ბოსფორის სახელმწიფო: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მNo edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა ყოფილი სამეფო/ქვეყანა|მშობლიური სახელი=კიმერია|ლიდერი1.1=|ლიდერი2.3=|ლიდერი2.2=|ლიდერი2.1=|ლიდერის ტიტული2=არქონტი|ლიდერის წელი1.5=|ლიდერის წელი1.4=|ლიდერის წელი1.3=|ლიდერის წელი1.2=|ლიდერის წელი1.1=|ლიდერი1.5=|ლიდერი1.4=|ლიდერი1.3=|ლიდერი1.2=|ლიდერის ტიტული=ბასილევსი|ლიდერი2.5=|ლიდერის წელი9=|ლიდერის წელი8=ძვ.წ. 125-108|ლიდერის წელი7=ძვ.წ. 240-220|ლიდერის წელი6=ძვ.წ. 284-245|ლიდერის წელი5=ძვ.წ. 304-284|ლიდერის წელი4=ძვ.წ. 349-311|ლიდერის წელი3=ძვ.წ. 389-349|ლიდერის წელი2=ძვ.წ. 433-389|ლიდერის წელი1=ძვ.წ. 438-433|ლიდერი9=|ლიდერი8=პერსიდეს V|ლიდერი7=ლეუკონ II|ლიდერი6=პერსიდეს II|ლიდერი5=სპარტოკ III|ლიდერი2.4=|ლიდერი2.6=|ლიდერი3=ლეუკონ I|ფართობი2=|სქოლიოები=|სქოლიო_ჰ=|სქოლიო_ბ=|სქოლიო_ა=|სტატ. მოსახ5=|ფართობი5=|სტატ. წელი5=|სტატ. მოსახ4=|ფართობი4=|სტატ. წელი4=|სტატ. მოსახ3=|ფართობი3=|სტატ. წელი3=|სტატ. მოსახ2=|სტატ. წელი2=|ლიდერის წელი2.1=|სტატ. მოსახ1=|ფართობი1=|სტატ. წელი1=|პალატის ტიპი2=<!-- ფართობი და მოსახლეობა -->|პალატა2=|პალატის ტიპი1=|პალატა1=|საკანონმდებლო ხელისუფლება=|ლიდერის ტიტული3=<!-- საკანონმდებლო ხელისუფლება -->|ლიდერის წელი2.6=|ლიდერის წელი2.5=|ლიდერის წელი2.4=|ლიდერის წელი2.3=|ლიდერის წელი2.2=|ლიდერი4=პერსიდეს I|ლიდერი2=სატირუს I|გრძელი სახელი=კიმერია ბოსფორის სამეფო|მოვლენის თარიღი3=ძვ.წ/ 63- ახ.წ. 370|დროშა_p4=|p4=|დროშა_p3=|p3=|დროშა_p2=Фрагменты Пекторали.jpg|p2=სკვითები|დროშა_p1=Thraco-Cimmerian.png|p1=კიმერიელები|უკანასკნელის თარიღი=<!-- წინამორბედები, მემკვიდრეები, დროშები, გერბები და სიმბოლოები -->|უკანასკნელი მოვლენა=|უპირველესის თარიღი=|უპირველესი მოვლენა=|მოვლენის თარიღი4=ახ.წ. 235-270|მოვლენა4=გოთების შემოსევა|მოვლენა3=რომის მმართველობა|დროშა_p5=|მოვლენის თარიღი2=ძვ.წ. 108-63|მოვლენა2=პონტოს მმართველობა|მოვლენის თარიღი1=ძვ.წ. 480-108|მოვლენა1=დამოუკიდებელი სამეფო|გაუქმების წელი=ახ.წ. 370|გაუქმება=გაუქმდა|შექმნის წელი=ძვ.წ. 438|შექმნის თარიღი=|შექმნა=შეიქმნა|მართველობა=[[მონარქია]]|სტატუსი=გაუქმდა|ერა=[[ანტიკური ეპოქა]]|ქვეყანა=|რეგიონი=[[ყირიმი]]|p5=|s1=პონტოს სამეფო|ლიდერი1=სპარტოკ I|რუკის სურათი2=|ვალუტა=[[დრაქმა]]|რელიგია=[[ბერძნული პოლითეიზმი]]
