მცხეთის მუნიციპალიტეტი: განსხვავება გადახედვებს შორის

 

მდინარეებს [[არაგვი|არაგვსა]] და [[ქსანი|ქსანს]] შორის გაწოლილია [[სხალტბის სერი]], რომელიც [[კუესტა|კუესტუსებურია]] და გამორჩეულია თავისი მაღალი ფლატით, რომელიც ნეოგენური კონგლომერატებით არის აგებული.

 

მცხეთის მუნიციპალიტეტს ეკუთვნის ასევე მსხალდიდის, სათიბისა და საბადურის ქედების გარკვეული ნაწილები.

მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე გაედინება [[საქართველო]]ს უმნიშვნელოვანესი მდინარე [[მტკვარი]]. სოფელ ძეგვთან მტკვარი შედის ძეგვის კლდეკარში. ძეგვის კლდეკარის გაგრძელებას მცხეთის ქვემოთ წარმოადგენს მუხათგვერდის ხეობა, რომელიც ზემო ავჭალამდე მიდის. ორივე ამ ხეობას ეწოდება მცხეთის ვიწრობი, რომელიც საერთო ჯამში წარმოადგენს მტკვრის გამკვეთ, ვიწრო და კლდოვან ხეობას.

 

 

[[არაგვი]] მუნიციპალიტეტს ეკუთვნის სოფელ [[მისაქციელი]]დან ქალაქ [[მცხეთა]]მდე. არაგვი ზემო და შუა დინებაში მთის მდინარეა. მუნიციპალიტეტში შემოსვლის შემდეგ კი ვაკის.

[[მუხრან-საგურამოს ვაკე]]ზე მდინარე იშლება, იტოტება და საკმაოდ ფართო ჭალას აჩენს. განვითარებულია ტერასები. შესართავთან სხალტბისა და საგურამოს ქედებს კვეთს და ისე ჩაედინება მტკვარში.

 

 

 

მცხეთის მუნიციპალიტეტის დასავლეთ საზღვართან ჩამოედინება მდინარე [[ქსანი]].

 

==== ფლორა ====

 

[[მუხრან-საგურამოს ვაკე]]ზე არის ჯაგეკლიანი სტეპი ტყის ელემენტებით – [[შავჯაგა]], [[გრაკლა]], [[ძეძვი]], [[ქართული ნუში]], [[ბერსელა]].

სხალტბის ქედის ჩრდილოეთ კალთაზე გარდა ჯაგეკლიანი სტეპისა არის [[ტყე]]ც: ქვემო ნაწილში მუხნარ-რცხილნარია; მაღალ ადილებში კი წიფლნარი. სხალტბის ქედის სამხრეთ კალთის ტყეში შეჭრილია კოლხური ფლორის მცენარეულობა ([[თაგვისარა]]).

 

[[ლისის ქედი]]ს კალთებზე ვხვდებით ხელოვნური ტყის კორომებს (უმეტესად [[ფიჭვი|ფიჭვს]]).

მდინარე დიღმისწყლის ზემოთში არის ნაძვნარი, არაგვის ნაპირებზე კი არის [[ჭალის ტყე]]ები, სადაც ხარობს დაბლობის მუხა, [[ტირიფი]], [[ვერხვი]] და [[თელა]].

 

==== ფაუნა ====

[[კავკასიური ირემი]], [[შველი]], [[კავკასიური მურა დათვი]], [[მგელი]], [[მელა]], [[ტურა]], [[ფოცხვერი]], [[კურდღელი]], [[მაჩვი]], [[თეთრყელა კვერნა]], [[წავი]], [[ძილგუდა]], [[გარეული ღორი]], [[დედოფალა]] და სხვ.

 

 

მტკვარში მოიპოვება [[მტკვრის ტობი]], [[მტკვრის წვერა]], [[მურწა]], [[ხრამული]], [[გველანა]] და სხვ.

მცხეთის მუნიციპალიტეტის სოფლები: არაშენდა, აღდგომელაანთკარი, ახალდაბა, ახალი ნიჩბისი, ახალსოფელი, ახალუბანი, ბევრეთი, [[ბიწმენდი]], ბურიანი, გალავანი, გოროვანი, ერედა, ვაზიანი, ვარდისუბანი, ზაქარო, ზემო ნიჩბისი, თეზამი, კარსანი, კევლიანი, კოტორაანთკარი, ლამი, ლელობი, ლელუბანი, ლისი, მამკოდა, მისაქციელი, მსხალდიდი, მუხათგვერდი, მუხათწყარო, მუხრანი, მშრალხევი, ნავდარაანთკარი, ნავაზი, ნატახტარი, პატარა ქანდა, საგურამო, სათოვლე, სასხორი, სხალტბა, ტაბარუკი, უფურუთი, ფრეზეთი, ქვემო ლისი, ქვემო ნიჩბისი, ქსანი, ქსოვრისი, შანკევანი, ჩარდახი, ციხისძირი, ცხვარიჭამია, ძალანთხევი, ძალისი, ძეგვი, ძველი ქანდა, წეროვანი, წილკანი, წინამძღვიანთკარი, წიწამური, წოდორეთი, ჭილაანთკარი, ხეკორძი, ჯიღაურა.

 

 

მუნიციპალიტეტის [[თემი|თემებია]]: გალავნის, ლისის, მისაქციელის, ნატახტრის, მუხრანის, ნიჩბისის, საგურამოს, ქსნის, ქსოვრისის, ცხვარიჭამიის, ძეგვის, წეროვნის, წილკნის.

 

==რესურსები ინტერნეტში==

 

==სქოლიო==