შანიუ
შანიუ ასევე ჩან-იუ (ჩინ.: 单于; ხუნუს ენაზე: სანოკი ან ცანაკი,[1]) — ჩენგ-ლი კუ-ტუ ჩან-იუ-ს შემოკლებული ფორმა (ჩინ.: 撐犁孤塗單于). ხანის წიგნის (ხანის დინასტიის ქრონიკები) მიხევით მისი მნიშვნელობაა: ზეცა, შვილი, დიდი გამოცხადება.[2] ტერმინი წარმოადგენდა ცენტრალური და შუა აზიის მომთაბარე ტომების უზენაესი მმართველის ტიტულს. ტერმინმა იარსება დაახლოებით 8 საუკუნე და 402 წელს ჩაანაცვლა კაგანმა.[3]
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ 刘正埮、高名凯、麦永乾、史有为编, 汉语外来词词典 (ნასესხები სიტყვების ჩინური ლექსიკონი), 上海辞书出版社. 1984, p. 63.
- ↑ ხანის წიგნი, Vol. 94-I, 匈奴謂天為「撐犁」，謂子為「孤塗」，單于者，廣大之貌也，
- ↑ Taskin V.S. "Materials on history of Dunhu group nomadic tribes", Moscow, 1984, p. 305,306, (Таскин В.С. "Mатериалы по истории древних кочевых народов группы Дунху") (რუსული)