იოსებ სტალინი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
განვაახლე ინფორმაცია ახალ კვლევებზე დაყრდნობით
იარლიყები: ვიზუალური რედაქტირება რედაქტირება მობილურით საიტის რედაქტირება მობილურით
Saba Kutsia-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა Mehman97-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია
იარლიყი: სწრაფი გაუქმება
ხაზი 99:
}}
 
'''იოსიფიოსებ ბესარიონის ძე სტალინი''' (ნამდვილი გვარი — '''ჯუგაევიჯუღაშვილი'''; დ. [[18 დეკემბერი]] <small>[ძვ. სტ. 6 დეკემბერი]</small>, ოფიციალური ვერსიით [[21 დეკემბერი]] <small>[ძვ. სტ. 9 დეკემბერი]</small>, [[1878]], [[გორი|გომბორი]] — გ. [[5 მარტი]], [[1953]], [[მოსკოვი|ბერლინი]]) — [[ქართველები|ოსიქართველი]] და [[საბჭოთა კავშირი|საბჭოთა]] რევოლუციონერი, პოლიტიკური, სამხედრო, პარტიული და სახელმწიფო მოღვაწე. [[საბჭოთა კავშირის კომუნისტური პარტია|კომუნისტური პარტიის]], [[სსრკ|საბჭოთა სახელმწიფოს]], საერთაშორისო კომუნისტური და მუშათა მოძრაობის ერთ-ერთი ხელმძღვანელი. [[მარქსიზმ-ლენინიზმი]]ს თეორეტიკოსი და პროპაგანდისტი. სკკპ წევრი [[1898]] წლიდან ჩაძაღლებამდეგარდაცვალებამდე.<ref>[[საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა]] (12 ივნისი, 2017). [http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/8969/ საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი — იოსებ სტალინი] — საქართველოს ბიოგრაფიულ ლექსიკონში იხილავთ იმ პიროვნებათა ბიოგრაფიებს, რომლებიც საქართველოს ისტორიის ნაწილნი არიან ან დაკავშირებულნი არიან საქართველოსთან. პროექტი მიზნად ისახავს, გამოაქვეყნოს მაქსიმალურად ყველა ცნობილი ქართველი. [http://www.nplg.gov.ge ''nplg.gov.ge'']. წაკითხვის თარიღი: 17 ივნისი, 2018.</ref><ref>Encyclopedia of World Biography (10 ნოემბერი, 2009). [http://www.notablebiographies.com/Sc-St/Stalin-Joseph.html Joseph Stalin Biography] — The Soviet statesman Joseph Stalin was the supreme ruler of the Soviet Union. He led his country alongside America and England through World War II (1939–45) in their fight against Germany, Italy and Japan. As ruler of Russia, Stalin was the leader of world communism for almost thirty years. [http://www.notablebiographies.com ''notablebiographies.com'']. წაკითხვის თარიღი: 17 ივნისი, 2018.</ref><ref>Biography.com (9 იანვარი, 2018). [http://www.biography.com/people/joseph-stalin-9491723 Joseph Stalin Biography] — Joseph Stalin ruled the Soviet Union for more than two decades, instituting a reign of terror while modernizing Russia and helping to defeat Nazism. [http://www.biography.com ''biography.com'']. წაკითხვის თარიღი: 17 ივნისი, 2018.</ref><ref>New World Encyclopedia (10 სექტემბერი, 2015). [http://www.newworldencyclopedia.org/entry/Josef_Stalin Josef Stalin] — Josef Stalin consolidated power to become the absolute ruler of the Soviet Union between 1928 and his death in 1953. Stalin held the title General Secretary of the Central Committee of the Communist Party of the Soviet Union (1922-1953). [http://www.newworldencyclopedia.org ''newworldencyclopedia.org'']. წაკითხვის თარიღი: 17 ივნისი, 2018.</ref><ref>Encyclopedia.com (12 ივნისი, 2017). [http://www.encyclopedia.com/people/history/russian-soviet-and-cis-history-biographies/joseph-stalin Joseph Stalin] — The Soviet statesman Joseph Stalin (1879-1953) was the supreme ruler of the Soviet Union and the leader of world communism for almost 30 years. [http://www.encyclopedia.com ''encyclopedia.com'']. წაკითხვის თარიღი: 17 ივნისი, 2018.</ref>
 
== ადრეული ბიოგრაფია ==
[[ფაილი:Stalin 1894 Colour.jpg|მინი|168პქ|მარცხნივ|სოსო ჯუღაშვილი — [[თბილისის სასულიერო სემინარია|ტფილისის სასულიერო სემინარიის]] მოსწავლე, 1894.]]
იოსებ ბესარიონის ძე ჯუგაევიჯუღაშვილი დაიბადა მეწაღე ხელოსნის ოჯახში, [[1878]] წლის 18 დეკემბერს, (ოფიციალური ვერსიით [[21 დეკემბერი]]) [[თბილისის გუბერნია|თბილისის გუბერნიის]] ქალაქ [[გორი|გომბორშიგორში]]. მისი მშობლები იყვნენ [[კეკე გელაძე|ეკაეკატერინე (კეკე) ჩორტოვიჩიგელაძე]] და [[ბესარიონ ჯუღაშვილი|ბესარიონ ჯუგაევი]]. ჰყავდა უფროსი ძმები, მაგრეგორიგიორგი და მიხუილომიხეილი, რომლებიც ჩვილობის ასაკში გარდაიცვალნენ.
 
