ვიკიპედია

აშშ-ის ვიცე-პრეზიდენტების სია: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
დამატება
ხაზი 1:
{| class=wikitable style="float:right; margin:0 0 0.5em 1em;"
|+ვიცე-პრეზიდენტების რაოდენობა პარტიული კუთვნილების მიხედვით
!პარტია
!ვიცე-პრეზიდენტი
|- style="background:#FFAAAA"
|[[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკელი]]
|align=right|20
|- style="background:#AAAAFF"
|[[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატი]]
|align=right|18
|- bgcolor=#CCFFCC
|[[დემოკრატიული-რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|დემოკრატ-რესპუბლიკელი]]
|align=right|6
|- bgcolor=#FFFFCC
|[[ვიგების პარტია (აშშ)|ვიგი]]
|align=right|2
|-bgcolor=#E6E6AA
|[[ფედერალისტური პარტია (აშშ)|ფედერალისტი]]
|align=right|1
|-
|ვაკანტური
|align=right|18
|}
 
დღემდე აშშ-ს [[ჯონ ადამსი]]დან [[ჯო ბაიდენი|ჯო ბაიდენამდე]] 27 ვიცე-პრეზიდენტი ჰყავდა. თავიდან ვიცე-პრეზიდენტი ხდებოდა ის პიროვნება, ვინც [[ამომრჩეველთა კოლეგია (აშშ)|ამომრჩეველთა კოლეგიის]] ხმებში მეორე ადგილს დაიკავებდა. თუმცა [[აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნები (1800)|1800 წლის არჩევნებში]] [[თომას ჯეფერსონი]]ს და [[აარონ ბური]]ს მიერ თანაბარი ხმების მოპოვების გამო პრეზიდენტის ვინაობა [[აშშ-ის წარმომადგენელთა პალატა|წარმომადგენელთა პალატა]]მ გადაწყვიტა. რათა მომავალში ასეთი შემთხვევები თავიდან აეცილებინათ [[აშშ-ის კონსტიტუციის მე-12 შესწორება|კონსტიტუციაში მე-12 შესწორება]] შეიტანეს. ამ შესწორებით დღევანდელი სისტემა შეიქმნა, სადაც ამომრჩევლები ვიცე-პრეზიდენტს ცალკე აძლევენ ხმას.<ref name="Senate">{{cite web | title = Vice President of the United States (President of the Senate) | publisher = United States Senate | url = http://www.senate.gov/artandhistory/history/common/briefing/Vice_President.htm | accessdate = 2009-06-10}}</ref>
 
კონსტიტუციის მიხედვით ვიცე-პრეზიდენტს მცირე უფლებები აქვს. მისი მთავარი ფუნქცია პრეზიდენტის პოსტის დაკავებაა, თუ თანამდებობა მოქმედი პრეზიდენტის ქმედუუნარობის, გადადგომის ან გარდაცვალების გამო განთავისუფლდება. ამ გზით 9 ვიცე-პრეზიდენტი გახდა პრეზიდენტი. ასევე ვიცე-პრეზიდენტი [[აშშ-ის სენატი|სენატის]] პრეზიდენტია, მაგრამ მას ხმის მიცემის უფლება მხოლოდ ხმების შუაზე გაყოფის შემთხვევაში აქვს.
