ვიკიპედია

ქართველთა სამეფო: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
მ 212.72.158.122-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა David1010-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია
იარლიყი: სწრაფი გაუქმება
ხაზი 9:
|გერბის აღწერა =
|რუკა = 83principality-taykc.gif
|აღწერა = [[ტაო-კლარჯეთის სამეფო|ქართველთა სამეფო]] [[809]] – [[1008]] წლებში
|p1 = ქართლის საერისმთავრო
|flag_p1 = Kartli - drosha jvari.svg
ხაზი 18:
|p4 =
|flag_p4 =
|შექმნილია = [[888]]/[[899]]
|ლიკვიდერებულია = [[1008]]<ref group="კ">დავით III კურაპალატის სამფლობელო და ტიტული [[კურაპალატი]] ბაგრატ III-მ [[ბიზანტიის იმპერატორების სია|ბიზანტიის იმპერატორ]] [[ბასილი II|ბასილი II-ისგან]]მისგან 1001 წელს მიიღო, თუმცა "აფხაზთა მეფის" ტიტულთან ერთად "ქართველთა მეფის" ტიტული 1008 წელს, მამის, გურგენის გარდაცვალების შემდეგ (საქართველოს სამეფოს შექმნა).</ref>
|s1 = საქართველოს სამეფო
|flag_s1 = Sakartvelo_-_drosha.svg
ხაზი 35:
|მართველობის ფორმა = [[მონარქია]]
|დინასტია = [[ბაგრატიონები]]
|მმართველის ტიტული = მეფე
|მმართველი1 = [[აშოტ I დიდი|აშოტ I კურაპალატი]] <small>([[ტაო-კლარჯეთის სამეფო|ტაო-კლარჯეთის პირველი მეფე]])</small>
|მმართველი1 წელი = [[809]] - [[826]]
|მმართველი2 = [[ადარნასე II|ადარნასე II კურაპალატი]] <small>(პირველი მეფე „ქართველთა მეფის“ ტიტულით)</small>
|მმართველი2 წელი = [[888]] - [[923]]
|მმართველი3 = [[ბაგრატ III (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ III კურაპალატი]] და [[გურგენი|გურგენ II მაგისტროსი]] <small>(ბოლო)</small>
|მმართველი3 წელი = [[994]] - [[1008]]
|რელიგია = [[საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია|მართლმადიდებლობა]]
|ეტაპი1 = შექმნილია
|თარიღი1 =
|წელი1 = [[888]]/[[899]]
|ეტაპი2 = გაერთანდა [[საქართველოს სამეფო|საქართველოს სამეფოში]]
|თარიღი2 =
Line 97 ⟶ 106:
ტაო-კლარჯეთის ჩამოყალიბება-განვითარებისთვის აღსანიშნავია [[გრიგოლ ხანძთელი]]ს აღმშენებლობით საქმიანობა. სწორედ მის სახელს უკავშირდება: [[ხანძთა|ხანძთის]], [[ოპიზა|ოპიზის]], [[ნეძვი|ნეძვის]], წყაროსთავის, [[იშხანი|იშხნისა]] და კვირიკეთის აგება.
 
== ეკონომიკა ==
=== ვაჭრობა ===
ქართველთა სამეფოს ცხოველი სავაჭრო ურთიერთობები ჰქონდა გაბმული სხვა ქართულ სახელმწიფოებთან — სამეფო-სამთავროებთან; ასევე ბიზანტიასთან, ჩრდილოეთისა და დასავლეთის ქვეყნებთან. X საუკუნის II ნახევარში აღდგა ქართული ფულის მოჭრა, რომელიც შეწყვეტილი იყო არაბთა ბატონობის დროიდან. არტანუჯი იყო იმდროინდელი მახლობელი აღმოსავლეთის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი სავაჭრო ცენტრი. იგი სავაჭრო გზებით უკავშირდებოდა [[საბერძნეთი|საბერძნეთს]], [[სომხეთი|სომხეთსა]] და სხვა ქვეყნებს.
 
