კლასიკური ხელოვნება: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 3:
== ადრეული კლასიკა ==
ადრეული კლასიკის პერიოდში კონტინენტური და დიდი საბერძნეთის არქიტექტურაში გრძელდება არქაული პერიოდისათვის დამახასიათებელი დორიული ორდერის ბატონობა, თავისი ტექტონიკითა და პროპორციებით უახლოვდება იონურ ორდერს. ქანდაკების დარგში ძირითადი ძალისხმევა მიმართულია ადამიანის სხეულის პოზებისა და მოძრაობის გადმოცემაზე (პოსეიდონის ქანდაკება არტემისიონის კონცხიდან, ეროვნული მუზეუმი, ათენი), გაჩნდა ქიაზმი და კონტრაპოსტი („კრიტიასის ბიჭი“, აკროპოლისის მუზეუმი, ათენი; „კასელის აპოლონი“, ჰესენის
== მაღალი კლასიკა ==
მაღალი კლასიკის პერიოდში ბერძნული ხელოვნების სტილი უმაღლეს აყვავებას აღწევს. არქიტექტურაში მთავარი მონაპოვარი ხდება პართენონი. პელოპონესის ომის დროს არქიტექტურაში უფრო მეტად მნიშვნელოვანი ძეგლები გახდნენ ერექთეიონი (ათენის აკროპოლისში) და აპოლონის ტაძარი ვასეში (არქ. იქტინოსი). გრძელდება ორდერული კანონის ჩამოყალიბება: წარმოიქმნება კორინთული კაპიტელი, ყალიბდება იონური ორდერის ატიკური ვარიანტი. ამ დროის წამყვანი მოქანდაკეები არიან: მირონი, პოლიკლიტე, ფიდიასი. სკულპტურაში ყალიბდება პორტრეტის ჟანრი (კრესილასი), რომელიც ჯერ კიდევ არ არის გამოსული იდეალური ფორმების ჩარჩოებიდან. ღრმა გარდაქმნა წარიმართა ფერწერაში, რომელიც, აპოლოდორესა (რომელმაც შეიმუშავა შუქ-ჩრდილის ხერხები) და აგათარქეს (პერსპექტივის გამომგონებლის) ძალისხმევით, საბოლოოდ განისაზღვრა ხელოვნების ახალ სახეობად. აყვავებას მიაღწია შუქ-ჩრდილებისა და ფერთა გრადაციის ხელოვნებამ (პარასიოს ეფესელი, ზევქსისი). ვაზის მოხატვა თავის განვითარებაში იწყებს ფერწერისგან ჩამორჩენას, თუმცა აქაც გრძელდება დიდი ხელოვნების მუშაობა. ფერწერის გავლენა გამოვლინდა სკულპტურაშიც (პართენონის ფრონტონები, ბრიტანეთის მუზეუმი, ლონდონი).
В период поздней К. архитектура наряду с храмами, в которых усиливается роль пространства интерьера (храм Афины в Тегее, арх. Скопас), представлена мемориальными постройками (Галикарнасский мавзолей); из ордеров наибольшее значение приобретает ионический. В скульптуре 1-й пол. 4 в. до н. э. происходит возврат к традициям и образам ранней К. (Кефисодот Старший), затем на первый план выходят более патетические, полные бурной динамики образы у Скопаса, чувственно-созерцательные и безмятежные – у Праксителя. В творчестве Леохара наблюдается своего рода реставрация высокой К., тогда как Лисипп стремится придать образам больше динамики и реалистич. достоверности. В пластике горельеф постепенно начинает вытеснять распространённый до этого уплощённый рельеф [фризы Галикарнасского мавзолея (скульпторы Скопас, Бриаксис и др.)]. Высокого расцвета достигает коропластика с центром в Танагре. В живописи выделяются 2 направления: классицизирующее, представленное сикионской школой, и экспрессивно-патетическое, культивируемое фиванской школой. Творчество Апеллеса соединило в себе традиции обоих направлений. Развивается батальный жанр (Филоксен). Портреты создаются как живописные (Апеллес) и скульптурные (Лисистрат, Силанион), так и в технике глиптики (Пирготел). Парадный портрет отмечен тенденцией к идеализации и пафосу. Создаются также портреты с элементами натурализма. Разл. направления и тенденции классич. периода получили дальнейшее развитие в иск-ве эллинизма.
|