კრაკატაუს ამოფრქვევა (1883): განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 11:
== კულმინაციური ფაზა ==
[[25 აგვისტო|25 აგვისტოს]] კრაკატაუს ამოფრქვევები გააქტიურდა. [[26 აგვისტო|26 აგვისტოს]], დაახლოებით 13 საათზე ვულკანი პაროქსიზმულ ფაზაში შევიდა. 14 საათისთვის ფერფლის ღრუბელმა 27 კმ სიმაღლეს მიაღწია. ამ ეტაპზე ამოფრქვევა იყო უწყვეტი და აფეთქების ხმები ყოველ ათ წუთში ერთხელ ისმოდა. 20 კმ-ის არეალში მყოფი გემები იტყობინებოდნენ მძიმე ფერფლის ცვენას, რომლის დროსაც გემბანებზე ცვიოდა პემზის ნატეხები 10 სმ-იანი დიამეტრით. 18-დან 19 საათამდე მცირე ცუნამმა მიაღწია [[იავა|იავის]] სანაპიროებს, დაახლოებით 40 კმ-ის მოშორებით.
 
[[27 აგვისტოს]] ოთხი უზარმაზარი აფეთქება მოხდა. პირველი აფეთქება მოხდა პერბოევატანზე, დილის 5 საათსა და 30 წუთზე, რამაც წარმოქმნა ცუნამი ტელოკ-ბეტონგის ([[ბანდარ-ლამპუნგი|ბანდარ-ლამპუნგის]]) მიმართულებით. 6 საათსა და 44 წუთზე ახალი აფეთქება მოხდა დანანთან, რომელსაც მოჰყვა ცუნამის ტალღები აღმოსავლეთისა და დასავლეთის მიმართულებით. უდიდესი აფეთქება მოხდა 10 საათსა და 2 წუთზე. ის იმდენად ძლიერი იყო, რომ მისი ხმა 3110 კმ-ის მოშორებით, ქალაქ [[პერთი|პერთში]] (დასავლეთი [[ავსტრალია]]) და 4800 კმ-ის მოშორებით კუნძულ [[როდრიგესი (კუნძული)|როდრიგესზე]] ([[მავრიკი|მავრიკთან]] ახლოს; აქ ეს ხმა ახლოს მყოფი გემიდან გასროლილი ზარბაზნის ხმა ეგონათ) ისმოდა. მესამე აფეთქების ხმა ცნობილია, როგორც ყველაზე მაღალი ხმა, რომელიც ისტორიაში გაუგიათ.<ref>[https://www.independent.co.uk/news/science/how-krakatoa-made-the-biggest-bang-5336165.html "How Krakatoa made the biggest bang"]; ''[[The Independent]]'', 3 May 2006</ref><ref name="Symons88">{{cite book|url=https://archive.org/stream/eruptionkrakato00whipgoog#page/n12/mode/2up |title=Symons, G.J. (ed) ''The Eruption of Krakatoa and Subsequent Phenomena'' (Report of the Krakatoa Committee of the Royal Society). London, 1888 |publisher=Internet Archive |year=1888 |accessdate=2015-05-05}}</ref>
 
== ლიტერატურა ==
Line 17 ⟶ 19:
* {{Cite journal |author1=Self, Stephen |author2=Rampino, Michael R. | year = 1981 | title = The 1883 eruption of Krakatau | journal = [[Nature (journal)|Nature]] | volume = 294 | pages = 699–704 | doi = 10.1038/294699a0 | issue=5843|bibcode = 1981Natur.294..699S}}
* Simkin, Tom and Richard S, Fiske (editors); ''Krakatau, 1883 – the volcanic eruption and its effects'' (1983) Washington, D.C. : Smithsonian Institution Press. {{ISBN|0-87474-841-0}}
 
== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}