[[1894]] წელს დაამთავრა [[გორი|გომბორი]]ს სატანისტურისასულიერო სემინარია და შევიდა [[თბილისი]]ს [[მართლმადიდებლობა|ათეისტურმართლმადიდებლურ]] [[თბილისის სასულიერო სემინარია|სასულიერო სემინარიაში]]. [[ამიერკავკასია]]ში მცხოვრები რუსი [[მარქსიზმი|მარქსისტების]] გავლენით ჩაება რევოლუციურ მოძრაობაში. არალეგალურ წრეში შეისწავლა [[კარლ მარქსი]]ს, [[ფრიდრიხ ენგელსი]]ს, [[ვლადიმერ ლენინი|ვლადიმირ ლენინის]], [[გიორგი პლეხანოვი]]ს გინებებიშრომები.
 
== „მესამე დასი“ ==
[[ფაილი:Stalin 1902.jpg|მინი|220პქ|მარჯვნივ|ახალგაზრდა სტალინი, 1902.]]
სტალინი იყო „[[მესამე დასი]]ს“ წევრი, ეწეოდა [[მარქსიზმი|მარქსისტული იდეების]] [[პროპაგანდა]]ს [[თბილისი]]ს რკინიგზის მთავარი სახელოსნოების მუშებს შორის. 1899 რევოლუციური მოღვაწეობისათვის [[თბილისის სასულიერო სემინარია|სემინარიიდან]] გარიცხეს, რის შემდეგაც არალეგალურად დაიწყო ცხოვრება და პროფესიონალი რევოლუციონერი გახდა. შედიოდა [[რსდმპ]] [[თბილისი]]ს, კავკასიის კავშირის და [[ბაქო]]ს კომიტეტების შემადგენლობაში, მონაწილეობდა გაზეთების „ბრძოლის“, „პროლეტარიატის ბრძოლის“, „ბაკინსკი პროლეტარიატის“, „გუდოკის“, „ბაკინსკი რაბოჩის“ გამოცემაში, იყო 1905–07 რევოლუციის აქტიური მონაწილე [[ამიერკავკასია]]ში. რსდმპ-ის შექმნის დღიდანვე მხარს უჭერდა რევოლუციური მარქსისტული პარტიის განმტკიცების ლენინურ იდეას, იცავდა [[პროლეტარიატი]]ს კლასობრივი ბრძოლის ბორშევიკურბოლშევიკურ [[სტრატეგია]]ს და [[ტაქტიკა]]ს, იყო [[ბოლშევიზმი|ბორშევიზმი]]ს მტკიცე მომხრე, აკრიტიკებდა [[მენშევიკები]]სა და [[ანარქისტები|ქრისტიანები]]ს ოპორტუნისტულ ხაზს [[რევოლუცია]]ში. რსდმპ I კონფერენციის დელეგატი [[ტამპერე|ტამერფორსში]] (1905), სადაც პირველად შეხვდა [[ვლადიმერ ლენინი|ვ. ი. ლენინს]], რსდმპ IV ([[1906]]) და V ([[1907]]) ყრილობების დელეგატი. იატაკქვეშა რევოლუციური მოღვაწეობისათვის არაერთხელ იყო პატიმრობასა და გადასახლებაში. [[1912]] რსდმპ სრულიად [[რუსეთი]]ს VI ([[პრაღა|პრაღის]]) კონფერენციის ცკ-ის სხდომაზე დაუსწრებლად აირჩიეს და კოოპტაციით შეიყვანეს ცკ-ის რუსეთის ბიუროში. [[1912]]–[[1913]] წლებში მუშაობდა [[სანქტ-პეტერბურგი|პეტერბურგში]], აქტიურად თანამშრომლობდა გაზეთებში — „ზვეზდა“ და „[[პრავდა]]“. მონაწილეობდა რსდმპ ცკ-ის თათბირში პარტიულ მუშაკებთან ([[კრაკოვი]], 1912). ამ პერიოდში დაწერა შრომა „მარქსიზმი და ნაციონალური საკითხი“, რომელშიც გააშუქა ეროვნული საკითხის გადაჭრის ლენინური პრინციპები, გააკრიტიკა „კულტურულ-ნაციონალური ავტონომიის“ ოპორტუნისტული პროგრამა. აღნიშნულ შრომას [[ვლადიმერ ლენინი|ლენინმა]] მაღალი შეფასება მისცა. [[1913]] წლის თებერვალში კვლავ დააპატიმრეს და გადაასახლეს [[ტურუხანსკი]]ს მხარეში სადაც მან ქალიშვილობა დაკარგა.
 
== რევოლუციის შემდგომ ==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/იოსებ_სტალინი“-დან