ტაივანის პოლიტიკური და ლეგალური სტატუსი

ამ გვერდს არა აქვს შემოწმებული ვერსია, სავარაუდოდ მისი ხარისხი არ შეესაბამებოდა პროექტის სტანდარტებს.

ტაივანის პოლიტიკური და სამართლებრივი სტატუსი სადავო საკითხებია. ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა (PRC) აცხადებს, რომ ჩინეთის რესპუბლიკის მთავრობა არალეგიტიმურია და მას უწოდებენ "ტაივანის მთავრობას". ROC(ჩინეთის რესპუბლიკა)– ს აქვს საკუთარი ვალუტა, ფართოდ მიღებული პასპორტი, საფოსტო მარკები, ინტერნეტ TLD, შეიარაღებული ძალები და კონსტიტუცია დამოუკიდებლად არჩეულ პრეზიდენტთან ერთად. მან ოფიციალურად არ თქვა უარი მატერიკზე თავის პრეტენზიებზე, მაგრამ ROC– ის მთავრობის პუბლიკაციებმა სულ უფრო დააკნინეს ეს ისტორიული პრეტენზია.

2009 წლის მარტში TVBS- ის მიერ ჩატარებული ტაივანელი, 20 წლის ზემოთ პირების გამოკითხვის შედეგად, 64% -ის უმრავლესობამ "სტატუს ქვო" აირჩია, 19% "დამოუკიდებლობას", 5% კი "გაერთიანებას".

ურთიერთობა ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკასთან

2005 წლის 29 აპრილს კუომინტანგის თავმჯდომარე ლიენ ჩანი გაემგზავრა პეკინში და შეხვდა ჩინეთის კომუნისტური პარტიის (CPC) გენერალურ მდივანს ჰუ ჟინტაოს, პარტიის ლიდერებს შორის პირველი შეხვედრა 1949 წლის ჩინეთის სამოქალაქო ომის დასრულების შემდეგ მოხდა. 2014 წლის 11 თებერვალს, მატერიკის საქმეთა საბჭოს ხელმძღვანელი ვანგ იუ-ჩი გაემგზავრა ნანჯინგში და შეხვდა ტაივანის საქმეთა ოფისის ხელმძღვანელს ჟანგ ჟიჯუნს, ეს იყო პირველი შეხვედრა ორივე მხარის მაღალჩინოსნებს შორის. ჟანგი საპასუხო ვიზიტით იმყოფებოდა ტაივანში და ვანგს შეხვდა 2014 წლის 25 ივნისს, რის შედეგადაც ჟანგი გახდა მინისტრის პირველი ჩინოვნიკი, რომელიც ოდესმე სწვევია ტაივანს. 2015 წლის 7 ნოემბერს, მა იინგ-ჯეუ (ტაივანის ლიდერის რანგში) და სი ძინპინი (ჩინეთის მატერიკის ლიდერის სტატუსით ) გაემგზავრნენ სინგაპურში და შეხვდნენ ერთმანეთს, რაც უმაღლესი დონის გაცვლას ნიშნავს. საპასუხოდ ტაივანისთვის აშშ-ს მხარდაჭერით, PRC თავდაცვის სამინისტრომ 2019 წელს განაცხადა, რომ ”თუ ვინმე გაბედავს ტაივანის გაყოფას ჩინეთისგან, ჩინეთის სამხედროებს სხვა არჩევანი არ აქვთ, თუ არა ბრძოლა ნებისმიერ ფასად".

2015 წლის მა-სი _ს შეხვედრა

PRC მხარს უჭერს One-China პოლიტიკის ვერსიას, სადაც ნათქვამია, რომ ტაივანი ჩინეთის ნაწილია და რომ PRC არის ჩინეთის ერთადერთი ლეგიტიმური მთავრობა. იგი იყენებს ამ პოლიტიკას ROC– ის, როგორც დამოუკიდებელი სუვერენული სახელმწიფოს, საერთაშორისო აღიარების აღსაკვეთად, რაც ნიშნავს, რომ ტაივანი მონაწილეობს საერთაშორისო ფორუმებში „ჩინეთის ტაიბეის“ სახელწოდებით. ტაივანის დამოუკიდებლობის მოძრაობის გაჩენიდან კუნძულზე უფრო ხშირად იყენებდნენ სახელწოდებას "ტაივანი".

