შუს ცომი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
შექმნილია გვერდის თარგმნით „Choux pastry“
 
No edit summary
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა კერძი 2
'''შუს ცომი''', ან '''{{Lang|fr|pâte à choux}}''' ( {{IPA-fr|pɑ.t‿a ʃu|lang}} ) —ბევრ დესერტში გამოყენებული დელიკატური საკონდიტრო ცომი. იგი შეიცავს მხოლოდ [[კარაქი|კარაქს]], წყალს, ფქვილს და [[კვერცხი (საკვები პროდუქტი)|კვერცხს]]. ამომყვანი აგენტის გამოყენების ნაცვლად, ცომს გამოცხობის დროს, მაღალი ტენიანობის გამო წარმოქმნილი ორთქლი აფუებს. მზადდება ორ ეპატად. პირველ ეტაპზე ფქვილი იხარშება წყალში ან/და რძეში, კარაქთან და მარილთან ერთად. მიიღება ცომი სახელად პანადი (panade), მეორე ეტაპზე კი საბოლოო პროდუქტის, შუს ცომის, მისაღებად პანადს ემატება კვერცხი.
| სახელი = შუს ცომი
| სურათი = Bignè2.JPG
| caption =
| image_alt =
| alternate_name =
| ქვეყანა = საფრანგეთი
| region =
| შემქმნელი = Panterelli
| ტიპი = [[ცომი]]
| served =
| ძირითადი_ინგრედიენტი = კარაქი, ფქვილი, კვერცხი, წყალი
| variations =
| calories =
| other =
}}
'''შუს ცომი''', ან '''({{Lang|-fr|pâte à choux}}''' ( {{IPA-fr|pɑ.t‿a ʃu|lang}} ) —ბევრბევრ დესერტში გამოყენებული დელიკატური საკონდიტრო ცომი. იგი შეიცავს მხოლოდ [[კარაქი|კარაქს]], წყალს, ფქვილს და [[კვერცხი (საკვები პროდუქტი)|კვერცხს]]. ამომყვანი აგენტის გამოყენების ნაცვლად, ცომს გამოცხობის დროს, მაღალი ტენიანობის გამო წარმოქმნილი ორთქლი აფუებს. მზადდება ორ ეპატად. პირველ ეტაპზე ფქვილი იხარშება წყალში ან/და რძეში, კარაქთან და მარილთან ერთად. მიიღება ცომი სახელად პანადი (panade), მეორე ეტაპზე კი საბოლოო პროდუქტის, შუს ცომის, მისაღებად პანადს ემატება კვერცხი.
 
== ისტორია ==
რეცეპტების ზოგიერთი წიგნის თანახმად, შეფმა, სახელად პანტარელი ან პანტანელი, ცომი 1540 წელს, [[ეკატერინე მედიჩი|ეკატერინე დე მედიჩისთან]] და მის სამეფო კართან ერთად ფლორენციის დატოვებიდან შვიდი წლის შემდეგ გამოიგონა. ამ ცომით მომზადებულ ტორტს მან პატ ა პანტანელი ({{Lang-fr}}{{Lang|fr|pâte à Pantanelli}}) უწოდა. მისმა მემკვიდრემ, პოპლენმა ცომის რეცეპტი დახვეწა და გამოაცხო ნამცხვარი პოპლენი ({{Lang|fr|popelin}}). ისინი მზადდებოდა ცეცხლზე გამომშრალი ცომისგან რომელსაც {{Lang|fr|pâte à chaud}} ერქვა.
 
სახელი პატ ა შუ (pâte à choux) ცომმა მე -18 საუკუნეში, მას შემდეგ მიიღო, რაც ის ჟან ავისმა და ანტუან კარემ დახვეწეს და სრულყვესსრულჰყვეს.
 
== მომზადების წესი ==
შუს ცომისგან დესერტის მომზადება რამოდენიმე ეტაპად იყოფა:
 
