მონოფიზიტობა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
{{ქრისტიანობა}}
'''მონოფიზიტობა''' ([[ბერძნ.]] მონოს – ერთი, ფიზის – ბუნება), დოგმატიკური თვალსაზრისი, რომლის მიხედვითაც [[იესო ქრისტე|ქრისტეს]] აქვს ერთი, ღვთაებრივი ბუნება და უარყოფილია მეორე – ადამიანური, რასაც არ აღიარებენ [[დიოფიზიტობა|დიოფიზიტები]] (ორბუნებიანობა). ამ ღვთისმეტყველური თვალსაზრისის მამამთავარია კონსტანტინოპოლისკონსტანტინოპოლი [[არქიმანდრიტი]]ერთ-ერთი ევტიქი.მონასტრის V ს.არქიმანდრიტი [[ბიზანტიაევტიქი (ერესიარქი)|ბიზანტიაშიევტიქი]] ჩასახული. მონოფიზიტობა, რაცჩაისახა ორთოდოქსიას433 უპირისპირდება,წელს [[ქალკედონისბიზანტიის საეკლესიოიმპერია]]ში. ყრილობა|451 წელს [[ქალკედონის საეკლესიო ყრილობაზეკრება]] (451 წ.)ზე დაგმეს, მონოფიზიტობა და მიიღეს განსაკუთრებული დოგმატი - „ქრისტეს ორბუნებოვანობისა და ერთსახეობის შესახებ“. მის მიმდევრებს დევნა დაუწყეს, როგორც ერეტიკოსებს. დავა დასრულდა [[სირია|სირიის]], [[პალესტინა|პალესტინის]] ([[იერუსალიმი|იერუსალიმის]]), [[ანტიოქია|ანტიოქიის]] [[ქრისტიანობა|ქრისტიანთა]] ამბოხებით და განდგომით (457–468 წწ.) და მათ მიერ [[არაქალკედონური მართლმადიდებელი ეკლესიები]]ს დაარსებით.
 
==სწავლება==
მონოფიზიტობის სწავლების მიხედვით თავიდან ცალ-ცალკე არსებობდა ქრისტეს ორი ბუნება: ღმერთისა და კაცის, მაგრამ განკაცების შემდეგ ეს ორი ბუნება შეერთდა და მხოლოდ ღვთაებრივი ბუნება დარჩა. ზოგიერთი მონოფიზიტი მიიჩნევს, რომ ქრისტეში ორი ბუნების გაერთიანებამ წარმოშვა ახალი, განსაკუთრებული ბუნება. მონოფიზიტები უარყოფდნენ ორი ბუნების თანაარსებობას და ამტკიცებდნენ, რომ ქრისტეში ღვთაებრივმა ბუნებამ შთანთქა ადამიანური და რომ ჯვარს ეცვა არა ღმერთკაცი, როგორც დიოფიზიტები ამტკიცებენ, არამედ ღმერთი.
 
==ისტორია==
მონოფიზიტობა ჩაისახა 433 წელს. ის გავრცელდა ბიზანტიის იმპერიის აღმოსავლეთ პროვინციებში, სადაც შემორჩენილი იყო მოკვდავი ღმრეთის კულტი. 451 წელს [[ქალკედონის საეკლესიო კრება]]მ დაგმო მონოფიზიტობა. V საუკუნის ბოლოდან მონოფიზიტებმა დაიკავეს ალექსანდრიის, იერუსალიმისა და ანტიოქიის საპატრიარქო საყდრები. VI საუკუნეში მონოფიზიტობა გავრცელდა [[ნუბია]]სა და [[არაბეთი|არაბეთში]]. ამავე დროს გამოიკვეთა მონოფიზიტების პოლიტიკური სურვილი, ჩამოეშორებიათ ბიზანტიის იმპერიისგან აღმოსავლეთის პროვინციები. რელიგიურმა [[სეპარატიზმი|სეპარატიზმმა]] იჩნა თავი ეგვიპტესა და სირიაში. ამის გამო VI საუკუნეში ბიზანტიის იმპერატორები ხშირად უთმობდნენ მონოფიზიტებს. მონოფიზიტებს მფარველობდა იმპერატორ იუსტინიანეს მეუღლე [[თეოდორა (დედოფალი)|თეოდორა]]. VII საუკუნეში წარმოიქმნა მონოფიზიტობისა და დიოფიზიტობის დაახლოების მცდელბა მონოთელიტობის სახით.
 
==მიაფიზიტობა==
VII საუკუნის ბოლოდან დამკიდრდა ტერმინი მონოფიზიტობა. მონოფიზიტობის შემცვლელი ტერმინია მიაფიზიტობა. ეს ტერმინი შემოღებულ იქნა მონოფიზიტობის ნეგატიური კონოტაციის თავიდან ასარიდებლად. ტერმინი დაფუძნებულია [[კირილე I (ალექსანდრიის პატრიარქი)|კირილე ალექსანდრიელის]] გამონათქვამზე „ღვთის სიტყვის ერთგვაროვანი განკაცებული ბუნება“. ტერმინი მონოფოზიტობა მიუღებელია [[სომხური სამოციქულო ეკლესია|სომხური სამოციქულო ეკლესიისთვის]] და არ იყენებს მას.
 
== იხილეთ აგრეთვე ==
*[[დიოფიზიტობა]]
*[[ზენონის ჰენოტიკონი]]
*[[არაქალკედონური მართლმადიდებელი ეკლესიები]]
 
== ლიტერატურა ==
*{{წიგნი | ავტორი= | series=| სათაური=„რელიგიები საქართველოში“| გამომცემლობა=[[საქართველოს სახალხო დამცველი|სახალხო დამცველის ბიბლიოთეკა]] |ადგილი=თბილისი|წელი=2008| origyear=|ბმული=| isbn=978-9941-0-0902-0| edition=|გვერდები=186-187}}
 
=== საღვთისმეტყველო ლიტერატურა ===
# Jean Meyendorff. Le Christ dans la Theologie Byzantine. Paris, 1968. (На английском: John Meyendorff. Christ in the Eastern Christian Thought. New York, 1969. Русский перевод: Прот. Иоанн Мейендорф. «Иисус Христос в восточном православном богословии». М., 2000)
Line 22 ⟶ 34:
# [http://www.eotc.faithweb.com/orth.html#DOCTRINES Main doctrines and practice of the church] - Ethiopian Orthodox Tewahedo Church
 
[[კატეგორია:ქრისტიანული კონფესიების განშტოებები]]
{{ესკიზი-ქრისტიანობა}}
 
[[კატეგორია:ქრისტიანობა]]
[[კატეგორია:ქრისტიანობის ისტორია]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/მონოფიზიტობა“-დან