 
[[აშშ-ის კონსტიტუციის 25-ე შესწორება|კონსტიტუციაში 25-ე შესწორება]]მდე ვიცე-პრეზიდენტის თანამდებობა გამოთავისუფლების შემთხვევაში მომავალ არჩევნებამდე ვაკანტური რჩებოდა. კონსტიტუციის შესწორებამდე ასეთი 16 შემთხვევა მოხდა:7 გარდაცვალების, 1 თანამდებობიდან გადადგომის და 8 პრეზიდენტის პოსტის დაკავების გამო. ამ შესწორებით ვაკანტურ პოსტზე ახალ ვიცე-პრეზიდენტს პრეზიდენტი ნიშნავს და [[აშშ-ის კონგრესი|კონგრესის]] ორივე პალატა ამტკიცებს. ამის მიხედვით ორი ვიცე-პრეზიდენტია დანიშნული [[ჯერალდ ფორდი]] 1973 წელს და [[ნელსონ როკფელერი]] 1974 წელს.<ref name=Senate/>
 
დღემდე ვიცე-პრეზიდენტები 21 შტატიდან იყვნენ. ნახევარზე მეტი ხუთი შტატიდან იყო: ნიუ-იორკი (11), ინდიანა (5), მასაჩუსეტსი (4), კენტუკი (3) და ტეხასი (3). ვიცე-პრეზიდენტთა უმრავლესობამ პოსტი 50-60 წლის ასაკში დაიკავა და უმეტეს მატგანს პოლიტიკური გამოცდილება ჰქონდა, ვიდრე თანამდებობას დაიკავებდა.
 
==[[აშშ]]-ის ყველა ვიცე-პრეზიდენტი==
{{ლეგენდა2|#E6E6AA|[[ფედერალისტური პარტია (აშშ)|ფედერალისტი]]|border=1px solid #AAAAAA}}
Line 10 ⟶ 42:
! # !!class=unsortable| სურათი !! სახელი !! მშობლიური შტატი !! პოსტზე მოსვლა !! პოსტიდან წასვლა !! პარტია !! პრეზიდენტი
|- bgcolor=#E6E6AA
|align=center| 1 || [[Image:JohnAdams 2nd US President.jpg|75px|ჯონ ადამსი]] || [[ჯონ ადამსი]] || [[მასაჩუსეტსი]] || [[21 აპრილი]], [[1789]]<ref>Arrivingჯონ inადამსი [[ნიუ-იორკი|ნიუ-იორკში]] beforeარჩეულ President-electპრეზიდენტ [[ჯორჯ ვაშინგტონი]],ვაშინგტონზე Adamsადრე wasჩავიდა swornდა as Viceვიცე-პრეზიდენტის Presidentფიცი nineპრეზიდენტამდე days9 beforeდღით theადრე Presidentდადო.</ref> || [[4 მარტი]], [[1797]] || [[აშშ-ის ფედერალისტური პარტია|ფედერალისტური]] || [[ჯორჯ ვაშინგტონი|ვაშინგტონი]]
|- bgcolor=#CCFFCC
|align=center| 2 || [[Image:Tj3.gif|75px|თომას ჯეფერსონი]] || [[თომას ჯეფერსონი]] || [[ვირჯინია]] || [[4 მარტი]], [[1797]] || [[4 მარტი]], [[1801]] || [[აშშ-ის დემოკრატიულ-რესპუბლიკური პარტია|დემოკრატიულ-რესპუბლიკური]] || [[ჯონ ადამსი|ჯ. ადამსი]]
Line 17 ⟶ 49:
|align=center| 3 || [[Image:AaronBurr.jpg|75px|აარონ ბური]] || [[აარონ ბური]] || [[ნიუ-იორკი (შტატი)|ნიუ-იორკი]] || [[4 მარტი]], [[1801]] || [[4 მარტი]], [[1805]] || [[აშშ-ის დემოკრატიულ-რესპუბლიკური პარტია|დემოკრატიულ-რესპუბლიკური]] || [[თომას ჯეფერსონი|ჯეფერსონი]]
|- bgcolor=#CCFFCC
|align=center| 4 || [[Image:George Clinton.png|75px|ჯორჯ კლინტონი]] || [[ჯორჯ კლინტონი]] || [[ნიუ-იორკი (შტატი)|ნიუ-იორკი]] || [[4 მარტი]], [[1805]] || [[20 აპრილი]], [[1812]]<ref name="diedinoffice">Diedთანამდებობაზე inყოფნის officeდროს გარდაიცვალა.</ref> || [[აშშ-ის დემოკრატიულ-რესპუბლიკური პარტია|დემოკრატიულ-რესპუბლიკური]] || [[თომას ჯეფერსონი|ჯეფერსონი]]/<br>[[ჯეიმზ მედისონი|მედისონი]]
|-
