ვიკიპედია

საქართველოს დამოუკიდებლობის კომიტეტი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
'''საქართველოს დამოუკიდებლობის კომიტეტი''' ('''„დამკომი“''', '''„პარიტეტული კომიტეტი“''') — [[საქართველო|საქართველოს]] ანტისაბჭოთა პარტიების ინტერპარტიული პარიტეტული კომიტეტი, რომელიც [[1922]]-[[1924]] წლებში აქტიურ იატაკქვეშა ბრძოლას წარმართავდა საბჭოთა ოკუპაციისა და [[საქართველოს სსრ]]–ს ხელისუფლების წინააღმდეგ. დამოუკიდებლობის კომიტეტი იყო [[1924 წლის აგვისტოს აჯანყება|1924 წლის აჯანყების]] ორგანიზატორი.
 
==ჩამოყალიბება==
==ისტორია==
გაერთიანებას საფუძველი ჩაეყარა [[1922]] წლის აგვისტოში. ამას წინ უსწრებდა მოლაპარაკებები პარტიებს შორის. მოლაპარაკეკებში მონაწილეობდნენ და დამკომის წევრები გახდნენ შემდეგი პარტიები: [[საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული პარტია|სოციალ-დემოკრატიულ პარტია]] და მათ ყოფილ პოლიტიკურ ოპონენტებს, - [[საქართველოს ეროვნულ-დემოკრატიული პარტია (ისტორიული)|ეროვნულ-დემოკრატიულ პარტიას]], [[სოციალსოციალისტ-ფედერალისტები|სოციალ-ფედერალისტულ პარტიას]], [[საქართველოს სოციალსოციალისტ-რევოლუციურირევოლუციონერთა პარტია|ესერებსა]] და [[საქართველოს დამოუკიდებელ სოციალ-დემოკრატთა ორგანიზაცია „ახალი სხივი“|„სხიველების“ ორგანიზაციას]] შორის„სხივი“. საბოლოოდ პარტიები შეთანხმდნენ მოქმედების საერთო გეგმაზე და ხელი მოაწერეს შეთანხებას, რომელიც ხუთი მუხლისგან შედგებოდა:
 
# პარტიები ერთიანდებიან იმისთვის, რათა საერთო ძალით იბრძოლონ საქართველოს დამოუკიდებლობისათვის;
# იმ შემთხვევაში, თუ აღდგენილი იქნება საქართველოს დამოუკიდებლობა, მოწვეული იქნება დაფუძნებული კრება, რომელსაც ჩააბარებენ ანგარიშებს თავიანთი მოღვაწეობის შესახებ როგორც საზღვარგარეთ მყოფი მთავრობა, ისე ის მთავრობა, რომელიც შედგენილი იქნება გარდამავალ მომენტში;
# დაფუძნებული კრების სხდომაზე ირჩევენ ახალ კოალიციურ მთავრობას კოალიციური პრინციპების მიხედვით. ამასთანავე, არცერთ პარტიას უფლება არ აქვს დაიკავოს ერთ მესამედზე მეტი;
# ირჩევენ პარიტეტულ კომისიას ძველი მთავრობის მოღვაწეობის განსახილველად;
# ამ ხელშეკრულებაზე ხელის მოწერის დღიდან პარიტეტულ საფუძველზე არჩეულ იქნეს კომიტეტი, რომელსაც უნდა ეწოდოს "საქართველოს„საქართველოს დამოუკიდებლობის კომიტეტი"კომიტეტი“.
 
