ფრიც ალბერტ ლიპმანი

ფრიც ალბერტ ლიპმანი
	გერმ. Fritz Albert Lipmann
დაბ. თარიღი	12 ივნისი, 1899
დაბ. ადგილი	კენიგსბერგი
გარდ. თარიღი	24 ივლისი, 1986 (87 წლის)
გარდ. ადგილი	პოუკიპზი
მოქალაქეობა	გერმანია; აშშ
საქმიანობა	ბიოქიმიკოსი, უნივერსიტეტის პროფესორი, ქიმიკოსი და ექიმი
მუშაობის ადგილი	ჰარვარდის უნივერსიტეტი და The Rockefeller University
ალმა-მატერი	კენიგსბერგის უნივერსიტეტი, ლუდვიგ მაქსიმილიანის მიუნხენის უნივერსიტეტი, ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტი, ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი და Collegium Fridericianum
ჯილდოები	doctor honoris causa from the University of Aix-Marseille , ნობელის პრემია ფიზიოლოგიასა და მედიცინაში , სამეფო საზოგადოების უცხოელი წევრი , მეცნიერების ეროვნული მედალი, doctor honoris causa from the University of Paris , ჰუმბოლდტის პრემია, ორდენი ხელოვნებისა და მეცნიერების სფეროებში შეტანილი წვლილისათვის და ალექსანდერ ფონ ჰუმბოლდტის სტიპენდია
	ფრიც ალბერტ ლიპმანი ვიკისაწყობში

ფრიც ალბერტ ლიპმანი (დ. 12 ივნისი, 1899, კენიგსბერგი ― გ. 24 ივლისი, 1986) — გერმანული წარმოშობის ამერიკელი ბიოქიმიკოსი, აშშ-ის მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის (1950) და ლონდონის სამეფო საზოგადოების (1962) წევრი.

ბიოგრაფია

1924 წელს დაამთავრა ბერლინის უნივერსიტეტი. 1939 წელს წავიდა ემიგრაციაში აშშ–ში. 1941 წლამდე მუშაობდა კორნელის, 1941-1949 წლებში ჰარვარდის უნივერსიტეტებში, 1949-1957 წლებში მასაჩუსეტსის ჰოსპიტალში. 1957 წლიდან კი როკფელერის ინსტიტუტში. იკვლევდა უჯრედში ნივთიერებათა ცვლას და ცილის ბიოსინთეზს. 1947 წელს მტრედის ნაღველიდან გამოყო და შეისწავლა A კოფერმენტის ქიმიური სტრუქტურა და ბიოლოგიური როლი. 1953 წელს მიიღო ნობელის პრემია ფიზიოლოგიასა და მედიცინაში.

ლიტერატურა

ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ., 1983. — გვ. 249.
ფრიც ალბერტ ლიპმანი — სტატია ენციკლოპედია ბრიტანიკიდან (ინგლისური)

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 Deutsche Nationalbibliothek Record #118728512 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^2.0 ^2.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^3.0 ^3.1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ^4.0 ^4.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^5.0 ^5.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>
↑ ^6.0 ^6.1 Munzinger Personen
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107343683"></a>
↑ L'Information universitaire — 1947. — ISSN 2024-3693
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q116209929"></a>
↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1953 — Nobel Foundation.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1781959"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23684016"></a>
↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1781959"></a>
↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — ლონდონის სამეფო საზოგადოება. — გვ. 219.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q111806251"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q123885"></a>
↑ https://www.legifrance.gouv.fr/jorf/jo/id/JORFCONT000000019135

