განდეგილი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
|||
ხაზი 3:
==ბიოგრაფია==
[[XIX საუკუნე|XIX საუკუნის]] [[1890-იანები|90-იანი]] წლების ჟურნალ-გაზეთებში იგი წარმოდგა როგორც ნიჭიერი პუბლიცისტი, კრიტიკოსი, ბელეტრისტი, მთარგმნელი და ჟურნალისტი; სტატიებით, საპოლემიკო წერილებით, ფელეტონებით ეხმაურებოდა იმ დროის მოწინავე ქართველ მოაზროვნეთა კონცეფციებს. პირველი ლექსი „ბარათაშვილის ნეშთის გადმოსვენების გამო“ [[ილია ჭავჭავაძე]]მ გაზეთ „ივერიაში“ დაუბეჭდა [[1893]] წელს და მაშინვე მიიწვია მუდმივ თანამშრომლად როგორც [[ქართული ენა|ქართული ენის]] კარგი მცოდნე, იგი პირველი კორექტორი ქალი იყო. ამავე გაზეთში [[1894]] წელს გამოქვეყნდა მისი მოთხრობა „მუნჯი“, რომელსაც მოჰყვა სხვა მოთხრობები („გოგია“, „იის კონა“, „გვირგვინი“, „საშინელი ღიმილი“, „ურწმუნო ბოშა“ და სხვა). პატრიოტული მოთხრობის „მარინეს“ გამოქვეყნებისთანავე ([[1897]]) აღიარეს, რომ ქართულ მწერლობაში ნიჭიერი ბელეტრისტი ქალი მოვიდა.
სხვადასხვა დროს თანამშრომლობდა ჟურნალ გაზეთებთან: „ცნობის ფურცელი“, „ნობათი“, „ჯეჯილი“, „ნაკადული“ და სხვა
განდეგილმა დიდი ამაგი დასდო ქართველი ქალის უფლებების დაცვის საქმეს (წერილი „პატარა ერის დიდებულნი ასულნი“, „სახალხო ფურცელი“, [[1926]], № 478); მან ერთ-ერთმა პირველმა დააარსა „ქართველ ქალთა საზოგადოება“, რომლის თაოსნობითაც გაიხსნა ერთგვარი სალონ-საჩაიე „ძმური ნუგეში“ (შემოსავალს გადასცემდნენ I მსოფლიო ომის ფრონტზე მყოფთ). სალონში იკრიბებოდნენ იმ დროის თვალსაჩინო მოღვაწეები, მწერლები და პოეტები. განდეგილის ლექსებისა და მოთხრობების კრებული გამოქვეყნდა [[1910]], ლექსების კრებული — [[1918]]. ავტორი მათში უმთავრესად წარმოგვიდგება როგორც ლირიკოსი. მისი პოეზიის მთავარი მოტივია პატრიოტიზმი (პოემა „შეჩვენებული“). აგრეთვე სამოქალაქო ლირიკული შესანიშნავი ნიმუშებია მისი „პოეტი“, „დილა“, „არა, არ ვსტირი“, „მე მიყვარს ჩემი სამშობლო“, „საცოდავო დედაჩემო“, „ნ. ორბელიანს“ და სხვა. აღსანიშნავია განდეგილის მთარგმნელობითი მოღვაწეობაც. თარგმნა [[ჰაინრიხ ჰაინე]]ს, [[კონდრატი რილეევი]]ს, [[მაქსიმ გორკი]]ს, [[ივანე ტურგენევი|ივან ტურგენევის]], [[ალექსანდრე კუპრინი|ალექსანდრ კუპრინის]], მარკიზ სონიესა და სხვების ნაწარმოებები. მათგან ყველაზე მნიშვნელოვანია თარგმანი [[ალექსანდრე გრიბოედოვი]]ს „ვაი ჭკუისაგან“, რომლის ნაწყვეტები იბეჭდებოდა [[1898]]-[[1899]] „კვალში“, ცალკე წიგნად გამოვიდა [[1902]] წელს, წიგნის რედაქტორი იყო ილია ჭავჭავაძე. განდეგილმა მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანა საბავშვო ლიტერატურაშიც, დაწერა მრავალი ორიგინალური და თარგმნა არაერთი უცხოური საყმაწვილო მოთხრობა.▼
▲განდეგილმა დიდი ამაგი დასდო ქართველი ქალის უფლებების დაცვის საქმეს (წერილი „პატარა ერის დიდებულნი ასულნი“, „სახალხო ფურცელი“, [[1926]], № 478); მან ერთ-ერთმა პირველმა დააარსა „ქართველ ქალთა საზოგადოება“, რომლის თაოსნობითაც გაიხსნა ერთგვარი სალონ-საჩაიე „ძმური ნუგეში“ (შემოსავალს გადასცემდნენ I მსოფლიო ომის ფრონტზე მყოფთ). სალონში იკრიბებოდნენ იმ დროის თვალსაჩინო მოღვაწეები, მწერლები და პოეტები. განდეგილის
დაკრძალულია [[დიდუბის პანთეონი|მწერალთა და საზოგადო მოღვაწეთა დიდუბის პანთეონში]].
| |||