მღვიმური დათვი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 28:
ენათესავება [[მურა დათვი|მურა დათვს]].<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/dic_biology/4231/ПЕЩЕРНЫЙ მღვიმური დათვის დახასიათება/ინფორმაცია]</ref> პირველად მღვიმური დათვი ერთ-ერთ ნაშრომში აღწერა იოჰან ფრიდრიხ ესპერმა [[1774|1774 წელს]], რომელიც თვლიდა, რომ მღვიმური დათვი არის თეთრი დათვის მონათესავე სახეობა. ოცი წლის შემდეგ ლაიფციგის უნივერსიტეტის ანატომმა იოჰან როზენმიულერმა სახეობას მისცა ბინომიალური სახელწოდება. [[პირველი მსოფლიო ომი|პირველი მსოფლიო ომის]] დროს მღვიმური დათვის ძვლები გამოიყენებოდა როგორც [[ფოფსატები]]ს წყარო.<ref name="bieder">{{cite book | author = Bieder, Robert | url = http://www.amazon.com/dp/1861892047| title = Bear | year = 2005 | page = 192 | isbn = 1861892047 | publisher = Reaktion Books | location = London }}</ref> მღვიმური დათვის ჩონჩხი მოიპოვება ევროპის მრავალ მღვიმეში, მათ შორის [[დიდი ბრიტანეთი]]ს, [[ბელგია|ბელგიის]], [[გერმანია|გერმანიის]], [[რუსეთი|რუსეთის]], [[ესპანეთი|ესპანეთის]], [[იტალია|იტალიის]] და სხვ. მღვიმეებში.<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/100604/cave-bear მღვიმური დათვი — ენციკლოპედია ბრიტანიკა]</ref>
 
განსაკუთრებით დიდი რაოდენობით მოიპოვება [[ავსტრია]]ში, [[შვეიცარია]]ში, სამხრეთ გერმანიაში, სამხრეთ იტალიაში, ჩრდილოეთ ესპანეთში, ხორვატიაში, უნგრეთსა და რუმინეთში. [[სამხრეთი ევროპა|სამხრეთ]], [[ცენტრალური ევროპა|ცენტრალურ]] და [[აღმოსავლეთი ევროპა|აღმოსავლეთ ევროპაში]] მოპოვებულმა უხვი რაოდენობით მღვიმური დათვის ძვლებმა მკვლევარებს აფიქრებინა, რომ ევროპა ოდესღაც მღვიმური დათვის დიდი ჯოგი იყო. მღვიმური დათვის ძვლები ცოტად თუ ბევრად აღმოჩენილია საქართველოს კარსტულ მღიმეებშიც. მღვიმური დათვი მიკვლეულია [[მღვიმევის მღვიმე|მღვიმევის]]<ref name="cba"> ყიფიანი შ., ტინტილოზოვი ზ., ოქროჯანაშვილი არს., ჯიშკარიანი ვ., საქართველოს კარსტული მღვიმეების კადასტრი, თბ., 1966, გვ. 180-198.</ref>, [[გვარჯილის კლდე|გვარჯილის კლდის]],<ref name="cba" /> [[სამგლე კლდე|სამგლე კლდის]],<ref name="ქსე">{{ქსე|8|710|თუშაბრამიშვილი დ.|არა}}</ref> [[საკაჟია|საკაჟიის]],<ref name="cba" /> [[დევისხვრელი|დევისხვრელისა]]<ref name="cba" /> და სხვ.სხვა მღვიმეებში.
 
ითვლება, რომ მღვიმური დათვების გადაშენების მიზეზები შეიძლებოდა, რომ ყოფილიყო [[კლიმატი|ჰავის]] ცვლილება, ზამთრის ძილის და საკვები რაციონის თავისებურებანი. [[კბილი|კბილების]] ანალიზით დადგენილია, რომ მღვიმების დათვები გამოირჩეოდნენ დიდი ძირითადი კბილების რთული რელიეფით, რაც მიუთითებს იმაზე, რომ ისინი მხოლოდ მცენარეული საკვებით იკვებებოდნენ. გარდა ამისა, მათი მეორე დიდი ძირითადი კბილი გამოირჩეოდა ინდივიდუალური პოლიმორფულობით, რაც ბადებს ვარაუდს, რომ სახეობა გარემოს არახელსაყრელი ფაქტორების ზემოქმედებას განიცდიდა.<ref>https://www.sciencemag.org/news/2016/07/rigid-vegetarian-diet-may-have-done-ancient-cave-bears?utm_source=sciencemagazine&utm_medium=facebook-text&utm_campaign=ancientcavebears-5478&fbclid=IwAR29oB3GM4eR7QjJr1ObkeFHf8UWyktQa_Pk7L8kvd6XUu8KVN3at-wgEdk</ref>
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/მღვიმური_დათვი“-დან