ვიკიპედია

ბორჯომის მუნიციპალიტეტი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა საქართველოს მუნიციპალიტეტები
|სახელი = ბორჯომის მუნიციპალიტეტი
|სახელი სხვა ენაზე =
|დროშა = Flag of Borjomi Municipality.svg
|გერბი = COA_of_Borjomi.svg
|მხარის რუკა = SJ-Borjomi-ka.svg
|ადმინისტრაციული ცენტრი = [[ბორჯომი]]
|რეგიონი = სამცხე-ჯავახეთის მხარე
|მერი =
|ფართობი = 1189 კმ<sup>2</sup>²
|მოსახლეობის რაოდენობა = ={{კლება}} 25 214 კაცი
|მოსახლეობა წელი = 2014
|სიმჭიდროვე = 21,21
|სიმჭიდროვე = 27.2 <ref name="სიმჭიდროვე">[http://www.geostat.ge/cms/site_images/_files/georgian/census/2002/I%20tomi%20-%20saqarTvelos%20mosaxleobis%202002%20wlis%20pirveli%20erovnuli%20sayovelTao%20aRweris%20Sedegebi.pdf მოსახლეობის სიმჭიდროვე 1კმ²-ზე 2002 წლის აღწერის მიხედვით].</ref>
|ეროვნება = [[ქართველები]] 84.87,21 %<br />[[სომხები]] 9.648,63 %<br />[[ბერძნებიოსები]] 3.61,34 %<br />[[ოსებიბერძნები]] 1,16 %<br />[[რუსები]] 0.8%<ref1,10 name="საქსტატი">[http://www.geostat.ge/cms/site_images/_files/georgian/census/2002/II%20tomi%20.pdf საქსტატის 2002 წლის სოფლის მოსახლეობის აღწერის მონაცემები].</ref>
|ვებ-გვერდი =
}}
 
'''ბორჯომის მუნიციპალიტეტი''' — ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული [[სამცხე-ჯავახეთის მხარე]]ში. რაიონისმუნიციპალიტეტის ტერიტორია [[1917]] წლამდე [[ტფილისის გუბერნია|ტფილისის გუბერნიის]] [[გორის მაზრა]]ში შედიოდა, [[1917]]-[[1930|30]] წლებში — გორის ოლქში, [[1930]] წლიდან ცალკე რაიონია, [[1963]]-[[1966|66]] წლებში იყო [[ხაშურის რაიონი]]ს შემადგენლობაში. ბორჯომის რაიონსმუნიციპალიტეტს დასავლეთით ესაზღვრება [[ახალციხის მუნიციპალიტეტი]], სამრეთ-დასავლეთით – [[ასპინძის მუნიციპალიტეტი]], სამხრეთ-აღმოსავლეთით – [[ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი|ახალქალაქის]] და [[წალკის მუნიციპალიტეტი|წალკის]], ჩრდილოეთით – [[ხარაგაულის მუნიციპალიტეტი|ხარაგაულის]], ხოლო აღმოსავლეთით – [[ხაშურის მუნიციპალიტეტი|ხაშურის]], [[ქარელის მუნიციპალიტეტი|ქარელის]] და [[გორის მუნიციპალიტეტი|გორის მუნიციპალიტეტები]]. ასევე ჩრდილოეთით საზღვარი რამდენიმე კილომეტრით სცდება [[ბაღდათის მუნიციპალიტეტი|ბაღდათის მუნიციპალიტეტს]].
 
