ვეზუვი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''ვეზუვი''' ({{lang-it|Monte Vesuvio;}} {{lang-la|Mons Vesuvius}}) — მოქმედი ვულკანი [[იტალია|იტალიის]] სამხრეთ ნაწილში, ქალაქ [[ნეაპოლი]]ს აღმოსავლეთით. სიმაღლე 1281 მ. ვეზუვი ერთადერთი ვულკანია [[ევროპა|ევროპის]] კონტინენტზე, რომელიც ბოლო 100 წლის განმავლობაში აქტიური იყო, თუმცა ამჟამად მიძინებულია. დანარჩენი ორი მსგავსი ვულკანი იტალიაში — [[ეტნა]] და [[სტრომბოლი]] კუნძულებზე მდებარეობს. ვეზუვი ქმნის თითქოსდა ერთმანეთში ჩადგმულ სამ კონუსს. გარეთა, უძველესი კონუსის ნაშთია მონტე-სომის რკალისებრი ზვინული, რომელიც ვეზუვის მხოლოდ ჩრდილო და აღმოსავლეთ კალთებზეა შემორჩენილი. მის შიგნით ამოზიდულია ძირითადი, ყველაზე მაღალი და უფრო ახალგაზრდა კონუსი — საკუთრივ ვეზუვი, რომლის მწვერვალშია [[ვულკანური კრატერი|კრატერია]].

 

 

ჩვენთვის ნცობილი უძველესი ამოფრქვევა მოხდა 79 წელს. ვარაუდობენ, რომ პირველი ამოფრქვევა ძველი წელთარიცხვის 8 საუკუნეშ უნდა ყოფილიყო. ძლიერი მაოფრქვევები მოხდა 1631, 1794, 1822, 1872, 1906, 1944 წლებში. ამ უკანასკნელი ამფრქვევის დროს ლავამ დაანგრია ქალაქისან-სებასტიანო.ამოფრქვევებს თან სდევს ჭქა-ქუხილი, წვიმა და ხშირად კალთებზე არანაკლებ საზიანო ტალახის ღვარები მოედინება. ამგვარმა ღვარებმა 79 წელს წალეკა ქალაქი ჰერკულანუმი, ქალაქი სტაბიუმი ლავამ დაფარა, ქალაქი პომპეი კი - 8 მეტრი სისქის ვულკანურმა ფერფლმა. ვეზუვიზე დაახლოებით 600 მეტრზე მდებარეობს ვულკანოლოგიური ობსერვატორია 1842 წლიდან