ჩოხა: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ added Category:ქართული ტანსაცმელი using HotCat |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
ჩოხა- არის მაღალი კისრის მატყლი ქურთუკი, რომელიც კავკასიის ხალხთა ტრადიციული მამაკაცის ნაწილს წარმოადგენს.
შინაარსი
1 ისტორია და ჩოხის აღორძინება
ჩოხის 2 სახეობა
3 ხევსურული ჩოხა
4 ქართლ-კახეთის ჩოხა
5 ზოგადი კავკასიური ჩოხა
6 ლიტერატურა
ისტორია და ჩოხაის აღორძინება
ქართლის მეფე ლუარსაბ II ჩოხაში.
ჩოხაში იმერეთის მეფე სოლომონ მეფე.
მე -9 საუკუნიდან ქართველებს შორის ფართოდ იყენებენ მე -9 საუკუნეში, ჩოხის ტენდენცია ქართველებში კვლავაც გრძელდება, რადგან მათი საყოველთაოდ აღიარებული კულტურული მემკვიდრეობა დღემდე დღემდე მემკვიდრეობითაა. საფრანგეთი შეიძლება ცნობილი იყოს თავისი შთამომავლებისთვის და ესპანეთი თავისი მონტილებისთვის, მაგრამ ნაკლებად ნაციონალური კოსტიუმები უკავშირდება როგორც ეროვნული ჩინოვნიკის, როგორც საქართველოს ჩოხას, ძლიერი აზრი. თითქმის ყველა ქართველ ოჯახს აქვს ჩოხებში მორთული წინაპრების ფოტოები. ბოლშევიკის 1921 წლის რუსეთის დამოუკიდებლობის წინააღმდეგ ბრძოლის სიმბოლო ერთხელ, ჩოხა ახლა მოვიდა საქართველოს რეაბილიტაციისთვის, ქვეყანა, რომელიც თავის კულტურულ ინდივიდუალობაშია. საქორწილო და ოფიციალური ფუნქციების მქონე ქართველი მამაკაცები სულ უფრო მეტად აცვიათ, თვალის ჩამჭრელ ტანსაცმელს საქართველოში დაბრუნების შანსი ექნება. ჩოახ აღორძინება მიმდინარეობს ქართული კულტურის სხვა ძირითად-ქართული მართლმადიდებლური ეკლესიის, ქართული ხალხური ცეკვისა და საგალობელი სიმღერების ინტერესით აღორძინების პარალელურად. "როცა გიყვართ შენი ჩოხა, შენ მიყვარხარ შენი ქვეყანა. როცა გიყვართ თქვენი ქვეყანა, გიყვარს შენი ტრადიციები! ჭოხა ხაზს უსვამს მე ქართველს. ეს არის სულიერი კოსტიუმი! "- აცხადებს"ა ჩოხა "საზოგადოების ლიდერი. ჩოხა მართლაც ძლიერია ქართული ეროვნული სიამაყის ძლიერი წარმომადგენლობა. ქართველების მიერ ათასი წლის მანძილზე ატარებდნენ, საბჭოთა მმართველობის პერიოდში იშვიათად გამოჩნდნენ მაღალკვალიფიციური ბამბა ქურთუკი, მაგრამ ახლა ისევ ბევრს სიმბოლოა ქვეყნის საოცარი წარსული და წინააღმდეგობა.
საქართველოს პრეზიდენტმა მიხეილ სააკაშვილმა საზღვარგარეთ მოღვაწე ქართველი მაღალჩინოსნები ოფიციალურ შეხვედრებზე ეროვნულ კოსტიუმებში წარადგინეს. ასე რომ, ევროპის ცენტრში 21-ე საუკუნეში, ელეგანტურ ქალბატონებსა და კლასიკურ ლუქსითა შორის ერთ-ერთი გაოცებული აღმოჩნდება ჩოხასში უცნაურად ჩაცმული მამაკაცის პოვნა, და წელის გარშემო ხანძრები.
ჩოხაის სახეები
ბრიტანეთის მყარი როკ ლეგენდა იან გილანი და მისი მეუღლე ბრონი, რომლებიც საქართველოს ეროვნულ კოსტიუმებში ჩაცმულები იყვნენ, თბილისში 1990 წელს ჯილანში ვიზიტის დროს.
ქართველი ახალგაზრდები ჩოხაში.
ქოქოს ოთხი სახეობაა: ქართლ-კახეთი ჩოხა (ქართლი და კახეთი აღმოსავლეთ საქართველოს პროვინციები), ხევსურ ჩოხა (ძირითადად მცხეთა-მთიანეთის პროვინციაში), აჭარული ჩოხა (ძირითადად დასავლეთ საქართველოს რეგიონებში, როგორიცაა აჭარა და გურია რომელიც გამოიყენება ლაზონში, რომელიც ამჟამად თურქეთის რესპუბლიკის ნაწილია, ამ გვერდზე მეოთხე სურათზეა ნაჩვენები) და ზოგადად კავკასიური ჩოხა, რომელიც ყველაზე მეტად სავარაუდოა, რომ ქართლ-კახეთის ჩოხატა და მისი პატარა ვერსიაა.