== ბუნება ==
[[Fileფაილი:Borjomi mountains.jpg|thumb|მარცხნივ|[[ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნული პარკი]]]]▼
 
ბორჯომის მუნიციპალიტეტი ისტორიული კუთხის [[თორი]]ს ტერიტორიაზე მდებარეობს. ის მოქცეულია [[თრიალეთის ქედი]]ს დასავლეთით და [[მესხეთის ქედი]]ს აღმოსავლეთით, უჭირავს [[თორის ქვაბული]] და [[ბორჯომის ხეობა]]. მუნიციპალიტეტის ტერიტორია არის 1189 კვ.კმ., მათ შორის სასოფლო-სამეურნეო სავარგულებს უკავია 440 კვ.კმ. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე არის მდინარეები[[მდინარე]]ები [[მტკვარი]], [[ბორჯომულა]], [[გუჯარეთისწყალი]]; [[ტბა|ტბები]]: [[ტაბაწყური]], [[კახისის ტბა|კახისი]], [[წეროს ტბა]] და სხვა. მთავარი წიაღისეული სიმდიდრეა [[მინერალური წყლები]], განსაკუთრებით კი ფართოდ ცნობილი [[ბორჯომი (წყალი)|ბორჯომის მინერალური სამკურნალო წყალი]]. აქ არის ასევე სამშენებლო ქვები — [[ანდეზიტი]], [[ბაზალტი]] და [[პემზა]].▼
▲[[File:Borjomi mountains.jpg|thumb|მარცხნივ|[[ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნული პარკი]]]]
 
▲ბორჯომის მუნიციპალიტეტი ისტორიული კუთხის [[თორი]]ს ტერიტორიაზე მდებარეობს. ის მოქცეულია [[თრიალეთის ქედი]]ს დასავლეთით და [[მესხეთის ქედი]]ს აღმოსავლეთით, უჭირავს [[თორის ქვაბული]] და [[ბორჯომის ხეობა]]. მუნიციპალიტეტის ტერიტორია არის 1189 კვ.კმ., მათ შორის სასოფლო-სამეურნეო სავარგულებს უკავია 440 კვ.კმ. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე არის მდინარეები [[მტკვარი]], [[ბორჯომულა]], [[გუჯარეთისწყალი]]; ტბები: [[ტაბაწყური]], [[კახისის ტბა|კახისი]], [[წეროს ტბა]] და სხვა. მთავარი წიაღისეული სიმდიდრეა [[მინერალური წყლები]], განსაკუთრებით კი ფართოდ ცნობილი [[ბორჯომი (წყალი)|ბორჯომის მინერალური სამკურნალო წყალი]]. აქ არის ასევე სამშენებლო ქვები — [[ანდეზიტი]], [[ბაზალტი]] და [[პემზა]].
 
== მოსახლეობა ==
2014 წლის აღწერის შედეგად მოსახლეობის რიცხოვნობა — 31,525 ათასი214 კაცი<ref name="აღწერა 2014">{{cite web |url=http://www.geostat.ge/index.php?action=page&p_id=2152&lang=geo |title=მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014 |date=ნოემბერი 2014 |publisher=საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური |accessdate=16 აგვისტო 2016}}</ref>; სიმჭიდროვე — 2721,21 კაცი კვ.კმ-ზე. მუნიციპალიტეტში 37 დასახლებული პუნქტია: 1 ქალაქი, 4 დაბა და 32 სოფელი. მრავლადაა დაცარიელებული სოფლები. მოსახლეობის უმრავლესობას ეთნიკური [[ქართველები]] შეადგენენ, ცალკეულ დასახლებებში ცხოვრობენ ასევე ეთნიკური [[ოსებისომხები]] და [[ბერძნები]].▼
 
▲მოსახლეობის რიცხოვნობა — 31,5 ათასი კაცი; სიმჭიდროვე — 27 კაცი კვ.კმ-ზე. მუნიციპალიტეტში 37 დასახლებული პუნქტია: 1 ქალაქი, 4 დაბა და 32 სოფელი. მრავლადაა დაცარიელებული სოფლები. მოსახლეობის უმრავლესობას ეთნიკური [[ქართველები]] შეადგენენ, ცალკეულ დასახლებებში ცხოვრობენ ასევე ეთნიკური [[ოსები]].
 
