უზუნ-ქიუი
მუსიკალური ჟანრი
უზუნ-ქიუი (ბაშკ. оҙон көй, თათრ. озын көй, оҙон — გრძელი, көй — მელოდია) — ბაშკირული და თათრული ხალხური მუსიკის ჟანრი, მელოდიური სტილი (გრძელი ხანგრძლივი სიმღერა).
| უზუნ-ქიუი | |
|---|---|
| ჟანრობრივი წარმომავლობა | ბაშკირული და თათრული ხალხური მუსიკა |
| კულტურული წარმომავლობა | ბაშკირეთი |
ისტორია
რედაქტირებაუზუნ-ქიუი ზეპირსიტყვიერების და მუსიკის ერთ-ერთი უიკალური ჟანრია კულტურულად დაახლოებული თათარი და ბაშკირი ხალხის ხალხურ შემოქმედებაში. ჟანრის საფუძველი სამგლოვიარო მოტივები გახდა, რომლის განვითარებას ხელი შეუწყეს ბაშკირმა მომღელებმა, რომლებიც უზუნ-ქიუის ასრულებდნენ ბაშკირელების სახალხო შეკრბებზე.
ლიტერატურა
რედაქტირება- Лебединский, Лев Николаевич «Башкирские народные песни и наигрыши», Москва, 1965.
- Ихтисамов Х. С. К вопросу о формообразующей роли ритма башкирской протяжной песни озон-кюй: О цикличности ритмического развития //Науч.-метод. записки. Вып. I. Уфа, 1973.
- Сайдашева, З. Н. Песенная культура татар Волго-Камья. Казань, 2002.
- Рыбаков, Сергей Гаврилович Музыка и песни уральских мусульман с очерком их быта. СПб., 1897.
- Рыбаков С. Г. О народных песнях татар, башкир и тептярей. Живая старина. СПб., 1894.
- Нигмедзянов М. Н. Татарская народная музыка. Казань, 2003.
- Абдуллин, Азгар Ханифович Татарская народная песня: тематика, жанры и некоторые особенности народного исполнительства Текст.: автореф. дис. канд. искусствоведения /А. X. Абдуллин. — Л., 1971.-24 с.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- [https://web.archive.org/web/20141129110420/http://xn----7sbacsfsccnbdnzsqis3h5a6ivbm.xn--p1ai/index.php/read/8-statya/8882-o-on-k-j დაარქივებული 2014-11-29 საიტზე Wayback Machine. Сальманова Л. К. Узун-кюй.// Статья в Башкирской энциклопедии.]
- Статья в Башкортостан: краткая энциклопедия[მკვდარი ბმული]
- http://www.music-dic.ru/html-music-keld/u/6792.html დაარქივებული 2017-05-07 საიტზე Wayback Machine.
- Статья в Башкирской энциклопедии დაარქივებული 2014-01-08 საიტზე Wayback Machine.
- Музыкальная культура татар
- Газиев, Идрис Мударисович Песенная протяжная лирика озын көй башкир и татар. Проблемы аутентичности в исполнительстве // Harmony. Международный музыкальный культурологический журнал
- поёт Илhам Шакиров «Иске кара урман» YouTube-ზე
- Идрис Газиев «Карурман» татарская народная песня YouTube-ზე