[[ნომადური კულტები]]|ენები=[[ბერძნული]]
[[სკვითური]]|ჰიმნი=|დევიზი=|longEW=|longm=|longd=|latNS=|latm=|latd=|უდიდესი ქალაქები=[[ნიმფეონი]], [[თეოდოსია]], [[ტანაისი]], [[კირკეონი]]|დედაქალაქი=[[პანტიკაპეონი]]|რუკის აღწერა2=|რუკის აღწერა=|დროშა_s1=Monnaie de Pont Amisos, droit.jpg|რუკის სურათი=Bosporan Kingdom growth map-en.svg|გერბის აღწერა=|გერბის ზომა=|გერბი=|დროშის აღწერა=|დროშის სურათი=|დროშა_s5=|s5=|დროშა_s4=|s4=|დროშა_s3=Consul et lictores.png|s3=რომის იმპერია|დროშა_s2=Consul et lictores.png|s2=რომის რესპუბლიკა|დღეს=[[უკრაინა]]
[[რუსეთის ფედერაცია]]}}
'''ბოსფორის სახელმწიფო''' ან '''კიმერიელთა და ბოსფორელთა სამეფო''' ([[ბერძნული ენა|ბერძ.]] Βασίλειον τοῦ Κιμμερικοῦ Βοσπόρου, ''Basileion tou Kimmerikou Bosporou'') აგრეთვე '''ტავრიდა''' — ანტიკური მონათმფლობელური სახელმწიფო ჩრდილოეთ შავიზღვისპირეთში. წარმოიქმნა [[ძვ. წ. V საუკუნე|ძვ. წ. V საუკუნის]] 80-იან წლებში [[ქერჩის ნახევარკუნძული|ქერჩისა]] და [[ტამანის ნახევარკუნძული|ტამანის ნახევარკუნძულებზე]] არსებული ბერძნული კოლონია-პოლისების გაერთიანების შედეგად, რაც ნაკარნახევი იყო, მათი საერთო სავაჭრო-ეკონომიკური (ხორბლეულის ექსპორტი) და სამხედრო-თავდაცვითი (ირგვლივ მცხოვრები ტომების თავდასხმათა მოგერიება). გაერთიანების მოთავე იყო ქალაქი [[პანტიკაპეონი]] (ახლანდელი [[ქერჩი]]), რომელიც ბოსფორის სახელმწიფოს დედაქალაქი გახდა. ეს იყო პირვლი რეალური შემთხვევა, როდესაც [[ბერძნები|ბერძნებმა]] შეძლეს ეთნიკურად ჭრელი მოსახლეობის მქონე, კულტურულად მრავალფეროვან რეგიონში პოლიტიკური შეღწევა და იქ ერთგვარი ბერძნულ-ნომადური კულტურის ჩამოყალიბება. ამ პერიოდიდან ეწოდა ყირიმს [[შავი ზღვა|შავი ზღვის ციტადელი]], რადგან რეგიონის მდებარეობა საშუალებას აძლევდა მის მმართვლებს ფაქტობრივად მთლიანად ეკონტროლებინათ ყველა საზღვაო გზა, რომლითაც შავიზღვისპირეთის კოლონიები, ბერძნები და მცირე აზიელი ტომების ნაწილი სარგებლობდნენ. ძვ.წ. II საუკუნის ბოლოს ბოსფორის სამეფო დაიპყრო პონტოს მეფე [[მითრიდატე VI ევპატორი|მითრიდატე VI ევპატორმა]], რითაც დაასრულდა სამეფოს პოლიტიკური დამოუკიდებლობა. ძვ.წ. 63 - ახ.წ 370 წწ.ში კი ბოსფორი რომის იმპერიის მოკავშირე და მეგობარ სახელმწიფოს წარმოადგენდა, რომლის მმართველებიც ატარებდნენ გარკვეულ ავტონომიურ ნიშნებს [[რომის იმპერია|რომის იმპერიის]] პროტექტორატის ქვეშ.
| |||