==[[ტაო-კლარჯეთის ბაგრატიონები|ტაო-კლარჯეთის ბაგრატიონი]] მმართველები==
 
{| class="wikitable" border="10" cellpadding="10" cellspacing="10"
|-----
! colspan="10" bgcolor="silver" | [[ტაო-კლარჯეთის ბაგრატიონებისამეფო|ტაო-კლარჯეთის მეფეები]]
|-----
!bgcolor="silver" width="25%"| სახელი
!bgcolor="silver" width="25%"| მმართველობისმეფობის წლები
!bgcolor="silver" width="25%"| ტიტული
|-----
| colspan="4" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center>'''[[ტაო-კლარჯეთის ბაგრატიონებისამეფო|ტაო-კლარჯეთის ბაგრატიონებისმეფეები]] დინასტია'''</center>
|-----
| '''[[აშოტ I დიდი|აშოტ I კურაპალატი]]''' || align="center" | [[809]] – [[29 იანვარი]], [[826]]
| [[ტაო-კლარჯეთისსაქართველოს მმართველთა სამეფოსია|ტაო-კლარჯეთის კურაპალატიმეფე]]
|-----
| '''[[ბაგრატ I კურაპალატი|ბაგრატ I კურაპალატი]]''' || align="center" | [[29 იანვარი]], [[826]] – [[876]]
| [[ტაო-კლარჯეთისსაქართველოს მმართველთა სამეფოსია|ტაო-კლარჯეთის კურაპალატიმეფე]]
|-----
| '''[[დავით I კურაპალატი|დავით I კურაპალატი]]''' || align="center" |[[876]] – [[881]]
| [[ტაო-კლარჯეთისსაქართველოს სამეფომმართველთა სია|ტაო-კლარჯეთის მეფე კურაპალატი]]
|-----
| '''[[ნასრა|ნასრა უფლისწული]]''' || align="center" | [[881]]
| [[ტაო-კლარჯეთის სამეფო|ტაო-კლარჯეთის უფლისწული]]. და [[სამცხე-ჯავახეთიჯავახეთის მხარე|სამცხე-ჯავახეთის]] [[ერისმთავარი]] ([[881]] -– [[888]] [[წელი|წლებში]]).
|-----
| '''[[გურგენ I|გურგენ I კურაპალატი]]'''<br. />[[რეგენტი]]თანამმართველი: [[ადარნასე II|ადარნასე]] || align="center" |[[881]] – [[888]]
| [[ტაო-კლარჯეთის სამეფო|ტაო-კლარჯეთის კურაპალატიმეფე]]. [[არტაანი|არტაანის]] და [[შავშეთი|შავშეთის]] [[ერისმთავარი]] ([[888]] -– [[891]] [[წელი|წლებში]]).
|-----
|}
 
[[888|888 წელს]] ტაო-კლარჯეთის სამეფოსთვის: [[სამცხე-ჯავახეთი|სამცხე-ჯავახეთის]], [[კოლა]]-[[არტაანი|არტაანის]], [[შავშეთი|შავშეთის]], [[სპერი|სპერის]], [[თორთომი|თორთომის]] და [[ბასიანი|ბასიანის]] შეერთებამ განაპირობა ქართველთა [[სამთავრო|სამთავროს]] შექმნა. [[899|899 წელს]] სამთავრომ ფორმაცია განიცადა და ჩამოყალიბდა ქართველთა სამეფო, [[ადარნასე II|ადარნასე II-ის]] [[მეფე|მეფედ]] კურთხევასთან დაკავშირებით [http://dspace.gela.org.ge/bitstream/123456789/607/1/sumbat%20davitis%20dzis%20qronika%20gamocema%20mesame.pdf].
 
