ბუკისციხე: განსხვავება გადახედვებს შორის

მაღალ გორაზე აშენებულ ციხეს გარშემო უვლის ძლიერ დაზიანებული გალავანი. ძეგლზე არქეოლოგიური გათხრები [[1964]] წელს ივ. ჯავახიშვილის სახელობის ისტორიის, არქეოლოგიისა და ეთნოგრაფიის ინსტიტუტის მიერ (ხელმძ. ნ. ბერძენიშვილი) იქნა ჩატარებული. გალავნის შემორჩენილ ნაწილში (ჩრდილო-აღმოსავლეთით) რამდენიმე სამშენებლო ფენა გამოიყოფა. მათგან უძველესი ადრეფეოდალური ხანისა, უახლესი გვიანი შუა საუკუნეებისაა. ციხის ჩრდილოეთ მხარეს მიდგმული მრავალსართულიანი კოშკის პირველ სართულზე გამოვლენილია ქვის დიდი საწნახელი და ქვისავე კიბის დიდი ნაშთი. მეორე სართული საცხოვრებელი ჩანს, მესამე სართული საბრძოლო. კოშკი არქიტექტორმა კ. მელითაურმა VI-VII საუკუნის ძეგლად მიიჩნია.▼

ციხის აღმოსავლეთ კედელზე მიშენებული ეკლესიის, მხოლოდ ჩრდილოეთისა და აღმოსავლეთის კედლებია შემორჩენილი. შესასვლელი გამოვლენილია დასავლეთ კედლის სამხრეთ ნაწილში. ეკლესიას სწორი აფსიდა აქვს. ძეგლის შიდაპირი მოპირკეთებულია. არქიტექტურული მონაცემებით, ეკლესია ადრეული შუა საუკუნეების ბოლო ეტაპით თარიღდება. ▼

ციხის აღმდგენად მოიხსენიება მამია III გურიელი, რომელიც XVII-XVIII საუკუნეების მიჯნაზე ზეობდა.1774 წელს ბუკისციხე [[ლიხაურის ციხე]]სა და [[ასკანის ციხე]]სთან ერთად ერთად თურქებმა აიღეს. იმავე წელს [[მამია IV გურიელი|მამია IV გურიელმა]] და [[სოლომონ I|სოლომონ I-მა]] უკან დაიბრუნეს ციხე გურიის რუსეთთან შეერთებამდე ([[1811]] წლამდე) კონტროლს უწევდა [[იმერეთი]]დან და [[მესხეთი]]დან შავი ზღვისკენ მიმავალ გზას.▼