პრეზიდენტმა ცაი ინგ-ვენმა მხარი დაუჭირა 2019-2020 წლების ჰონგ კონგის საპროტესტო აქციებს და გამოხატა სოლიდარობა ჰონგ კონგის მოსახლეობასთან. პირობა დადო, რომ სანამ ის ტაივანის პრეზიდენტი იქნება, ცაი არასოდეს მიიღებს "ერთ ქვეყანას, ორ სისტემას".

საგარეო ურთიერთობები

1928 წლამდე რესპუბლიკური ჩინეთის საგარეო პოლიტიკა გართულდა შიდა ერთიანობის არარსებობით - კონკურენციის ძალაუფლების ცენტრები მოითხოვდნენ ლეგიტიმურობას. ეს ვითარება შეიცვალა კუომინტანგის მიერ პეიანგის მთავრობის დამარცხების შემდეგ, რამაც ჩინეთის რესპუბლიკის ფართო დიპლომატიური აღიარება გამოიწვია.

KMT- ის ტაივანში უკან დახევის შემდეგ, ქვეყნების უმეტესობამ, განსაკუთრებით დასავლეთის ბლოკის ქვეყნებმა, განაგრძეს ურთიერთობების შენარჩუნება ROC- თან. დიპლომატიური ზეწოლის გამო, აღიარებამ თანდათან შეირყა და 1970-იან წლებში ბევრმა ქვეყანამ შეცვალა PRC.

გაეროს მხოლოდ 14 წევრი ქვეყანა და წმინდა საყდარი ინარჩუნებენ ოფიციალურ დიპლომატიურ ურთიერთობებს ჩინეთის რესპუბლიკასთან. ROC ინარჩუნებს არაოფიციალურ ურთიერთობებს უმეტეს ქვეყნებთან დე ფაქტო საელჩოებისა და საკონსულოების მეშვეობით.

ROC საელჩო ესვატინში

შეერთებული შტატები რჩება ტაივანის ერთ – ერთ მთავარ მოკავშირედ და 1979 წელს მიღებულ ტაივანთან ურთიერთობის შესახებ კანონის თანახმად განაგრძო შეიარაღებული ძალების იარაღის გაყიდვა და სამხედრო სწავლება. ეს ვითარება კვლავ რჩება ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკისთვის, რომელიც მიიჩნევს, რომ აშშ-ს მონაწილეობა არღვევს რეგიონის სტაბილურობას. 2010 წლის იანვარში ობამას ადმინისტრაციამ განაცხადა, რომ აპირებს 6,4 მილიარდი დოლარის ღირებულების სამხედრო ტექნიკა მიყიდოს ტაივანს. შედეგად, PRC აშშ-ს ეკონომიკური სანქციებით დაემუქრა და გააფრთხილა, რომ მათი თანამშრომლობა საერთაშორისო და რეგიონულ საკითხებზე შეიძლება დაზარალებულიყო.

შეერთებული შტატების ოფიციალური პოზიციაა, რომ PRC სავარაუდოდ "არ გამოიყენებს ძალას ან საფრთხეს , ხოლო ROC გონივრულად უნდა გამოვიდეს ჯვარედინი სრუტის ურთიერთობების ყველა ასპექტში". ორივემ თავი უნდა შეიკავოს ისეთი ქმედებებისგან ან განცხადებების გამოხატვისგან, "რომლებიც ცალმხრივად შეცვლიან ტაივანის სტატუსს".

2015 წლის 16 დეკემბერს ობამას ადმინისტრაციამ გამოაცხადა შეთანხმება 1.83 მილიარდი დოლარის ღირებულების იარაღის გაყიდვის შესახებ ROC– ის შეიარაღებულ ძალებზე. PRC- ის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ გამოხატა უკმაყოფილება გაყიდვების მიმართ და აშშ-ს "მკაცრი გაფრთხილება" მისცა, რომ ეს ზიანს მიაყენებს PRC- აშშ ურთიერთობებს.

