მცხეთის მუნიციპალიტეტი: განსხვავება გადახედვებს შორის

|ეროვნება = [[ქართველები]] 90.692,0 %<br />[[აზერბაიჯანელები]] 4.3,2 %<br />[[ოსებიასირიელები]] 2.1,3 %<br />[[ასირიელებიოსები]] 1.5,2 %<br />[[სომხები]] 0.6,5 %<ref name="საქსტატი">[http://wwwpop-stat.geostatmashke.georg/cms/site_images/_files/georgian/census/2002/II%20tomi%20georgia-ethnic-loc2014.pdfhtm საქსტატისEthnic 2002composition წლისof სოფლისGeorgia მოსახლეობის აღწერის მონაცემები2014].</ref>

მცხეთის მუნიციპალიტეტი მოქცეულია ზომიერად ნოტიო სუბტროპიკული ჰავის ოლქში. [[მუხრან-საგურამოს ვაკე]]ზე ჰავა ზომიერად ნოტიოა, იცის ცხელი [[ზაფხული]] და ზომიერად ცივი [[ზამთარი]]. ჰაერის საშუალო წლიური [[ტემპერატურა]]ა 10.,8 °C, ნალექიანობა — 590 მმ წელიწადში. მთის ქედებზე კი ჰავა შედარებით გრილია. საშუალო მთის ზონაში კლიმატი ზომიერად ნოტიოა, იცის ზომიერად ცივი [[ზამთარი]] და ხანგრძლივი თბილი [[ზაფხული]].<ref name="usaid" />

[[მუხრან-საგურამოს ვაკე]]ზე არის ჯაგეკლიანი სტეპი ტყის ელემენტებით – [[შავჯაგა]], [[გრაკლა]], [[ძეძვი]], [[ქართული ნუში]], [[ბერსელა]]. [[საგურამოს ქედი]]ს კალთები შემოსილია ფოთლოვანი ([[მუხა]], [[რცხილა]], [[წიფელი]]) ტყით. არის ასევე რელიქტური კოლხური ელემენტები: [[ჭყორი]], [[სურო]] და [[ბზა]].

[[ლისის ქედი]]ს კალთებზე ვხვდებით ხელოვნური ტყის კორომებს (უმეტესად [[ფიჭვი|ფიჭვს]]). მდინარე დიღმისწყლის ზემოთში არის ნაძვნარი, არაგვის ნაპირებზე კი არის [[ჭალის ტყე]]ები, სადაც ხარობს დაბლობის მუხა, [[ტირიფი]], [[ვერხვი]] და [[თელა]]. ფლორით მდიდარია ასევე [[საგურამოს სახელმწიფო ნაკრძალი|საგურამოს ნაკრძალი]], რომელშიც გამოვლინებულია 50-ზე მეტი სახეობის ხე და ბუჩქი, რომელთაგან აღსანიშნავია [[რცხილა]], [[წიფელი]], [[თელა]], [[მუხა]], [[პანტა]] და სხვ.

მცხეთის მუნიციპალიტეტში 6360 დასახლებული პუნქტია, მათ შორის 1 ქალაქი ([[მცხეთა]]) და 6259 სოფელი. ქალაქი მცხეთა მუნიციპალური ცენტრია და მისი მოსახლეობა 7700 კაცია, ანუ მუნიციპალიტეტის მოსახლეობის 13 %. მუნიციპალიტეტის გამგეობის მონაცემებით, მუნიციპალიტეტში 9900 იძულებით გადაადგილებული პირი ცხოვრობს.<ref name="usaid">[http://nala.ge/climatechange/geo/municipalities/municipalities-2/232-tianetis-municipaliteti პროგრამა — საქართველოს რეგიონებში კლიმატის ცვლილებისა და ზემოქმედების შერბილების ზომების ინსტიტუციონალიზაცია]</ref>დიდი სოფელია [[მუხრანი (მცხეთის მუნიციპალიტეტი)|მუხრანი]] (6,2 ათასი).

მცხეთის მუნიციპალიტეტის სოფლები: არაშენდა, აღდგომელაანთკარი, ახალდაბა, ახალი ნიჩბისი, ახალსოფელი, ახალუბანი, ბევრეთი, [[ბიწმენდი]], ბურიანი, გალავანი, გოროვანი, ერედა, ვაზიანი, ვარდისუბანი, ზაქარო, ზემო ნიჩბისი, თეზამი, კარსანი, კევლიანი, კოტორაანთკარი, ლამი, ლელობი, ლელუბანი, ლისი, მამკოდა, მისაქციელი, მსხალდიდი, მუხათგვერდი, მუხათწყარო, მუხრანი, მშრალხევი, ნავდარაანთკარინავაზი, ნავაზინავდარაანთკარი, ნატახტარი, ნაფეტვრები, ნახშირგორა, პატარა ქანდა, საგურამო, სათოვლე, სასხორი, სხალტბა, ტაბარუკი, უფურუთი, ფრეზეთი, ქვემო ლისი, ქვემო ნიჩბისი, ქსანი, ქსოვრისი, შანკევანი, ჩარდახი, ციხისძირი, ცხვარიჭამია, ძალანთხევი, ძალისი, ძეგვი, ძველი ქანდა, წეროვანი, წილკანი, წინამძღვიანთკარი, წიწამური, წოდორეთი, ჭილაანთკარი, ხეკორძი, ჯიღაურა.

მცხეთის მუნიციპალიტეტის მთავარი ღირშესანიშნაობანია: ქალაქი-მუზეუმი [[მცხეთა]] — [[სვეტიცხოველი|სვეტიცხოვლის]] და [[სამთავრო|სამთავროს]]ს კომპლექსები, მცხეთის [[ჯვარი (მცხეთა)|ჯვარი]], [[ბებრისციხე]], [[არმაზციხე]], [[პომპეუსის ხიდი]], აგრეთვე ზაჰესი, [[ზედაზნის მონასტერი|ზედაზნის]] კომპლექსი, [[ქსნის ციხე]], ნასტაგისის ნამოსახლარი, [[შიომღვიმე|შიომღვიმის]] კომპლექსი, ისტორიული სოფლები — დიდგორი, მუხრანი, [[წილკანი]].