==შემადგენლობა==
შეთანხებას ხელი მოაწერს: საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული (მენშევიკური) პარტიისაგან - [[გოგიტა ფაღავა|გოგოტა ფაღავამ]], ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიისაგან - [[იასონ ჯავახიშვილი|იასონ ჯავახიშვილმა]], მემარჯვერე სოციალ-ფედერალისტებისაგან - [[გრიგოლ რცხილაძე|გრიგოლ რცხილაძემ]], სხიველებისაგან - [[მუხრან ხოჭოლავა|მუხრან ხოჭოლავამ]], მემარჯვენე ესერებისაგან - [[იოსებ გობეჩია|იოსებ გობეჩიამ]]. ეს იყო დამკომის პირველი შემადგენლობა. დამკომის თავმჯდომარე იყო ფაღავა, ხოლო მდივანი ჯავახიშვილი. 1922 წლის აგვისტოში გოგიტა ფაღავა წევრად და თავმჯდომარედ შეცვალა [[ნიკოლოზ ქარცივაძე]]მ, რომელიც დამკომს 1922 წლის აგვისტოდან 1923 წლის მარტამდე (დაპატიმრებამდე) ხელმძღვანელობდა. 1922 წლის ოქტომბერში საქართველოში დაბრუნდა [[ნოე ხომერიკი]], რომელმაც მოაწესრიგა და გაააქტიურა დამკომის მუშაობა.
შეთანხებას ხელი მოაწერეს და დამკომის პირველი წევრები გახდნენ [[გოგიტა ფაღავა]] (სსდპ), [[იასონ ჯავახიშვილი]] (ედპ), [[გრიგოლ რცხილაძე]] (სოციალისტ-ფედერალისტები), - [[მუხრან ხოჭოლავა]] (სხივი), [[იოსებ გობეჩია]] (ესერები). დამკომის თავმჯდომარე იყო ფაღავა, ხოლო მდივანი ჯავახიშვილი.
 
1922 წლის აგვისტოში გოგიტა ფაღავა წევრად და თავმჯდომარედ შეცვალა [[ნიკოლოზ ქარცივაძე]]მ, რომელიც დამკომს 1922 წლის აგვისტოდან 1923 წლის მარტამდე (დაპატიმრებამდე) ხელმძღვანელობდა. 1922 წლის ოქტომბერში საქართველოში დაბრუნდა [[ნოე ხომერიკი]], რომელმაც მოაწესრიგა და გაააქტიურა დამკომის მუშაობა. 1923 წლის მარტიდან დამოკომის თავმჯდომარე გახდა სოციალ-დემოკრატი [[კონსტანტინე ანდრონიკაშვილი]], რომელიც კომიტეტს ხელმძღვანელობდა ლიკვიდაციამდე. ანდრონიკაშვილის თავმჯდომარეობის დროს დამკომმა საზღვარგარეთიდან მიიღო 10 ათასი ლირა. ამ თანხას გოგიტა ფაღავა ღებულობდა და მისი ნაწილი საორგანიზაციო საქმეს ხმარდებოდა, ნაწილს კი დაკომი ქაქუცა ჩოლოყაშვილს უგზავნიდა. 1923 წლის ნოემბერში ჩეკამ დააპატიმრა ნოე ხომერიკი. ხომერიკის დაპატიმრებამ შეაჩერა დამკომის გააქტიურებული საქმიანობა.
ტექსტი საგანგებო წერილთან ერთად გაეგზავნა [[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა|საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის]] ემიგრაციაში მყოფ მთავრობას. კავშირს კომიტეტსა და მთავრობას შორის ახორციელებდა ე. წ. „[[კონსტანტინეპოლი|კონსტანტინეპოლის]] ბიურო“, რომელიც წარმართავდა ასევე საიდუმლო მოლაპარაკებებს [[თურქეთი|თურქეთის]], [[საფრანგეთი|საფრანგეთის]], [[გერმანია|გერმანიის]] და [[დიდი ბრიტანეთი|დიდი ბრიტანეთის]] მთავრობებთან დახმარების თაობაზე.▼
 