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:გერმანიის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Deutsche_Nationalbibliothek]]</i>_[http://d-nb.info/gnd/118728512/_Record_#118728512]_//_ინტეგრირებული_ნორმატიული_ფაილი<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 Deutsche Nationalbibliothek Record #118728512 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827_citetype_Q595971"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_BnF_authorities:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-2] 2.0 ^2.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-3] 3.0 ^3.1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13136"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-4] 4.0 ^4.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q47461344"_data-entity-id="Q2664168">[http://www.enciclopedia.cat/enciclop%C3%A8dies/gran-enciclop%C3%A8dia-catalana/EC-GEC-0037355.xml_Gran_Enciclopèdia_Catalana]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ca:Grup_Enciclopèdia|Grup_Enciclopèdia]],_1968.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a></div>-5] 5.0 ^5.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q36570165"_data-entity-id="Q107343683">Munzinger_Personen<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107343683"></a></div>-6] 6.0 ^6.1 Munzinger Personen
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107343683"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q11032"_data-entity-id="Q116209929">[https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k45861183/f3.item.r=honoris.zoom_L'Information_universitaire]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1947._—_ISSN_[https://www.worldcat.org/issn/2024-3693_2024-3693]</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q116209929"></a></div>-7] L'Information universitaire — 1947. — ISSN 2024-3693
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q116209929"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127"_data-entity-id="Q23684016">[https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/1953/summary/_The_Nobel_Prize_in_Physiology_or_Medicine_1953]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ნობელის_ფონდი|Nobel_Foundation]].</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1781959"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23684016"></a></div>-8] The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1953 — Nobel Foundation.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1781959"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23684016"></a>

[[https://www.nobelprize.org/uploads/2019/04/prize-amounts-2020.pdf_Table_showing_prize_amounts]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ნობელის_ფონდი|Nobel_Foundation]],_2019.</span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1781959"></a></div>-9] Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1781959"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q12139612_citetype_Q49848"_data-entity-id="Q111806251">[https://web.archive.org/web/20120114063626/http://royalsociety.org/uploadedFiles/Royal_Society_Content/about-us/fellowship/Fellows1660-2007.pdf_List_of_Royal_Society_Fellows_1660-2007]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ლონდონის_სამეფო_საზოგადოება|ლონდონის_სამეფო_საზოგადოება]]._—_გვ.&nbsp;219.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q111806251"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q123885"></a></div>-10] List of Royal Society Fellows 1660-2007 — ლონდონის სამეფო საზოგადოება. — გვ. 219.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q111806251"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q123885"></a>

[[https://www.legifrance.gouv.fr/jorf/jo/id/JORFCONT000000019135_https://www.legifrance.gouv.fr/jorf/jo/id/JORFCONT000000019135]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-11] ttps://www.legifrance.gouv.fr/jorf/jo/id/JORFCONT000000019135

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

ფრიც ალბერტ ლიპმანი
გერმ. Fritz Albert Lipmann

დაბ. თარიღი	12 ივნისი, 1899(1899-06-12)^[1] ^[2] ^[3] ^[4] ^[5] ^[6]
დაბ. ადგილი	კენიგსბერგი^[1]
გარდ. თარიღი	24 ივლისი, 1986(1986-07-24)^[1] ^[2] ^[3] ^[4] ^[5] ^[6] (87 წლის)
გარდ. ადგილი	პოუკიპზი^[1]
მოქალაქეობა	გერმანია აშშ
საქმიანობა	ბიოქიმიკოსი, უნივერსიტეტის პროფესორი, ქიმიკოსი და ექიმი
მუშაობის ადგილი	ჰარვარდის უნივერსიტეტი და The Rockefeller University
ალმა-მატერი	კენიგსბერგის უნივერსიტეტი, ლუდვიგ მაქსიმილიანის მიუნხენის უნივერსიტეტი, ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტი, ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი და Collegium Fridericianum
ჯილდოები	doctor honoris causa from the University of Aix-Marseille^[7] , ნობელის პრემია ფიზიოლოგიასა და მედიცინაში^[8] ^[9] , სამეფო საზოგადოების უცხოელი წევრი^[10] , მეცნიერების ეროვნული მედალი, doctor honoris causa from the University of Paris^[11] , ჰუმბოლდტის პრემია, ორდენი ხელოვნებისა და მეცნიერების სფეროებში შეტანილი წვლილისათვის და ალექსანდერ ფონ ჰუმბოლდტის სტიპენდია
ფრიც ალბერტ ლიპმანი ვიკისაწყობში