აღა-მაჰმად-ხანი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მითითებული ვებ-გვერდების ბმულები არ იხსნება
No edit summary
ხაზი 1:
{{შერწყმა|აღა-მაჰმად-ხანი}}
[[ფაილი:Mohammad Khan Qajar.jpg|thumb|200px|აღა-მაჰმად-ხანი]] '''აღა-მოჰამედ-ხანი''' (აზერბ. Ağa Məhəmməd-xan Qacar, სპარს. آقا محمد خان قاجار — Âqâ Mohammad xân Qâjâr; [[1742]]-[[1797]]), [[ირანი|ირანის]] გამგებელი [[1794]] წლიდან, [[შაჰი|შაჰი]] - [[1796]] წლიდან. [[ყაჯართა დინასტია|ყაჯართა დინასტიის]] დამაარსებელი. აღა-მოჰამედ-ხანი მცირეწლოვანი იყო, როცა ტყვედ ჩაიგდო და დაასაჭურისა მამამისის - [[ყაჯართა ტომი|ყაჯართა ტომის]] მედირ-შაჰის ძემ ადილ-შაჰ ავშარმა. მამამისის დამარცხების შემდეგ აღა-მაჰმად-ხანი შირაზში, [[ზენდების სამეფო]] კარზე წაიყვანეს. [[1779]] წელს ქერიმ-ხან ზენდის გარდაცვალების შემდეგ [[შირაზი|შირაზიდან]] ასთარაბადს გაიქცა და სათავეში ჩაუდგა ყაჯარ ტომთა ბრძოლას [[სახელმწიფო]] ხელისუფლებისათვის. მალე დაიკავა [[ირანი|ირანის]] ჩრდილოეთ და ცენტრალური ნაწილი, [[1794]] წელს კი ბოლო მოუღო ზენდების დინასტიის უკანასკნელ წარმომადგენელს და ირანის ფაქტობრივი მბრძანებელი გახდა.იყო მკაცრი და ულმობელი [[მმართველი]].
ირანის სატახტო ქალაქი აღა-მაჰმად-ხანმა [[თეირანი|თეირანში]] გადაიტანა. [[1795]] წელს მან გაილაშქრა [[აზერბაიჯანი|აზერბაიჯანსა]] და [[საქართველო|საქართველოზე]], დაარბია [[თბილისი]] ([[კრწანისის ბრძოლა]]- [[1795]]), ხოლო [[საქართველო|საქართველოდან]] დაბრუნებისა და ირანის შაჰინ-შაჰის ტიტულის მიღების შემდეგ ([[1796]]) დაიპყრო [[ხორასანი]].
[[1797]] წელს [[ამიერკავკასია|ამიერკავკასიაში]] მეორედ ლაშქრობისას აღა-მაჰმად-ხანი [[შუშა|შუშაში]] მოკლეს მისმა მსახურებმა.