1924 წლის თებერვალში დამკომი დატოვა გრიგოლ რცხილაძემ, რომელიც აჯანყების წინააღმდეგი იყო. მის ნაცვლად დამკომის წევრი გახდა [[სამსონ დადიანი]], რომელიც ასევე წინააღმდეგი იყო შეიარაღებული აჯანყებისა. დადიანმა დამკომი 1924 წლის აგვისტოში დატოვა.
დამკომთან შეიქმნა „სამხედრო ცენტრი“, რომელსაც უშუალო ხელმძღვანელობა უნდა გაეწია შეიარაღებული გამოსვლებისათვის. მის პირველ თავმჯდომარედ აირჩიეს ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის თავმჯდომარე, გენერალი [[კონსტანტინე აფხაზი|კოტე აფხაზი]]. 1923 წლის დასაწყისიდან დამკომის დაქვემდებარებაში გადავიდა ქაქუცა ჩოლოყაშვილის სამხედრო რაზმი.▼
 
იოსებ გობეჩია, რომელიცსაზღვარგარეთ იქნა მივლინებული, დამკომში ესერების პარტიიდან შეცვალა [[მიხეილ ბოჭორიშვილი|მიხეილ ბოჭორიშვილმა]].
თავისი ფართო აგენტურული ქსელის საშუალებით და გამცემლობის შედეგად, ბოლშევიკურმა [[საგანგებო კომისია|საგანგებო კომისიამ]] (ე. წ. „ჩეკა“) პატიმრობაში აიყვანა მრავალი შეთქმულთაგანი. განსაკუთრებით დიდი დარტყმა მიადგა კომიტეტს [[1923]] წლის გაზაფხულზე, როდესაც დააპატიმრეს დამკომის თავმჯდომარე ნ. ქარცივაძე და სამხედრო ცენტრის წევრები: გენერალი [[კონსტანტინე აფხაზი|კოტე აფხაზი]], გენერალი [[ალექსანდრე ანდრონიკაშვილი]], გენერალი [[ვარდენ წულუკიძე]], გენერალი [[როსტომ მუსხელიშვილი]], პოლკოვნიკი [[ელიზბარ გულისაშვილი]], პოლკოვნიკი [[ალექსანდრე მაჭავარიანი (სამხედრო)|ალექსანდრე მაჭავარიანი]], პოლკოვნიკი [[გიორგი ხიმშიაშვილი]], როტმისტრი [[ლევან კლიმიაშვილი]], როტმისტრი [[სიმონ ბაგრატიონ-მუხრანელი]], პოლკოვნიკი [[დიმიტრი ჩრდილელი]], კაპიტანი ივანე ყარანგოზიშვილი, როტმისტრი [[ფარნაოზ ყარალაშვილი]], [[იასონ კერესელიძე]] (გენერალ [[ლეო კერესელიძე|ლეო კერესელიძის]] უმცროსი ძმა), [[სიმონ ჭიაბრიშვილი]], [[ივანე ქუთათელაძე]] და [[ნიკოლოზ ზანდუკელი]]. 1923 წლის 20 მაისს ისინი დახვრიტეს თბილისში, დღევანდელი [[ვაკის პარკი]]ს ტერიტორიაზე. ამის შემდეგ არჩეულ იქნა „დამკომის“ სამხედრო ცენტრის ახალი შემადგენლობა გენერალ [[სპირიდონ ჭავჭავაძე|სპირიდონ ჭავჭავაძის]] ხელმძღვანელობით. ჩეკას ტყვეობაში აღმოჩნდნენ ასევე ემიგრაციიდან დაბრუნებული ნოე ხომერიკი და [[ვალიკო ჯუღელი]]. ხომერიკის დაპატიმრებამ შეაჩერა დამკომის გააქტიურებული საქმიანობა. 1923 წლის 26 მაისს დამკომმა წერილით მიმართა [[ერთა ლიგა]]ს. ▼
 