საერთაშორისო ღონისძიებებსა და ორგანიზაციებში მონაწილეობა

ROC იყო გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის დამფუძნებელი წევრი და 1971 წლამდე ჩინეთის ადგილს იკავებდა უშიშროების საბჭოში და გაეროს სხვა ორგანოებში, სანამ იგი 2758 რეზოლუციით გააძევეს და გაეროს ყველა ორგანოში შეცვალეს PRC. 1992 წლიდან ROC– მა ყოველწლიურად მიმართა გაეროს შესვლის თაობაზე, მაგრამ მისმა განაცხადებმა ვერ გადალახა კომიტეტის ეტაპზე.

შეზღუდული საერთაშორისო აღიარების გამო, ჩინეთის რესპუბლიკა ორგანიზაციის დაარსებისა და ხალხთა ორგანიზაციის (UNPO) წევრია ორგანიზაციის დაარსებიდან 1991 წლიდან, რომელსაც წარმოადგენს მთავრობის მიერ დაფინანსებული ორგანიზაცია, ტაივანის დემოკრატიის ფონდი (TFD). სახელწოდებით "ტაივანი".

დროშა, რომელიც ტაივანმა გამოიყენა ოლიმპიურ თამაშებზე, სადაც ის კონკურენციას უწევს როგორც "ჩინური ტაიპეი" (中華台北).

ასევე ერთი ჩინეთის პოლიტიკის გამო, PRC მონაწილეობს მხოლოდ საერთაშორისო ორგანიზაციებში, სადაც ROC არ მონაწილეობს როგორც სუვერენული ქვეყანა. წევრ სახელმწიფოთა უმეტესობას, მათ შორის შეერთებულ შტატებს, არ სურთ განიხილონ ROC– ს პოლიტიკური სტატუსის საკითხი, რადგან არ ეშინიათ დიპლომატიური ურთიერთობების დამყარებას PRC– სთან. ამასთან, როგორც აშშ, ასევე იაპონია საჯაროდ უჭერს მხარს ROC- ის მოთხოვნას მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციაში (WHO) წევრობისთვის, როგორც დამკვირვებელი. ამასთან, მიუხედავად იმისა, რომ ROC 1997 წლიდან ცდილობდა ჯანმოში მონაწილეობას, მათი ძალისხმევა დაბლოკა PRC– ს მიერ 2010 წლამდე, როდესაც ისინი დამკვირვებლებად მიიწვიეს მსოფლიო ჯანდაცვის ასამბლეაზე, "ჩინეთის ტაიპეი" სახელწოდებით. . 2017 წელს ტაივანმა კვლავ დაიწყო მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციი– სგან გამორიცხვა თუნდაც დამკვირვებლის რანგში. ამ გამორიცხვამ არაერთი სკანდალი გამოიწვია COVID-19 აფეთქების დროს.

PRC ზეწოლის გამო, ROC- მ გამოიყენა სახელწოდება "ჩინეთის ტაიბეი" საერთაშორისო ღონისძიებებში, სადაც PRC ასევე მონაწილეობს (მაგალითად, ოლიმპიური თამაშები) მას შემდეგ, რაც ROC, PRC და საერთაშორისო ოლიმპიური კომიტეტი შეთანხმდნენ 1981 წელს. ROC– ს, როგორც წესი, ეკრძალება ეროვნული ჰიმნისა და ეროვნული დროშის გამოყენება საერთაშორისო ღონისძიებებში PRC ზეწოლის გამო; ROC მაყურებლებს, რომლებიც ესწრებიან ისეთ მოვლენებს, როგორიცაა ოლიმპიადა, ხშირად ეკრძალებათ ROC დროშების მოტანა ადგილებზე. ტაივანი ასევე მონაწილეობს აზიისა და წყნარი ოკეანის ეკონომიკური თანამშრომლობის ფორუმში (1991 წლიდან) და მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციაში (2002 წლიდან) სახელწოდებით "ჩინეთის ტაიბეი". ROC- ს შეუძლია მონაწილეობა მიიღოს როგორც "ჩინეთი" იმ ორგანიზაციებში, რომელშიც არ მონაწილეობს PRC, მაგალითად, სკაუტური მოძრაობის მსოფლიო ორგანიზაცია.

ტაივანის პოლიტიკური და ლეგალური სტატუსი

სარჩევი

ურთიერთობა ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკასთან

საგარეო ურთიერთობები

საერთაშორისო ღონისძიებებსა და ორგანიზაციებში მონაწილეობა

რესურსები ინტერნეტში