|align=center| || || ''ვაკანტური'' || || [[20 აპრილი]], [[1812]] || [[4 მარტი]], [[1813]] || || [[ჯეიმზ მედისონი|მედისონი]]
Line 27 ⟶ 59:
|align=center| 6 || [[Image:DDTompkins.jpg|75px|დანიელ ტომკინსი]] || [[დანიელ ტომკინსი]] || [[ნიუ-იორკი (შტატი)|ნიუ-იორკი]] || [[4 მარტი]], [[1817]] || [[4 მარტი]], [[1825]] || [[აშშ-ის დემოკრატიულ-რესპუბლიკური პარტია|დემოკრატიულ-რესპუბლიკური]] || [[ჯეიმზ მონრო|მონრო]]
|- bgcolor=#CCFFCC
|align=center| 7 || [[Image:John C. Calhoun.jpeg|75px|ჯონ კალჰოუნი]] || [[ჯონ კალჰოუნი]] || [[სამხრეთი კაროლინა]] || [[4 მარტი]], [[1825]] || [[28 დეკემბერი]], [[1832]]<ref name="resignedfromoffice">Resignedთანამდებობიდან from officeგადადგა.</ref> || [[აშშ-ის დემოკრატიულ-რესპუბლიკური პარტია|დემოკრატიულ-რესპუბლიკური]]/<br>[[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული]] || [[ჯონ კუინსი ადამსი|ჯ. კ. ადამსი]]/<br>[[ენდრუ ჯექსონი|ჯექსონი]]
|-
|align=center| || || ''ვაკანტური'' || || [[28 დეკემბერი]], [[1832]] || [[4 მარტი]], [[1833]] || || [[ენდრუ ჯექსონი|ჯექსონი]]
Line 35 ⟶ 67:
|align=center| 9 || [[Image:Richard-Mentor-Johnson.jpg|75px|რიჩარდ მენტორ ჯონსონი]] || [[რიჩარდ მენტორ ჯონსონი]] || [[კენტუკი (შტატი)|კენტუკი]] || [[4 მარტი]], [[1837]] || [[4 მარტი]], [[1841]] || [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული]] || [[მარტინ ვან ბურენი|ვან ბურენი]]
|- bgcolor=#FFFFCC
|align=center| 10 || [[Image:John Tyler.jpg|75px|ჯონ ტაილერი]] || [[ჯონ ტაილერი]] || [[ვირჯინია]] || [[4 მარტი]], [[1841]] || [[4 აპრილი]], [[1841]]<ref name="succeeded">Succeededპრეზიდენტის toთანამდებობა Presidency upon death or resignation of Presidentდაიკავა.</ref> || ვიგი || [[უილიამ ჰენრი ჰარისონი|უ. ჰარისონი]]
|-
|align=center| || || ''ვაკანტური'' || || [[4 აპრილი]], [[1841]] || [[4 მარტი]], [[1845]] || || [[ჯონ ტაილერი|ტაილერი]]
Line 45 ⟶ 77:
|align=center| || || ''ვაკანტური'' || || [[9 ივლისი]], [[1850]] || [[4 მარტი]], [[1853]] || || [[მილარდ ფილმორი|ფილმორი]]
|- bgcolor=#DDEEFF
|align=center| 13 ||[[Image:King the Vice President.jpg|75px|უილიამ კინგი]]|| [[უილიამ კინგი]] || [[ალაბამა]] || [[4 მარტი]], [[1853]]<ref name="outsideus">Theერთადერთი onlyვიცე-პრეზიდენტი, Viceვინც Presidentკონგრესის toსპეციალური beნებართვით swornაშშ-ის inსაზღვრებს outside of the United States of Americaგარეთ (in [[ჰავანა]], [[კუბა]]), with special dispensation fromდადო Congressფიცი.</ref> || [[18 აპრილი]], [[1853]]<ref name="diedinoffice" /> || [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული]] || [[ფრანკლინ პირსი|პირსი]]
|-
|align=center| || || ''ვაკანტური'' || || [[18 აპრილი]], [[1853]] || [[4 მარტი]], [[1857]] || || [[ფრანკლინ პირსი|პირსი]]
Line 53 ⟶ 85:
