'''უიგურებიუიღურები''' ([[უიგურულიუიღურული ენა|უიგუიღ]]:ئۇيغۇر; <ref name=MairPrimer>{{cite web | title=A Little Primer of Xinjiang Proper Nouns | last=Mair | first=Victor | work=Language Log | accessdate=30 July 2009 | date=13 July 2009 | url=http://languagelog.ldc.upenn.edu/nll/?p=1576}}</ref> {{lang-zh|维|吾|尔}}) — ცენტრალური და აღმოსავლეთ [[აზია]]ში მცხოვრები [[თურქულენოვანი ხალხები|თურქული]] [[ეთნოსი]]. დღეისთვის უიგურებისუიღურების უმეტესობა ცხოვრობს [[ჩინეთი|ჩინეთში]], [[სინძიანი]]ს პროვინციაში. დაახლოებითუიგურებისუიღურების დაახლოებით 80%-ცხოვრობს სინძიანის სამხრეთ ნაწილში - [[ტარიმის დაბლობი|ტარიმის დაბლობში]].<ref>Dillon, Michael (2004). ''Xinjiang: China's Muslim far northwest''. Routledge. ISBN 978-0-415-32051-1. p.24</ref> უიგურებიუიღურები ჩინეთში სიძიანის გარდა ცხოვრობენ [[ტაოიანი|ტაოიანში]], სამხრეთ-ცენტრალურ [[ხუნანი (ჩინეთი)|ხუნანიში]].<ref name="english.people.com.cn">{{cite news |title=Ethnic Uygurs in Hunan Live in Harmony with Han Chinese |author= |newspaper=People's Daily|date=29 December 2000 |url=http://english.people.com.cn/english/200012/28/eng20001228_59085.html}}</ref> ჩინეთის გარდა უიგურებიუიღურები ასევე ცხოვრობენ: ყაზახეთში, ყიტგიზეთშიყირგიზეთსა და უზბეკეთში. ასევე მცირე [[დიასპორა|დიასპორებია]]: ავღანეთში, პაკისტანში, გერმანიაში, ნიდერლანდში, რუსეთში, აშშშიაშშ-სა და თურქთშითურქეთში.<ref>{{cite web|url=http://www.eastwestcenter.org/fileadmin/stored/pdfs/ps053.pdf |title=Ethno-Diplomacy: The Uyghur Hitch in Sino-Turkish Relations |format=PDF |date= |accessdate=2011-08-28}}</ref>
== სახელი ==
სახელის -სახელ ''უიგურისუიღურის'' მნიშვნელობა უცნობია. ყველაზე ხლოსახლოს დგას სიტყვა ''uyushmaq''-თან რომელიც აღნიშნავს გაერთიანებულ ხალხს. [[ორხონ-ენისეის ძეგლთა ენა|ორხონ-ენისეის ძეგლებზე]] უიგურებიუიღურები მოხსენებულია როგორც ''uyɣur''<ref>{{cite book |url=http://books.google.co.uk/books?id=hzsnT67gykkC&pg=PA33&lpg=PA33&dq&f=false#v=onepage&q&f=false |title=Uygur Patronage In Dunhuang: Regional Art Centres On The Northern Silk Road |author= Lilla Russell-Smith |date=2005|page= 33 |publisher=Brill |isbn=978-9004142411 }}</ref> რაც [[ჩინური ენა|ჩინურში]] [[ტანი (დინასტია)|ტანის დინასტიის]] ანალებში გადავიდა როგორც -''Huí Hé'' (回紇).<ref>Colin MacKerras, ''The Uighur Empire According to the T'ang Dynasty Histories,'' Australian National University, 1972, p. 224.</ref> მოგვიანებით 788 - 809 წლებში უიგურებისუიღურების მოთხოვნით დასახელება შეიცვალა ''Huí Hú'' (回鶻)-ით. [[ხუთი დინასტიის ისტორია]]ში ტერმინი განმარტებულია როგორც არწივის„არწივის ირაოირაო“.<ref>[http://zh.wikisource.org/wiki/%E8%88%8A%E4%BA%94%E4%BB%A3%E5%8F%B2/%E5%8D%B7138 舊五代史] Jiu Wudai Shi, Chapter 138. Original text: 回鶻，其先匈奴之種也。後魏時，號爲鐵勒，亦名回紇。唐元和四年，本國可汗遣使上言，改爲回鶻，義取迴旋搏擊，如鶻之迅捷也。]</ref>
