გარეული იხვი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''გარეული იხვი'''<ref name="ქსე">{{ქსე|5|289|კუტუბიძე მ., მებუკე ე.|არა}}</ref><ref>{{BioDict|63830|mallard}}</ref> ({{lang-la|Anas platyrhynchos}}) — [[ფრინველები|ფრინველი]] [[იხვისებრნი|იხვისებრთა]] [[ოჯახი (ბიოლოგია)|ოჯახისა]]. [[შინაური იხვი|შინაური იხვის]] წინაპარი.

მისი სხეულის სიგრძეა 50–56 [[სმ]], მასა — 1–1,5 [[კგ]]. ახასიათებს [[სქესობრივი დიმორფიზმი]]; დედალი ფერად მოყავისფროა, შეჯვარების სეზონზე მამალს მწვანე თავი, თეთრი საყელო, მურა-რუხი ზურგი, შავი კუდის ზედა ნაწილი, შოკოლადისებრ-ყავისფერი მკერდი და მორუხო მუცელი; ფთებს გასდევს კაშკაშა ფერის (თეთრი, შავი და ლურჯი) ზოლები. მამალს კუდზე საჭის აპრეხილი ბუმბული აქვს. თითებს შორის აპკი აქვს გადაკრული, რაც ცურვაში ეხმარება. მამლის ნისკარტი ყვითელია.

ფართოდ გავრცელებულია [[ევროპა|ევროპაში]], [[აზია|აზიაში]], [[ჩრდილოეთი ამერიკა|ჩრდილოეთ ამერიკაში]] (სამხრეთით — [[მექსიკა|მექსიკამდე]], ხოლო აღმოსავლეთით — [[გრენლანდია|გრენლანდიამდე]]); ინტროდუცირებულია [[აფრიკა|აფრიკაში]], [[ახალი ზელანდია|ახალ ზელანდიაში]], სამხეთ-აღმოსავლეთ [[ავსტრალია|ავსტრალიაში]]. [[საქართველო|საქართველოში]] მობუდარი იხვია.<ref name="ქსე" /> ძირითადად ბინადრობს ტყისა და ტყესტეპის ზონაში, წყალსატევებთან (მტკნარშიც და მარილიანშიც) ახლოს;<ref name="Ryabitsev">Рябицев В. К. Птицы Урала, Приуралья и Западной Сибири. — Екатеринбург: Издательство Уральского университета, 2001. — С. 62—63. — 608 с. — ISBN 5-7525-0825-8. {{ref-ru}}</ref><ref name="scott">Scott D. A., Rose P. M. Atlas of Anatidae populations in Africa and Western Eurasia. — Wetlands International, 1996. — P. 131—134. — 336 p. — ISBN 1-900442-09-4. {{en}}</ref> გვხვდება ქალაქის პარკებისა და წყალსატევების მიდამოებშიც.

გამრავლებას 2 წლის ასაკიდან იწყებს. დედალი დებს 7–16 ცალ თეთრ, მომწვანო-ჩალისფერი ელფერის მქონე კვერცხს. ინკუბაცია 28 დღე-ღამე გრძელდება. დედალთა რიცხვის შემცირების შემთხვევაში, მამრები სხვა სახეობის იხვებს ეჯვარებიან. ცოცხლობენ 7–10 წელი.

იკვებება მცენარეებით, უხერხემლოებით; დასახლებულ ადგილებში — ადამიანის მიერ მიცემული საკვებითაც, განსაკუთრებით პურით. საკვებს მოიპოვებს წყალშიც და ხმელეთზეც. წყალში საკვების ძიებისას შეუძლია ჩაყვინთვა, რა დროსაც მთელი ტანით ამოყირავდებიან ხოლმე. ნადირობის ობიექტია, იყენებენ მის ხორცს.<ref>''ვ. ბურჯანაძე'', მონადირის ცნობარი, გვ. 27, თბ.: „საბჭოთა საქართველო“, 1969.</ref>