	კავკასიური ფრონტი (პირველი მსოფლიო ომი) ბაშ-აპარანული ბრძოლა

დაიბადა სოფელ ჩობუღლიში, ვანის ვილაიეთი, ოსმალეთის იმპერია. მანდიკის ტომის მეთაურის ხათიბ-აღის შვილი. მონაწილეობდა პირველ მსოფლიო ომში. 1915 წელს რუსეთის იმპერიას ჩაბარდა და მოქალაქეობა თხოვა. 1918 წელს სომხეთის რესპუბლიკის არმიაში გენერალ ანდრანიკთან ერთად მეთაურობს. 1939 წელს იყო რეპრესირებული სარატოვის ციხეში. 1943 წელს იქვე გარდაიცვალა.

სახალხო სიმღერები ჯანგირ აღაზე

„Lo lo lo lo lo lo bavo, Lo bavo şere xweyo şere şer girane, Cîhangîr axa kela mêrane, Dîsa mêrê hewar û gaziyane. De lêxe kekê Fetila, de tu lêxe, Eskerê Roma reş girane, De berdê ji kela Wanê derxe. Lo lo lo lo lo lo bavo, Lo bavo şerekê qewimiye Tewrêzê, Di devê vê Deleman, bonya rê da, De Xweyo qanekê me qewimiye Tewrêzê, Delîmanê binya rê da Andiranîk paşa xweş mêrane aza Qayîşa mawzerê tev girêda, Got: “Ezê di bextê we da me, Hûnê rabin, cawekê bidine Cîhangîr axa, Bêjinê em ê di bextê tedane, Tu di bextê Xwedê da, De rabe,nesekine,were, Hêsîrê me mane kela Wanê Bin berfê da.” De lêxe kekê Fetila,de tu lêxe, Eskerê Roma reş girane, De berdê ji kela Wanê derxe. Lo lo lo lo lo lo bavo, Lo bavo,dibê Fêrîk paşa hate Wanê, Têlekê da bo Mûşê, Erzîcnê, Erzinganê Digot: “Mişîro, bextê te û Xwedê me, De rabe çend topekan bişîne Wanê, De dibê hezar çarsid mêrê canfîda derketiye Rewanê, De tu werê lêxe biqelîne koka me temamiyê. De lêxê kekê Fetila,de tu lêxe, Eskerê Roma reş girane, De berdê ji kela Wanê derxe. Lo lo lo lo lo lo bavo, Lo bavo şere,lo xweyo şere, şer girane, Şer girane, Cîhangîr axa kela mêrane, Dîsa mêrê hewar û gaziyane, De lêxe kekê Fetila,de tu lêxe, Eskerê Roma reş girane, De berdê ji kela Wanê derxe“

ლიტერატურა

• «Езиды Ванского Вилайета Османской империи Турции» - ქარამე ანყოსი 2008