თავდგირიძეები: განსხვავება გადახედვებს შორის

|სასახლეები=[[მამუკას ციხე]]

ოსმალთა მიერ [[სამცხე-საათაბაგო]]ს დაპყრობის შემდეგ თავდგირიძეების საგვარეულო საქართველოს სხვა მხარეებში ([[ქართლი]], [[იმერეთი]], [[გურია]]) გაიფანტა. [[გიორგი III გურიელი|გიორგი III გურიელმა]] თავდგირიძეებს ქვემო გურიაში უბოძა ყმა-მამული. ამავე საუკუნის მეორე ნახევარში იხსენიებიან გიორგი და მიზარბეგ თავდგირიძეები. გიორგი თავდგირიძემ ცოლად შეირთო [[ქაიხოსრო I გურიელი]]ს ასული დარეჯანი. მიზარბეგ თავდგირიძეს [[გიორგი III გურიელი|გიორგი III გურიელმა]] უბოძა [[მაჭუტაძეები|მაჭუტაძის]] ყოფილი მამულები, თითქმის მთელი ქვემო გურია: აჭყვისთავი, ჭახათა, ჩაქვი, ასევე სოფელი აცანა შუა გურიაში. 1772 წელს მათ მიიღეს ქობულეთი და ალამბარი,. სადაცალამბარში მათ ააგეს საგვარეულო ციხე-სიმაგრე. თავდგირიძეებმა ასევე მიიღეს გურიის სამთავროს [[ბოქაულთუხუცესი]]ს თანამდებობა. მოგვიანებით ისინი განაგებდნენ [[გონიო|გონიის]] სანჯაყს, ბათუმის მხარესა და ხინოს.

გვარის რამდენიმე წარმომადგენელმა [[ისლამი]] და [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის]] სულთნის მფარველობა მიიღო. 1718 წელს აჰმედ თავდგირიძემ და მისმა ძმამ მუსტაფა ბეგმა სულთან მაჰმუდისგან მიიღეს ბათუმის მხარე, გონიოს სანჯაყი, ანარია, ქისტაური, ახალშენი, ყოროლისთავი, სამება, ლიმანის თევზის სარეწი და მდინარე ჭოროხში მცურავი ნავის ბაჟი. [[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1768-1774)|1768-74 წლების რუსეთ-ოსმალეთის ომის]] დროს თავდგირიძეების ორი შტო ერთმანეთს დაუპირისპირდა. მირზაბეგ თავდგირიძის ვაჟი, [[მამუკა თავდგირიძე]], [[ქობულეთი]]ს სარდალ-მოურავი [[მამუკადა თავდგირიძე]] ([[სოლომონ III]]-ის სიძე), აქტიურად იბრძოდა ოსმალეთის წინააღმდეგ. [[ქუჩუკ-კაინარჯის საზავო ხელშეკრულება 1774|ქუჩუქ-კაინარჯის ზავის]] შემდეგ, როდესაც ქვემო გურია ოსმალებმა დაიკავეს, მამუკა ცოლ400-შვილით დაკაციანი ამალით [[საჯავახო]]ში გადავიდა, ცოლ-შვილი კი მძევლად დატოვა. მამუკას ვაჟი, მაქსიმე, რომელსაც თურქებთანოსმალებთან კარგი ურთიერთობა ჰქონდა, გამაჰმადიანდა, სულეიმანად იწოდა და თურქებმა [[ქობულეთი]]სქობულეთის სანჯაყის გამგებლად დანიშნეს. მამუკა თავდგირიძეთავდგირიძეს შუა[[გიორგი გურიაშიIV დამკვიდრდა.გურიელი|გიორგი 1850IV წელსგურიელმა]] მისუბოძა მემკვიდრეებსსოფელი [[რუსეთის იმპერია|რუსეთისაკეთი]]. მთავრობამმამუკა თავადთათავდგირიძემ წოდებაცოლად დაუმტკიცა.შეირთო სულეიმან-ბეგისმაქსიმელიშვილის მემკვიდრეთაგანასული ცნობილიდა იყვნენეყოლა ძმებიხუთი თავდგირიძეებივაჟი: ჰასან-ბეგიგიორგი, აღმოსავლეთისმირზაბეგ, 1853-1856 ომისსოლომონ, მონაწილეალექსანდრე, მოკლესფრიდონ. [[1854]]გიორგი წელსთავდგირიძემ (მასზედა შექმნილიამისმა სიმღერაშვილებმა, "[[ხასანბეგურა]]"); ალი-ფაშაროსტომმა, რომელიცმამუკამ 1878და თურქეთშიმაქსიმემ გადასახლდააკეთში, (მასზეამდინარე შექმნილიასუფსის სიმღერამარჯვენა "[[ალი-ფაშა]]").ნაპირას XIXააშენეს საუკუნისსასახლე შუადა წლებშიაღადგინეს თავდგირიძეების[[აკეთის ერთიმაცხოვარი|მაცხოვრის შტოტაძარი]]. ქვემომასვე შესწირეს [[აჭარათეთროსანი|თეთროსნის]]ს განაგებდაეკლესიიდან 1877-1878 წლებში ბათუმის მუთესარიფი იყო ოსმან-ფაშა, "აჭარელ ოსმალ-ფაშად" წოდებული, რომელიც 1878 წელსგადმოსვენებული თურქეთშიღვთისმშობლის გადასახლდახატი.