===აღწერის მონაცემები===
Line 40 ⟶ 37:
|}
 
== ადმინისტრაციული ერთეულები: ==
[[Fileფაილი:COA of Borjomi.svg|thumb|ბორჯომის გერბი]]
მუნიციპალიტეტი იყოფა 11 ადმინისტრაციულ ერთეულად: ▼
 
* [[ახალდაბა (ბორჯომის მუნიციპალიტეტი)|ახალდაბა]]▼
▲მუნიციპალიტეტი იყოფა 11 ადმინისტრაციულ ერთეულად:
* [[ბაკურიანი]]▼
 
* [[ბალანთა]]▼
▲* [[ახალდაბა (ბორჯომის მუნიციპალიტეტი)|ახალდაბა]]
* [[ბორჯომი]]▼
▲* [[ბაკურიანი]]
▲* [[ბალანთა]]
▲* [[ბორჯომი]]
*[[დვირი (ბორჯომის მუნიციპალიტეტი)|დვირი]]
*[[ტაბაწყური (ბორჯომის მუნიციპალიტეტი)|ტაბაწყური]]
*[[ტაძრისი]]
* [[ტბა (ბორჯომის მუნიციპალიტეტი)|ტბა]]
*[[ყვიბისი]]
*[[ციხისჯვარი (ბორჯომის მუნიციპალიტეტი)|ციხისჯვარი]]
Line 58 ⟶ 53:
 
== ეკონომიკა ==
 
მრეწველობის წამყვანი დარგია [[მინერალური წყლები]]ს ჩამოსხმა, არის ადგილობრივი მნიშვნელობის სხვა საწარმოები. სოფლის მეურნეობაში მთავარია [[მეხილეობა]] და [[მეცხოველეობა]]. ბორჯომის მუნიციპალიტეტი ცნობილია თავისი საკურორტო მეურნეობით, სამთო-კლიმატური და ბალნეოლოგიური კურორტებით: [[ბორჯომი]], [[წაღვერი]], [[პატარა ცემი]], [[ტბა (ბორჯომის მუნიციპალიტეტი)|ტბა]], [[ლიბანი (ბორჯომის მუნიციპალიტეტი)|ლიბანი]], [[ციხისჯვარი (ბორჯომის მუნიციპალიტეტი)|ციხისჯვარი]], [[ბაკურიანი]], [[ცემი]].
 
== კულტურა ==
მუნიციპალიტეტში 33 საჯარო სკოლაა, 3 პროფესიული სასწავლებელი, 35 ბიბლიოთეკა, 1 თეატრი (სახალხო თეატრი 1959 წლიდან) და 1 მხარეთმცოდნეობის მუზეუმი. ▼
 
▲მუნიციპალიტეტში 33 საჯარო სკოლაა, 3 პროფესიული სასწავლებელი, 35 ბიბლიოთეკა, 1 თეატრი (სახალხო თეატრი 1959 წლიდან) და 1 მხარეთმცოდნეობის მუზეუმი.
 
== ღირსშესანიშნაობანი ==
[[Fileფაილი:Timotesubani Monastery.jpg|thumb|ტიმოთესუბანის მონასტერი]]
 
მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე ძველი ქართული ხუროთმოძღვრების მრავალი ძეგლია:
* ეკლესიები - [[ლიკანი]], [[ნეძვი]], [[ტიმოთესუბნის მონასტერი]], [[სადგერის ეკლესია]], [[დაბა (ბორჯომის მუნიციპალიტეტი)#დაბის ეკლესია|დაბის ეკლესია]], [[მწვანე მონასტერი]], [[ქვაბისხევი (ბორჯომის მუნიციპალიტეტი)|ქვაბისხევის]] ეკლესია, [[ტაბაწყურის წითელი საყდარი]], [[პანტნარის ტაძარი]].
* ციხესიმაგრეთა ნანგრევები - [[გოგიას ციხე]], [[პეტრეს ციხე]], [[ციხისჯვარი (ციხესიმაგრე)|ციხისჯვარი]], [[დვირის ციხე]], [[დემოთის ციხე]].
 
==რესურსები ინტერნეტში==
 
{{commons-inline|Category:Borjomi district|ბორჯომის მუნიციპალიტეტი}}
 
 
{{სამცხე-ჯავახეთი}}
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ბორჯომის_მუნიციპალიტეტი“-დან