* კარაქი დნება მდუღარე მარილიან სითხეში (წყალი ან/და რძე). შემდეგ ემატება ფქვილი. მიღებულ მასას დაბალ ცეცხლზე 4-5 წუთის მანძილზე აჩერებენ რათა წყალი გამოშრეს. მიიღება [[გლუტენი|გლუტენით]] მდიდარი მასა.<ref name="ducasse">Frédéric Robert, [[Alain Ducasse]], ''Grand livre de cuisine d'Alain Ducasse : Desserts et pâtisserie'', éd. Ducasse, 2009 {{ISBN|2-84844-051-1}}, {{p.|498}}.</ref>.
* მიღებული მასა ცივდება 30°C-მდე, შემდეგ ურევენ კვერცხებს საშუალო კონსისტენციის მისაღებად. ცომი დიდხანს იზილება რათა გამდიდრდეს ჰაერის ბუშტუკებით. შუს ცომი დიდხანს არ ინახება. რეცეპტების უმრავლესობის მიხედვით, ცომში კვერცხი თოთო-თითოდ ემატება.3<ref name="this">[[Hervé This]], « Préceptes magiques, cuisine empirique » ''in'' [[Claude Fischler]] (dir.), ''Manger magique'', éd. Autrement, 1994 {{ISBN|2-86260-477-1}}, {{p.|138-139}} {{lire en ligne|url=http://www.lemangeur-ocha.com/fileadmin/contenusocha/09_preceptes_magiques.pdf}}</ref>
* ცხობის დროს ცომში შემავალი სითხე ორთქლად გარდაიქმნება, რაც ცომის ამოსვლას იწვევს.3<ref name="this" /> ამავდროულად, კვერცხი არსებული [[ალბუმინი]] კოაგულირდება და ქმნის გაუმტარ გარსს, რომელიც ცომის შიგნით ტოვებს ორთქლს და კიდევ უფრო აუმჯობებსებს ამოსვლას.2<ref name="ducasse"/> ცხვება ღუმელში, 180°-ზე 20-დან 25 წუთის განმავლობაში და შემდეგ 150°-ზე 10 წუთის განმავლობაში, რათა ცომი კარგად გამოშრეს. ცხობისას ღუმელის კარები არ უნდა გაიხსნას.
 
== შუს ცომის გამოყენებით მომზადებული საკონდიტრო ნაწარმი ==
ეს ცომი მრავალი საკონდიტრო ნაწარმის მოსამზადებლად გამოიყენება. მათ შორისაა თავად შუ. ასევე პროფიტროლები, [[კროკომბუში]], [[ეკლერი]], რელიგიოსი, ფრანგული კრუერი, ბენეტი, [[სენტ ონორეს ნამცხვარი|სენტ ონორეს ტორტი]], პარიზული ნიოკი, პელმენი, შუკეტები (შეუვსებელი შოუს ცომი შაქართან ერთად) <ref>{{cite web |last1=David |first1=Lebovitz |url=https://www.davidlebovitz.com/les-chouquettes/ |access-date=24 October 2021 |language=en}}</ref> და გუგერები .
 
შუს ცომი ძირითადად ცხვება, მაგრამ ბენეტი იწვება. ესპანეთსა და ლათინურ ამერიკაში [[ჩურო|ჩუროს]] ამზადებენ შემწვარი შუს ცომისგან. იტალიურ სამზარეულოში შუს ცომი არის ზაპოლე დი სან ჯუზეპეს ბაზა. შუს ცომი ძირითადათ ივსება კრემით, რათა მომზადდეს შუ ან [[ეკლერი]].<ref>{{Cite web|url=http://www.justhungry.com/2004/04/basics_choux_pa.html|title=Basics: Choux pastry|date=2004-04-06|access-date=2010-09-08}}</ref>
 
=== საკონდიტრო ნაწარმი ===
 
==== ტკბილეული ====
 
===== შეუვსებელი =====
 
* შემწვარი შუ (choux grillés)
* შუკეტი (chouquette)
* შაქრის გვირგვინები (couronnes au sucre)
* შაქრის ესესები (esses en sucre)
 
===== შევსებული =====
* არლეკინი (Arlequins)
* [[კრემიანი შუ]] (chou à la crème ან choux chantilly)
* კინე (Cygnes)
* [[კროკომბუში]] (croquembouche)
* [[დივორსე]] (Divorcé)
* [[ეკლერი]] (Éclair)
* ფიგუ (Figues)
* ფრანცომტუა (Francomtois)
* სალამბო (Salambo) ან გლანდი (Gland)
* [[პარი-ბრესტი]] (paris-brest)
* პეტ დე ნონი (pet de nonne)
* პიეს მონტე (pièce montée)
* პოლკა (Polka)
* პონტ-ნოფი (Pont-Neuf)
* [[პროფიტროლი]] (profiterole)
* [[რელიგიოზი]] (religieuse)
* [[სენრ-ონორე]] (Saint-honoré)
* სოლფერინო (solférino)
 
==== მარილიანი ====
 
* პარიზული ნიოკი
* გუგერი (gougères)
* დოფინის კარტოფილი (pommes dauphines)
* კუენელი (quenelles)
 
== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/შუს_ცომი“-დან