|align=center| 15 || [[Image:Hannibal Hamlin, photo portrait seated, c1860-65.jpg|75px|ჰანიბალ ჰამლინი]] || [[ჰანიბალ ჰამლინი]] || [[მეინი]] || [[4 მარტი]], [[1861]] || [[4 მარტი]], [[1865]] || [[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკური]] || [[აბრაამ ლინკოლნი|ლინკოლნი]]
|- bgcolor=#DDEEFF
|align=center| 16 || [[Image:Andrew johnson2.png|75px|ენდრიუ ჯონსონი]] || [[ენდრიუ ჯონსონი]] || [[ტენესი]] || [[4 მარტი]], [[1865]] || [[15 აპრილი]], [[1865]]<ref name="succeeded" /> || [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული]]<ref>ჯონსონი [[ეროვნული კავშირის პარტია (აშშ)|ეროვნული კავშირის პარტიის]] მანდატით [[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკელ]] [[აბრაამ ლინკოლნი|აბრაამ ლინკოლნთან]] ერთად იყო არჩეული.</ref>|| [[აბრაამ ლინკოლნი|ლინკოლნი]]
|-
|align=center| || || ''ვაკანტური'' || || [[15 აპრილი]], [[1865]] || [[4 მარტი]], [[1869]] || || [[ენდრიუ ჯონსონი|ე. ჯონსონი]]
Line 124 ⟶ 156:
|align=center| || || ''ვაკანტური'' || || [[10 ოქტომბერი]], [[1973]] || [[6 დეკემბერი]], [[1973]] || || [[რიჩარდ ნიქსონი|ნიქსონი]]
|- bgcolor=#FFE8E8
|align=center| 40 || [[Image:Gerald Ford.jpg|75px|ჯერალდ ფორდი]] || [[ჯერალდ ფორდი]] || [[მიჩიგანი]] || [[6 დეკემბერი]], [[1973]]<ref name="25thnote1">Became[[აშშ-ის Viceკონსტიტუციის President25-ე underშესწორება|კონსტიტუციის provisions25-ე of [[25th Amendmentშესწორების]] თანახმად დაიკავა თანამდებობა.</ref> || [[9 აგვისტო]], [[1974]]<ref name="succeeded" /> || [[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკური]] || [[რიჩარდ ნიქსონი|ნიქსონი]]
|-
|align=center| || || ''ვაკანტური'' || || [[9 აგვისტო]], [[1974]] || [[19 დეკემბერი]], [[1974]] || || [[ჯერალდ ფორდი|ფორდი]]
Line 130 ⟶ 162:
|align=center| 41 || [[Image:Nelson Rockefeller.jpg|75px|ნელსონ როკფელერი]] || [[ნელსონ როკფელერი]] || [[ნიუ-იორკი (შტატი)|ნიუ-იორკი]] || [[19 დეკემბერი]], [[1974]]<ref name="25thnote1" /> || [[20 იანვარი]], [[1977]] || [[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკური]] || [[ჯერალდ ფორდი|ფორდი]]
|- bgcolor=#DDEEFF
|align=center| 42 || [[Image:WaltermondaleasdiplomatU.S Vice-President Walter Mondale.jpg|75px|უოლტერ მონდეილი]]|| [[უოლტერ მონდეილი]] || [[მინესოტა]] || [[20 იანვარი]], [[1977]] || [[20 იანვარი]], [[1981]] || [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული]] || [[ჯიმი კარტერი|კარტერი]]
|- bgcolor=#FFE8E8
|align=center| 43 || [[Image:George H. W. Bush, President of the United States, 1989 official portrait.jpg|75px|ჯორჯ ჰ. ბუში]] || [[ჯორჯ ჰერბერტ უოლკერ ბუში|ჯორჯ ჰ. ბუში]] || [[ტეხასი]] || [[20 იანვარი]], [[1981]]<ref>კონსტიტუციის Invoked25-ე theშესწორების presidentialმიხედვით provision1985 ofწლის the 25th Amendment on [[13 ივლისი]], [[1985]],ივლისს 11:28-დან a.m.19:22-მდე until 7:22პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებელი pიყო.m</ref> || [[20 იანვარი]], [[1989]] || [[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკური]] || [[რონალდ რეიგანი|რეიგანი]]