==სამხედრო ცენტრი==
1923 წლის მარტიდან დამოკომის თავმჯდომარე გახდა სოციალ-დემოკრატი [[კონსტანტინე ანდრონიკაშვილი]], რომელიც კომიტეტს ხელმძღვანელობდა ლიკვიდაციამდე (1924 წლის სექტემბერი). 1924 წლის თებერვალში დამკომი დატოვა გრიგოლ რცხილაძემ, რომელიც აჯანყების წინააღმდეგი იყო. მის ნაცვლად დამკომის წევრი გახდა სამსონ დადიანი, რომელიც ასევე წინააღმდეგი იყო შეიარაღებული აჯანყებისა. დადიანმა დამკომი აგვისტოში დატოვა. იოსებ გობეჩია დამკომში შეცვალა მიხეილ ბოჭორიშვილმა. ანდრონიკაშვილის თავმჯდომარეობის დროს დამკომმა საზღვარგარეთიდან მიიღო 10 ათასი ლირა. ამ თანხას გოგიტა ფაღავა ღებულობდა და მისი ნაწილი საორგანიზაციო საქმეს ხმარდებოდა, ნაწილს კი დაკომი ქაუცა ჩოლოყაშვილს უგზავნიდა.
▲დამკომთან შეიქმნა „სამხედრო ცენტრი“, რომელსაც უშუალო ხელმძღვანელობა უნდა გაეწია შეიარაღებული გამოსვლებისათვის. მის პირველ თავმჯდომარედ აირჩიეს ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის თავმჯდომარე, გენერალი [[კონსტანტინე აფხაზი|კოტე აფხაზი]]. 1923 წლის დასაწყისიდან დამკომის დაქვემდებარებაში გადავიდა [[ქაქუცა ჩოლოყაშვილისჩოლოყაშვილი]]ს სამხედრო რაზმი.
 