==[[ქართველები|ქართველთა]] [[მეფე|მეფეები]]==
 
{| class="wikitable" border="10" cellpadding="10" cellspacing="10"
|-----
! colspan="10" bgcolor="silver" | [[ქართველები|ქართველთა]] [[მეფე|მეფეები]]
|-----
!bgcolor="silver" width="25%"| სახელი
!bgcolor="silver" width="25%"| მეფობის წლები
!bgcolor="silver" width="25%"| ტიტული
|-----
| colspan="4" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center>'''888 წელს [[ტაო-კლარჯეთის სამეფო|ტაო-კლარჯეთში]] შეიქმნა ქართველთა სამეფო, რაც განაპირობა [[ტაო|ტაოს]] სამეფოსთვის სხვა ქართული მიწების: [[სამცხე-ჯავახეთი|სამცხე-ჯავახეთის]], [[კოლა]]–[[არტაანი|არტაანის]], [[შავშეთი|შავშეთის]], [[სპერი|სპერის]], [[თორთომი|თორთომის]], აგრეთვე [[ბასიანი|ბასიანის]] შეერთებამ'''.</center>
| colspan="4" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center>'''[[ბაგრატიონები|ბაგრატიონების]] დინასტია'''</center>
|-----
| '''[[ადარნასე II|ადარნასე II კურაპალატი]]''' || align="center" | [[888]] – [[923]]
| [[ქართველებისაქართველოს მმართველთა სია|ქართველთა]] [[მეფე]] ([[899]]) [[კურაპალატი]] ([[891]])
|-----
| '''[[სუმბატ I|სუმბატ I კურაპალატი]]'''<br. />[[რეგენტი|რეგენტები]]თანამმართველები: [[დავით II (ქართველთა მეფე)|დავით II მაგისტროსი]] ([[923]] – [[937]])<br, />[[ბაგრატ I (ქართველთააშოტ მეფე)კურაპალატი|ბაგრატაშოტ III მაგისტროსიკურაპალატი]] ([[937]] – [[945954]])<br, />[[აშოტბაგრატ კურაპალატიI (ქართველთა მეფე)|აშოტბაგრატ III კურაპალატიმაგისტროსი]] ([[945937]] – [[954945]]). || align="center" | [[923]] – [[958]]
| [[საქართველოს მმართველთა სია|ქართველთა მეფე]]
| [[ქართველები|ქართველთა]] [[მეფე]] [[კურაპალატი]]<br />[[ქართველები|ქართველთა]] [[მეფე]]<br />[[ქართველები|ქართველთა]] [[მეფე]]<br />[[ქართველები|ქართველთა]] ზედა [[მთავარი]] (მერჩული).
|-----
| '''[[ბაგრატ II (ქართველთა მეფე)|მეფე დავით ანუ ბაგრატ II რეგვენი]]'''. თანამმართველები: [[ადარნასე III]] ([[961]] – [[966]]), [[დავით III|დავით III კურაპალატი]] ([[966]] – [[975]]), [[ბაგრატ III (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ III]] ([[975]] – [[994]])|| align="center" | [[958]] – [[994]]
|'''[[ბაგრატ II (ქართველთა მეფე)|ბაგრატ II]]'''<br />[[958]] – [[994]]<br />[[ქართველები|ქართველთა]] [[მეფე]]<br />[[რეგენტი]]: [[ბაგრატ III (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ III]] ([[975]] – [[994]]); — "არამედ ესე [[ბაგრატ III (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ]] არა იყო ჯერეთ ჰასაკითა სრული, ამისთვის დაუდგინა ([[დავით III|დავითმა]]) მამა თვისი [[გურგენი|გურგენ]] და ამცნო ქართველთა მორჩილება ბაგრატისა და თვით წარვიდა [[ტაო|ტაოდ]]" [http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68532].|| align="center" |'''[[დავით III]]'''<br />[[983]] – [[31 მარტი]], [[1001]]<br />[[ტაოს სამთავრო|ტაოს მეფე]]<br />[[კლარჯეთი|კლარჯეთის]] [[მთავარი]] [[966|966 წლიდან]]. [[ოშკი|ოშკის]], [[ხახული|ხახულის]], [[პარხალი|პარხლის]] ეკლესიათა მაშენებელი და განმაახლებელი [[ოთხთა ეკლესია|ოთხთა ეკლესიათა.]] †[[1001]], უძეოდ.
| [[საქართველოს მმართველთა სია|ქართველთა მეფე]]
| [[ქართველები|ქართველთა]] [[მეფე]] და [[ტაოს სამთავრო|ტაოს მეფე კურაპალატი]]
|-----
| colspan="4" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center>'''აქ [[დავით III|დავით დიდი კუროპ.]] († [[1001]]) დროდამ [[საქართველო]] ერთობისა და სწალა-ხელონების ფართო გზას დაადგება <ref name="hist">[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68532 საქართველოს ისტორია]</ref>'''.</center>
|'''[[ბაგრატ III (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ III]]'''<br />[[ბაგრატ III (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ]] გამეფდა [[აფხაზთა სამეფო|აფხაზეთში]] [[980]] და [[ქართლი|ქართლში]] [[985|985 წელს]] [http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68532].|| align="center" |'''[[გურგენი|გურგენ II]]'''<br />[[994]] – [[1008]]
| [[ქართველები|ქართველთა]] [[მეფე]] [[კურაპალატი]] და [[ქართველები|ქართველთა]] [[მეფე]] მაგისტროსი
|-----
| '''მეფე [[ბაგრატ III (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ III კურაპალატი]] და მამა მისი მეფეთ-მეფე [[გურგენი|გურგენ II მაგისტროსი]]''' <ref name="hist" />|| align="center" | [[994]] – [[1008]]
| [[საქართველოს მმართველთა სია|ქართველთა მეფე და მეფეთ-მეფე]]
|}
 
Line 177 ⟶ 172:
* [http://album.artvin.gov.tr/index.php?cat=3 Photos from Artvin İl]
* [http://www.istoria.ge/qrono/tao-klarjeti.htm ტაო-კლარჯეთის სამეფო]
* [https://sameposaxli.jimdo.com/%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90-%E1%83%93%E1%83%90-%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98-%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98/ ისტორია და გენეალოგიური ტაბულები]
 
== კომენტარები ==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ქართველთა_სამეფო“-დან