ძველი გავაზის ეკლესია: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
'''ახალსოფლის ღვთისმშობლის ეკლესია''' — არქიტექტურული ძეგლი, დგას [[ყვარლის მუნიციპალიტეტი]]ს სოფელ [[ახალსოფელი (ყვარლის მუნიციპალიტეტი)|ახალსოფელში]], განეკუთვნება [[VI საუკუნე|VI საუკუნეს]]. ეკლესია [[ტეტრაკონქი|ტეტრაკონქის]] ტიპისაა. ნაგებია რიყის ქვით. ეკლესიის სამხრეთ შესასვლელთან ჩასმულ მოწითალო ქვაზე არსებული წარწერის თანახმად, [[1852]] წელს ძველი ეკლესია შეუკეთებია თავად [[ივანე ამილახვარი|ივანე ამილახვარს]]. [[XX საუკუნე|XX საუკუნის]] დასაწყისში ძეგლი კვლავ გაურემონტებიათ, სხვადასხვა დროს გარედან შეულესავთ და შეუთეთრებიათ.
[[1985]]-[[1987]] წლებში სარეაბილიტაციო სამუშაოები ჩაატარა სპეციალურმა სამეცნიერო-სარესტავრაციო საწარმოო სახელოსნომ. ეკლესიის კედლებზე მოიხსნა გვიანდელი ნალესობა. თავდაპირველი სახით აღდგა [[საკურთხეველი|საკურთხევლის]] და ჩრდილოეთ [[აფსიდა|აფსიდების]] მოგვიანებით გაფართოებული სარკმლები, მოიხსნა [[XX საუკუნე|XX საუკუნის]] დასაწყისში შიგნით აქა-იქ ჩაშენებული კედლები და თუნუქის სახურავი. ეკლესია გადაიხურა [[კრამიტი|კრამიტით]].
[[2008]] წელს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულმა სააგენტომ ძეგლზე ჩაატარა მცირე სარეაბილიტაციო სამუშაოები. მოიხსნა კრამიტის სახურავი და მის ქვეშ არსებული [[ცემენტი|ცემენტის]] ხსნარის ფენა; სახურავზე დაიგო ღარისებრი კრამიტი. შენობას ორი შესასვლელი აქვს, დასავლეთიდან და სამხრეთიდან. ორივე შესაბამისი აფსიდების ღერძებზეა გაჭრილი და ნალისებრი თაღი ხურავს.
ცენტრალურ [[გუმბათი (არქიტექტურა)|გუმბათქვეშა]] კვადრატს ყოველი მხრიდან ეკვრის ღრმა, შიგნიდან ნალისებრი, ხოლო გარედან ნახევარწრიული აფსიდი. აფსიდის კონქებს არასწორი მომრგვალება აქვს, თვით კონქის [[თაღი|თაღები]] და გუმბათქვეშა თაღები კი ნალისებრია. შიგნით აფსიდთა შეერთების კუთხეები გამაგრებულია ნახევარწრიული მოცულობებით, რომლებიც კუთხეებს თაღების ქუსლებამდე აუყვება. მოცულობები ქვემოთკენ ოდნავ ფართოვდება და სწორკუთხა ფორმას იღებს.
საკურთხეველსა და დასავლეთ აფსიდებში [[კონქი|კონქის]] ქუსლები ერთიანი შვერილი ლილვით იყო გამოყოფილი. სამხრეთ და ჩრდილოეთ აფსიდებში აღმოსავლეთ მხრიდან გაჭრილია თითო კარი. სამხრეთის კარი ამჟამად გადის გარშემოსავლელის აღმოსავლეთ კიდეში მოწყობილ აფსიდიან სადგომში. ჩრდილოეთ აფსიდში მდებარე კარი კი მოგვიანებით ამოუშენებიათ და შიგნიდან ნიშა მოუწყვიათ.
ტაძრის რვაწახნაგა [[გუმბათი (არქიტექტურა)|გუმბათის]] ყელში სამი სარკმელია გაჭრილი: აღმოსავლეთით, დასავლეთით და სამხრეთით. გარშემოსასვლელი შეკეთება-გადაკეთებებით მნიშვნელოვნადაა სახეშეცვლილი. თვდაპირველად იგი გარეთკენ მასიურ სვეტებზე დაყრდნობილი თაღედით იყო გახსნილი. გარშემოსასვლელის სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში ორი მცირე ზომის, აფსიდიანი სათავსია. აღმოსავლეთ სადგომში შესასვლელი ეკლესიის სამხრეთ აფსიდიდანაა. სამხრეთ სადგომში კი - დასავლეთიდან, გარშემოსასვლელიდან. აღმოსავლეთ სადგომს ნალისებრი აფსიდი აქვს, რომლის ღერძზე გაჭრილია მცირე სარკმელი.
გარშემოსასვლელის მხრიდან, სამხრეთ და დასავლეთ აფსიდთა შეერთების ადგილას აღმართულია სვეტი, რომელსაც კედლის მიმდებარე ორი [[თაღი]] ემყარება. მათ ზემოთ იწყება გარშემოსასვლელის [[კამარა]], რომელსაც [[ელიფსი|ელიფსური]] საფუძველი აქვს და გადადის ნახევარწრეში. გარედან კედლები და გუმბათის ყელი დასრულებულია თაროსებრი, ორსაფეხუროვანი ლავგარდნით.
ტაძრის ეზოში [[1971]] წელს [[საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმი]]ს არქეოლოგიურმა ექსპედიციამ გათხარა [[35]] [[სამარხი]], სადაც გამოვლინდა [[X]]-[[XVIII საუკუნე|XVIII საუკუნეების]] არქეოლოგიური ნივთები.
==ლიტერატურა==
{{სძა|1-1|359-361|დვალი თ.}}
[[კატეგორია:ყვარლის მუნიციპალიტეტის ტაძრები]]
| |||