კამბოჯის სამოქალაქო ომი: განსხვავება გადახედვებს შორის

|შედეგი=[[ლონ ნოლი]]ს რეჟიმის დამხობა და წითელი ქხმერებისქმერების ხელისუფლებაში მოსვლა.

|მხარე1=[[ფაილი:Flag_of_the_Khmer_Republic.svg|20პქ]] [[ქხმერებისქმერების რესპუბლიკა]], <br /> {{დროშა|აშშ}}<br />[[ფაილი:Flag_of_South_Vietnam.svg|20პქ]] [[სამხრეთი ვიეტნამი]], <br /> [[თავისუფალი ქხმერებიქმერები]]

|მხარე2=[[ფაილი:Flag_of_Democratic_Kampuchea.svg|20პქ]] [[წითელი ქხმერებიქმერები]], <br />[[ფაილი:Flag_of_Vietnam.svg|20პქ]] [[ჩრდილოეთი ვიეტნამი]], <br /> [[ფაილი:FNL_Flag.svg|20პქ]] [[ვიეტ-კონგი]]

'''კამბოჯის სამოქალაქო ომი''' — სამოქალაქო ომი ქვეყნის მთავრობასა და ადგილობრივ [[წითელი ქხმერებიქმერები|კომუნისტურ ძალებს]] შორის. სამხედრო კონფლიქტი მიმდინარეობდა [[1967]]-[[1975]] წლებში. ქვეყნის სამთავრობო ძალებს მხარს უჭერდა [[აშშ]] და [[სამხრეთი ვიეტნამი]], ხოლო კომუნისტურ ძალებს [[ჩრდილოეთი ვიეტნამი]]. სამოქალაქო ომის შედეგად დაემხო ცენტრალური ხელისუფლება და ქვეყნის სათავეში მოვიდნენ [[წითელი ქხმერებიქმერები]],რომლებმაც გამოაცხადეს კამბოჯის საზოგადოების ტოტალური რეორგანიზაცია [[მაოიზმი]]ს კონცეფციაზე დაყრდნობით. კამბოჯის სამოქალაქო ომი [[ლაოსის სამოქალაქო ომი|ლაოსისა]] და [[სამხრეთი ვიეტნამი]]ს სამხედრო მოქმედებებთან ერთად განიხილება, როგორც [[ინდოჩინეთის მეორე ომი]]ს შემადგენელი ნაწილი.

ამ პერიოდში, [[1967]] წელს პროვინცია ბატამბანგში, რომელიც მთავრობის მოწინააღმდეგეთა დასაყრდენი იყო, ჩაახშეს გლეხთა აჯანყება. აჯანყებაში მონაწილეობდნენ კამბოჯის კომუნისტური პარტიის წევრები, ე. წ. „წითელი ქხმერები“ქმერები“. [[1968]] წლის იანვარში კამბოჯაში კომუნისტებმა გამართეს პირველი საომარი გამოსვლები, ხოლო ამავე წლის ბოლოს ქვეყანაში სამოქალაქო ომი მიმდინარეობდა სრული სვლით. [[1969]] წელს კამბოჯამ აღადგინა დიპლომატიური ურთიერთობები [[აშშ]]-სთან. ამავე წლის ამრტიდან [[აშშ]]-ის საჰაერო ძალებმა საიდუმლოდ დაბომბეს [[ვიეტ-კონგი]]ს ბაზები და ჩრდილოეთ ვიეტნამის არმია კამბოჯის აღმოსავლეთით.

[[1970]] წლის 30 აპრილსა და 1 მაისს ამერიკისა დ სამხრეთ ვიეტნამის შეიარაღებული ძალები შეიჭრნენ კამბოჯაში. საომარი მოქმედებები გაგღძელდა [[1973]] წლამდე. [[1973 წელს დაიდო [[პარიზის ხელშეკრულება (1973)|პარიზის ხელშეკრულება]], რომელსაც უნდა დაესრულებინა ომი ვიეტნამში. თებერვალში დაიდო ზავი მეომარ მხარეებს შორის. ლონ ნოლმა ზავი გამოაცხადა ქვეყნის მთელ ტერიტორიაზე, თუმცა წითელი ქხმერებიმაინცქმერებიმაინც განაგრძობდნენ ბრძოლას.

[[1975]] წლის 1 იანვარს წითელმა ქხმერებმაქმერებმა დაიწყეს ფინალური თავდასხმები, რომლებიც მიზნად ისახავდნენ [[პნომპენი]]ს ხელში ჩაგდებას. 1 აპრილს ლონ ნოლი გადადგა. 12 აპრილს აშშ-ის სალეჩოს თანამშროლების ევაკუაცია განხორციელდა. [[1975]] წლის 17 აპრილს, დილით, [[პნომპენი]] გადავიდა წითელი ქხმერებისქმერების კონტროლის ქვეშ. სამოქალაქო ომი დასრულდა. ქვეყანა თავის უახლეს ისტორიაში ყველაზე ტრაგიკული მოვლენების ზღვარზე იდგა.