სტივ ბიკო

სტივ ბიკო (კოს. Steve Biko, სრული სახელი — სტივენ ბანტუ ბიკო კოს. Stephen Bantu Biko, დ. 18 დეკემბერი 1946, კინგ-უილიამზ-ტაუნი, სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა — გ. 12 სექტემბერი, 1977, პრეტორია) — ანტი-აპართეიდის აქტივისტი სამხრეთ აფრიკაში XX საუკუნის 60-70-იან წლებში. როგორც სტუდენტთა ლიდერმა, მან დააარსა შავკანიანთა თვითშეგნების მოძრაობა, სტიმული მისცა და მობილიზება გაუწია რა ქალაქურ შავკანიან მოსახლეობას. პოლიციელთა ხელში გარდაცვალების შემდეგ ის ანტიაპართეიდის მოძრაობაში მოწამედ მოიხსენიება.

სიცოცხლის განმავლობაში, მისი წერილებისა და აქტივიზმის მეშვეობით ის ცდილობდა შავკანიანებისთვის ძალა მიეცა. სახელი გაითქვა დევიზით „შავი ლამაზია“ (ინგლ. „black is beautiful“), რომლის მნიშვნელობა მან ასე აღწერა: „შენ მისაღები ხარ ისეთი, როგორიც ხარ, შეხედე საკუთარ თავს, როგორც ჰუმანურ არსებას“ (ინგლ. „man, you are okay as you are, begin to look upon yourself as a human being“. მიუხედავად დაპირისპირებისა აფრიკის ეროვნულ კონგრესსა და ბიკოს შორის 1970-იანი წლების განმავლობაში, აეკ-მა ბიკო წინააღმდეგობის გმირთა პანთეონში შეიყვანა, მისი გამოსახულება კი სამხრეთ აფრიკის პირველ არარასობრივ არჩევნებში გამოიყენა 1994 წელს.

რესურსები ინტერნეტში

• Young Black Leader Dies in Detention in South Africa, Raising Fears of New Unrest By John F. Burns, special to the New York Times
• Thesis on the prospects of Bikoism in today's South Africa დაარქივებული 2011-07-19 საიტზე Wayback Machine.
• The Steve Biko Foundation
• The relevance of Black Consciousness today
• Donald Woods talks in 1987 about his friendship with Steve Biko
• New Introduction to I Write What I Like
• Black Consciousness: The dialectics of liberation