კავკასიური ჩოხაა კავკასიაში , საქართველოს მთიან რეგიონში, თუმცა სიტყვა "ჩოხა" არაა ქართულ ენაზე, არამედ სპარსულიდან. თავდაპირველად საქართველოში ტანსაცმელს თალავარი უწოდა, მაგრამ მოგვიანებით საქართველოში სპარსეთის შემოსევების შემდეგ, სპარსელებმა საქართველოს ნაციონალური კაბა ჩოხა (რაც წარმოადგენდა ქსოვილის დამზადებას). ჩოხაკის სახელით ცნობილია, რომ რუსები, რომლებიც ჩერქეზიით კავკასიაში მოვიდნენ, "ჩერკესკას" უწოდებენ (ჩერქეზული კაბა), და კაზაკებმა მისი ეროვნული ტანსაცმლით მიიღეს. ჩერქეზულ ენაზე ჩოხააში ცნობილია როგორც "შვახ-ცია", რაც გულისხმობს "მრგვალებს" ან უბრალოდ "ცისს", რაც ნიშნავს "ქსოვილს" და "ფაშას", რაც ნიშნავს "შეესაბამება". ავთენტური კავკასიური ჩოხა მთელი კავკასია, რომელიც გამომდინარეობდა კავკასიაში და იგი ხშირად გამოიყენება სამხრეთ და ჩრდილოეთ ფერდობებზე. ადრე ქართული ჩანაწერების ჩოხას ძირითადად ტალავარი უწოდებდნენ.
საქართველოში შავი ჩოხა იყო დაცული "ჩოხოსანის ორდენი", რომელიც ელიტარული საზოგადოების წარმომადგენლებს წარმოადგენდა. ესენი იყვნენ ადამიანები, რომლებსაც განსაკუთრებული მიძღვნა აქვთ: დიდი გენერლები, გმირები ან რამდენიმე ცნობილი პოეტი და ადამიანები, რომლებმაც ქვეყანაში დიდი სამსახური გააკეთეს. არცერთი უფლის ნება არ იყო დაშვებული "ჩოხოსანის ორდენით" და მათ, ვინც ამაყობდა ამ რანგში მათ გრაფებში.
ხევსურეთის ჩოხა.
ხევსურული ჩოხაა ხევსურეთის პროვინციაში საქართველოს კავკასიის მთებში. ხევსურული ჩოხა, ჩოხის შუასაუკუნეობრივი ვერსიაა. ეს ძირითადად მოკლეა ტრაპეზული ფორმებით. ჩოხოს წინა მხარეს მდიდარი დეკორაციები და შეჭრა აქვს მხარეებზე, რომლებიც წელსაც ვრცელდება. ხევსურული ჩოხას აქვს ჯვარი და ხატებიანი მდიდრული დეკორაციები.
ქართლ-კახეთის ჩოხა
ქართული ცხენოსნობა კარტ-კახეთის ჩოხაას ეცვა.
კარტ-კახეთის ჩოხა ხევსურთა ჩოხაზე მეტია და აქვს სამკუთხედის მსგავსი ფორმები გულმკერდის არეში, რომელსაც ეწოდება arkhalukhi. ის გულისხმობს გულმკერდის ორივე მხარეს გამჭვირვალე ნიმუშები, რომლებიც სავსეა საცხენოსნო ნაგებობებით, რომელსაც ემსახურება მასრი. ქვედა მხარეს, როგორც წესი, ჰქონდა cuts მხარეებს და ხალხი ატარებდა მას, როგორც წესი, გარეშე ქამრები. ქართლ-კახეთის ჩოხას აქვს ხანგრძლივი და ძირითადად შავი, მუქი წითელი და ლურჯი.
გენერალური კავკასიური ჩოხა
ქართველი კაცი ჩოხააში.
ზოგადი კავკასიური ჩოხაა იზიარებს მსგავსება ქართლ-კახეთის ვერსიას. უმეტეს შემთხვევაში სხვადასხვა დეკორაციები გამოიყენება ტყვია-სივრცის შესაცვლელად. რუსულ ენაზე, ჩოხა ეწოდება ჩერკესკას და ამ ტიპის ჩოხას აქვს შავი ტყავის ქურთუკი ვერცხლისფერი ცალი. ეს იყო, როგორც წესი, კარტლ-კახეთის ჩოხაას ვრცელი ვერსია. [3]
ზოგადად კავკასიური ჩოხა ძირითადად შავი, ნაცრისფერი, თეთრი, ლურჯი, წითელი ან ყავისფერი ქსოვილია. აზერბაიჯანელთა შორის, ითვლება ტრადიციული ეკიპაჟის ნაწილი მუგისის, აზერბაიჯანული ხალხური მუსიკის ჟანრის შემსრულებლებისთვის. პიროვნების ასაკს განსაზღვრავს ჩოხის ფერი, რომელიც აცვიათ.
ზოგადად, ქოქოსის შემადგენლობაში შედის ხანჯალი (მახვილი), ახახუხი (ჩოხაკის ქვეშ ჩამოსხმული მაისური), მაასები (ტყვიები) და კაბალახი (კაფელი, ბეტონისგან განცალკევებული) ან ნაბდის კუდი (მაღალი ბეწვი ქუდი)
:
<gallery>
Image:A cherkesska, the national Caucasian dress..jpg|
|