▲თავისი ფართო აგენტურული ქსელის საშუალებით და გამცემლობის შედეგად, ბოლშევიკურმა [[საგანგებო კომისია|საგანგებო კომისიამ]] (ე. წ. „ჩეკა“) პატიმრობაში აიყვანა მრავალი შეთქმულთაგანი. განსაკუთრებით დიდი დარტყმა მიადგა კომიტეტს [[1923]] წლის გაზაფხულზე, როდესაც დააპატიმრეს დამკომის თავმჯდომარე ნ. ქარცივაძე და სამხედრო ცენტრის წევრები: გენერალი [[კონსტანტინე აფხაზი|კოტე აფხაზი]], გენერალი [[ალექსანდრე ანდრონიკაშვილი]], გენერალი [[ვარდენ წულუკიძე]], გენერალი [[როსტომ მუსხელიშვილი]], პოლკოვნიკი [[ელიზბარ გულისაშვილი]], პოლკოვნიკი [[ალექსანდრე მაჭავარიანი (სამხედრო)|ალექსანდრე მაჭავარიანი]], პოლკოვნიკი [[გიორგი ხიმშიაშვილი]], როტმისტრი [[ლევან კლიმიაშვილი]], როტმისტრი [[სიმონ ბაგრატიონ-მუხრანელი]], პოლკოვნიკი [[დიმიტრი ჩრდილელი]], კაპიტანი ივანე ყარანგოზიშვილი, როტმისტრი [[ფარნაოზ ყარალაშვილი]], [[იასონ კერესელიძე]] (გენერალ [[ლეო კერესელიძე|ლეო კერესელიძის]] უმცროსი ძმა), [[სიმონ ჭიაბრიშვილი]], [[ივანე ქუთათელაძე]] და [[ნიკოლოზ ზანდუკელი]]. 1923 წლის 20 მაისს ისინი დახვრიტეს თბილისში, დღევანდელი [[ვაკის პარკი]]ს ტერიტორიაზე. ამის შემდეგ არჩეულ იქნა „დამკომის“ სამხედრო ცენტრის ახალი შემადგენლობა გენერალ [[სპირიდონ ჭავჭავაძე|სპირიდონ ჭავჭავაძის]] ხელმძღვანელობით. ჩეკას ტყვეობაში აღმოჩნდნენ ასევე ემიგრაციიდან დაბრუნებული ნოე ხომერიკი და [[ვალიკო ჯუღელი]]. ხომერიკის დაპატიმრებამ შეაჩერა დამკომის გააქტიურებული საქმიანობა. 1923 წლის 26 მაისს დამკომმა წერილით მიმართა [[ერთა ლიგა]]ს.
დამკომის ერთ-ერთი საზრუნავი იყო ჩრდილო კავკასიასთან და აზერბაიჯანთან დაკავშირება და საბჭოთა ხელისუფლების წინააღმდეგ ერთიანი ფრონტის შექმნა. სომხებთან კავშირზე დამკომმა უარი თქვა. 1923 წლის მაისში ბაქოში მიავლინეს ევტიხი სალუქვაძე მუსავატელებთან დაკვშირის დასამყარებლად. სალუქვაძე შეხვდა აღა-ალი იუსიფ-ზადეს. იუსიფ ზადე თბილისში ჩავიდა 1923 წლის ნოემბერში. შედგა მოლაპარაკებები მასა და ნოე ხომერიკს შორის, მაგრამ იმავე თვეში ჩეკამ ხომერიკი დააპატიმრა, ხოლო 1924 წლის თებერვალში სალუქვაძე და იუსიფ–ზადე. ამის შემდეგ აზერბაიჯანთან კავშირი შეწყდა. ჩრდილოეთ კავკასიასთან ურთიერთობა ჰქონდა ქაქუცა ჩალოყაშვილს, რომელმაც კავშირები დაამყარა დაღესტანთან და ჩენეთთან. ჩეჩნეთში [[ქისტები|ქისტებმა]] შექნეს შეიარაღებული რაზმები, რომლებიც მზად იყვნენ კახეთში გადასასვლელად, მაგრამ [[თუშები|თუშებმა]] ისინი არ გაატარეს მათი საქონლის გაძარცვის შიშით. აზერბაიჯანთან და ჩრდილო კავკასიასთან შეწყვეტილი კავშირების გამო დამკომი იძულებული გახდა აჯანყება მხოლოდ საქართველოში დაეწყო. აჯანყების მთავარსარდალად დაინიშნა [[სპირიდონ ჭავჭავაძე]]. აჯანყების თარიღად დაინიშნა 1924 წლის თებერვალი, მაგრამ 1923 წლის ნოემბერში ნოე ხომერიკის დაპატიმრების გამო აჯანყება გადაიდო.▼
 