|- bgcolor=#FFE8E8
|align=center| 44 || [[Image:Quayle.jpg|75px|დენ ქუეილი]] || [[დენ ქუეილი]] || [[ინდიანა]] || [[20 იანვარი]], [[1989]] || [[20 იანვარი]], [[1993]] || [[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკური]] || [[ჯორჯ ჰერბერტ უოლკერ ბუში|ჯ. ჰ. უ. ბუში]]
Line 138 ⟶ 170:
|align=center| 45 || [[Image:Al Gore, Vice President of the United States, official portrait 1994.jpg|75px|ალბერტ გორი]] || [[ალბერტ გორი]] || [[ტენესი]] || [[20 იანვარი]], [[1993]] || [[20 იანვარი]], [[2001]] || [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული]] || [[ბილ კლინტონი|კლინტონი]]
|- bgcolor=#FFE8E8
|align=center| 46 || [[Image:Richard Cheney 2005 official portrait.jpg|75px|დიკ ჩეინი]] || [[რიჩარდ ჩეინი]] || [[ვაიომინგი]]<ref>ვიცე-პრეზიდენტის Aნომინაციის residentმოპოვების ofდროს Texasჩეინი at[[ტეხასი]]ს the time of his nomination to Vice-President,მაცხოვრებელი Mrიყო. Cheneyმაგრამ changedმან hisსაარჩევნო voter'sრეგისტრაცია registration[[ვაიომინგი]]ს backსასარგებლოდ to Wyomingშეცვალა, whereრომელ heშტატსაც servedიგი inკონგრესში Congress,მოღვაწეობისას toწარმოადგენდა. avoidამით violatingმან the[[აშშ-ის 12thკონსტიტუციის amendment,მე-12 whichშესწორება|კონსტიტუციის prohibitsმე-12 aშესწორების]] presidentialდარღვევა andაიცილა viceთავიდან, presidentialრომლის candidateმიხედვითაც residingპრეზიდენტობის inდა the sameვიცე-პრეზიდენტობის stateკანდიდატები fromერთი earningშტატის thatმაცხოვრებლები state'sარ electoralუნდა votesიყვნენ.</ref> || [[20 იანვარი]], [[2001]]<ref>კონსტიტუციის Invoked25-ე theშესწორების presidentialმიხედვით provision2002 ofწლის the 25th Amendment on two separate occasions: on [[29 ივლისი]], [[2002]], fromივლისს 7:09 a.m. to-დან 9:24-მდე a.m,და and2007 onწლის [[21 ივნისი]], [[2007]], fromივლისს 7:16 a.m. to-დან 9:21-მდე aპრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებელი იყო.m </ref> || [[20 იანვარი]], [[2009]] || [[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკური]] || [[ჯორჯ ჰერბერტ უოლკერ ბუში|ჯ. უ. ბუში]]
|- bgcolor=#DDEEFF
|align=center| 47 || [[Image:Thumbnail-sized photo of Joe Biden.jpg|75px|ჯო ბაიდენი]] || [[ჯოზეფ ბაიდენი]] || [[დელავერი]] || [[20 იანვარი]], [[2009]] ||align=center | <small>დღემდე</small> || [[დემოკრატიული პარტია (აშშ)|დემოკრატიული]] || [[ბარაკ ობამა|ობამა]]
|}
 
===სქოლიო===
{{სქოლიოს სია}}
 
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/აშშ-ის_ვიცე-პრეზიდენტების_სია“-დან