ბათუმი: განსხვავება გადახედვებს შორის

 

1888 წლის აგვისტოში ბათუმში პირველი ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნები ჩატარდა. მოსახლეობამ ქალაქის საბჭო აირჩია, ხოლო ქალაქის თავი დანიშნული იყო. მომდევო არჩევნები 1894 წელს ჩატარდა. მოსახლეობამ 36 ხმოსანი აირჩია, ხმოსნებმა კი — ქალაქის თავი ლუკა ასათიანი. იგივე განმეორდა 1898 წლის არჩევნებზეც. 1901-1916 წლებში ქალაქის თავი ივანე ანდრონიკაშვილი იყო. ის იყო მეფის რუსეთის დროინდელი ბათუმის უკანასკნელი არჩეული მმართველი.

 

'''რუსი კავკასიოლოგის, ისტორიკოსის, ეთნოგრაფისა და მოგზაურის ევგენი გუსტავის ძე ვეიდენბაუმის ცნობები 1878 წლის ბათუმის შესახებ'''

{{ციტატა|ბათუმი მათ, ვინც იქ არ ყოფილა, წარმოუდგენიათ ელდორადოს სახით საოცრად იაფი თამბაქოთი, სასმელითა და სხვადასხვა საზღვარგარეთული საქონლით. იგი, როგორც ვთქვით, მდებრეობის ბათუმის უბის დასავლეთ მხარეს. თურქული ქალაქის პირობაზე, რომელიც აღმოცენდა რაღაც 20-23 წლის წინ, ბათუმი კარგი სანახავია. მთავარი, რაც მას განასხვავებს ნამდვილი თურქული ქალაქისაგან, არის უსწორმასწორო, ყრუ ქუჩებისა და ქუჩაბანდების უქონლობა. სანაპიროზე ჩამწკრივებულია ქვის სახლები მაღაზიებით, ყავახანებით და სასტუმროებით. შემდეგ სანაპიროს პარალელურად მიემართება ორი-სამი ქუჩა, რომელთან უმეტესი ნაწილი ბაზარს უკავია. აქ არის პატარა, ღია ხის დუქნები. საცხოვრებელი ნაგებობები, მგონი ყოფილი ჩვენი კონსულის – ჯუდიჩის ერთადერთი ქვის სახლის გარდა, აგებულია ხის ჩარჩოებით, რომელთა შუალედი ამოშენებულია ერთი რიგი აგურით. მათ შორის ორსართულიანი ნაგებობებიცაა. ჯერჯერობით ქალაქს რაღაცნაირი გაპარტახებული ისრსახე აქვს. თუმცა სახლები ენერგიულად რემონტდება, მაგრამ მშენებლობა საშენი მასალის უკმარისობის გამო ისე სწრაფად არ მიმდინარეობს, როგორც სასურველია.

ქალაქში რამდენიმე მეჩეთი და ერთი საკმაოდ დიდი, ქვის ბერძნული ეკლესიაა. მღვდლების თქმით ეკლესიის მშენებლობა 15 წლის წინ დაწყებულა და 8 წლის წინ დამთავრებულა, თუმცა აქამდე მთლად გაწყობილი არ არის. შენების დაწყებამდე მოიმარაგეს სულთნის ფირმანები, მაგრამ ბათუმის მუსლიმებმა ოჯერ გააჩერეს მუშაობა იმ მიზეზით, ბერძნები ეკლესიის ნაცვლად ციხესიმაგრეს აშენებენო.