==კავშირი სხვა ქვეყნებთან==
[[1924]] წლის [[აგვისტოს აჯანყება]], ცენტრთან შეუთანხმებელი და ადგილობრივი მენშევიკების დესტრუქციული მოქმედების გამო, [[ჭიათურა|ჭიათურაში]] დაიწყო დმკომის მიერ დადგენილ ვადაზე 24 საათით ადრე,- ხსენებული წლის [[28 აგვისტო|28 აგვისტოს]], დილის 6 საათზე. ამან მეტად უარყოფითი გავლენა იქონია ამბოხების მთელ შემდგომ მსვლელობაზე. აჯანყების უკანასკნელ დღეებში, 1924 წლის 4 სექტემბერს, ჩეკამ მიაგნო დამკომის მთავარ შტაბს [[შიო მღვიმეს მონასტერი|შიო მღვიმეს მონასტერში]] და დააპატიმრა მისი ლიდერები, მათ შორის თავმჯდომარე [[კონსტანტინე (კოტე) ანდრონიკაშვილი|კოტე ანდრონიკაშვილი]]. ისინი პირადად [[ლავრენტი ბერია|ლ. ბერიამ]], ამიერკავკასიის და საქართველოს „ჩეკა“-ს უფროსის მოადგილემ, დაკითხა თბილისში და ხელი მოაწერინა მოწოდებაზე, რომელიც აღიარებდა აჯანყებას დამარცხებას და მოუწოდებდა პარტიზანულ რაზმებს დაეყარათ იარაღი. თავად სასიკვდილოდ განწირული შეთქმულები დათანხმდნენ მხოლოდ იმ პირობით, თუ დაუყოვნებლად გაიცემოდა მასობრივი რეპრესიების შეწყვეტის ბრძანება. მიუხედავად ამისა, [[წითელი ტერორი]] საქართველოში კიდევ დიდხანს გაგრძელდა. კომიტეტის წევრების უმრავლესობა სიკვდილით დასაჯეს. მხოლოდ მებრძოლთა მცირე ნაწილმა (მაგ.: ქაქუცა ჩოლოყაშვილი, სპირიდონ ჭავჭავაძე, [[მიხეილ ლაშქარაშვილი]], [[სერგო მათითაიშვილი]], [[ავთანდილ ურუშაძე]]) მოახერხა საზღვარგარეთ გახიზვნა.▼
▲ტექსტი საგანგებო წერილთან ერთად გაეგზავნა [[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა|საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის]] ემიგრაციაში მყოფ მთავრობას. კავშირს კომიტეტსა და ემიგრირებულ მთავრობას შორის ახორციელებდაუზრუნველყოფდა ე. წ. „[[კონსტანტინეპოლი|კონსტანტინეპოლის]] ბიურო“, რომელიც წარმართავდა ასევე საიდუმლო მოლაპარაკებებს [[თურქეთი|თურქეთის]], [[საფრანგეთი|საფრანგეთის]], [[გერმანია|გერმანიის]] და [[დიდიგაერთიანებული ბრიტანეთი|დიდი ბრიტანეთისსამეფო]]ს მთავრობებთან დახმარების თაობაზე. 1923 წლის 26 მაისს დამკომმა წერილით მიმართა [[ერთა ლიგა]]ს.
 
▲დამკომის ერთ-ერთი საზრუნავი იყო ჩრდილო კავკასიასთან და აზერბაიჯანთან დაკავშირება და საბჭოთა ხელისუფლების წინააღმდეგ ერთიანი ფრონტის შექმნა. სომხებთან კავშირზე დამკომმა უარი თქვა. 1923 წლის მაისში ბაქოში მიავლინეს ევტიხი სალუქვაძე მუსავატელებთან დაკვშირის დასამყარებლად. სალუქვაძე შეხვდა აღა-ალი იუსიფ-ზადეს. იუსიფ ზადე თბილისში ჩავიდა 1923 წლის ნოემბერში. შედგა მოლაპარაკებები მასა და ნოე ხომერიკს შორის, მაგრამ იმავე თვეში ჩეკამ ხომერიკი დააპატიმრა, ხოლო 1924 წლის თებერვალში სალუქვაძე და იუსიფ–ზადე. ამის შემდეგ აზერბაიჯანთან კავშირი შეწყდა. ჩრდილოეთ კავკასიასთან ურთიერთობა ჰქონდა ქაქუცა ჩალოყაშვილს, რომელმაც კავშირები დაამყარა დაღესტანთან და ჩენეთთან. ჩეჩნეთში [[ქისტები|ქისტებმა]] შექნეს შეიარაღებული რაზმები, რომლებიც მზად იყვნენ კახეთში გადასასვლელად, მაგრამ [[თუშები|თუშებმა]] ისინი არ გაატარეს მათი საქონლის გაძარცვის შიშით. აზერბაიჯანთან და ჩრდილო კავკასიასთან შეწყვეტილი კავშირების გამო დამკომი იძულებული გახდა აჯანყება მხოლოდ საქართველოში დაეწყო. აჯანყების მთავარსარდალად დაინიშნა [[სპირიდონ ჭავჭავაძე]]. აჯანყების თარიღად დაინიშნა 1924 წლის თებერვალი, მაგრამ 1923 წლის ნოემბერში ნოე ხომერიკის დაპატიმრების გამო აჯანყება გადაიდო.
 
==აჯანყების მომზადება==
აზერბაიჯანთან და ჩრდილო კავკასიასთან შეწყვეტილი კავშირების გამო დამკომი იძულებული გახდა აჯანყება მხოლოდ საქართველოში დაეწყო. აჯანყების მთავარსარდალად დაინიშნა [[სპირიდონ ჭავჭავაძე]]. აჯანყების თარიღად დაინიშნა 1924 წლის თებერვალი, მაგრამ 1923 წლის ნოემბერში ნოე ხომერიკის დაპატიმრების გამო აჯანყება გადაიდო. 1924 წლის ივლისში ჩატარდა დამკომის და სამხედრო ცენტრის გაერთიანებული სხდომა, სადაც გადაწყდა აჯანყების საორგანიზაციო საკითხები.
 
▲[[1924]] წლის [[აგვისტოს აჯანყება]], ცენტრთან შეუთანხმებელი და ადგილობრივი მენშევიკების დესტრუქციული მოქმედების გამო, [[ჭიათურა|ჭიათურაში]] დაიწყო დმკომის მიერ დადგენილ ვადაზე 24 საათით ადრე,- ხსენებული წლის [[28 აგვისტო|28 აგვისტოს]], დილის 6 საათზე. ამან მეტად უარყოფითი გავლენა იქონია ამბოხების მთელ შემდგომ მსვლელობაზე. აჯანყების უკანასკნელ დღეებში, 1924 წლის 4 სექტემბერს, ჩეკამ მიაგნო დამკომის მთავარ შტაბს [[შიო მღვიმეს მონასტერი|შიო მღვიმეს მონასტერში]] და დააპატიმრა მისი ლიდერები, მათ შორის თავმჯდომარე [[კონსტანტინე (კოტე) ანდრონიკაშვილი|კოტე ანდრონიკაშვილი]]. ისინი პირადად [[ლავრენტი ბერია|ლ. ბერიამ]], ამიერკავკასიის და საქართველოს „ჩეკა“-ს უფროსის მოადგილემ, დაკითხა თბილისში და ხელი მოაწერინა მოწოდებაზე, რომელიც აღიარებდა აჯანყებას დამარცხებას და მოუწოდებდა პარტიზანულ რაზმებს დაეყარათ იარაღი. თავად სასიკვდილოდ განწირული შეთქმულები დათანხმდნენ მხოლოდ იმ პირობით, თუ დაუყოვნებლად გაიცემოდა მასობრივი რეპრესიების შეწყვეტის ბრძანება. მიუხედავად ამისა, [[წითელი ტერორი]] საქართველოში კიდევ დიდხანს გაგრძელდა. კომიტეტის წევრების უმრავლესობა სიკვდილით დასაჯეს. მხოლოდ მებრძოლთა მცირე ნაწილმა (მაგ.: ქაქუცა ჩოლოყაშვილი, სპირიდონ ჭავჭავაძე, [[მიხეილ ლაშქარაშვილი]], [[სერგო მათითაიშვილი]], [[ავთანდილ ურუშაძე]]) მოახერხა საზღვარგარეთ გახიზვნა.
 
== იხილეთ აგრეთვე ==
Line 37 ⟶ 47:
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
 
* {{cite web|url=http://archive.security.gov.ge/1924.html|title=„დამკომი“ და დიდი აჯანყება|publisher=[[საქართველოს შსს]] საარქივო სამმართველო|description=საარქივო მასალები: ტექსტური, ფოტო, ვიდეო|accessdate=2010-04-02|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110721031432/http://archive.security.gov.ge/1924.html|archivedate=2011-07-21}}
 
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/საქართველოს_დამოუკიდებლობის_კომიტეტი“-დან