მაგნიტური ველი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ 149.3.4.102-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა Otogi-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია |
მ clean up, removed: {{Link GA|fr}} using AWB |
||
ხაზი 1:
'''მაგნიტური ველი''' — [[ელექტრომაგნიტური ველი]]ს შემადგენელი ნაწილი, რომელსაც აჩენს დროში ცვლადი [[ელექტრული ველი]], [[ელექტრული დენი]] ან ნაწილაკების საკუთარი [[მაგნიტური მომენტი]]. მაგნიტური ველი არის მატერიის განსაკუთრებული ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ხორციელდება ურთიერთქმედება მოძრავ დამუხტულ სხეულებსა ან/და [[მაგნიტური მომენტი]]ს მქონე სხეულებს შორის. კვანტური თეორიის მიხედვით [[ელექტრომაგნიტური ურთიერთქმედება|ელექტრომაგნიტური ურთიერთქმედების]] გადამტანი არის [[ფოტონი]] - უმასო ბოზე-ნაწილაკი. მაგნიტური ველის ძირითადი რაოდენობრივი მახასითებელია [[მაგნიტური ინდუქცია|მაგნიტური ინდუქციის]] [[ვექტორი]] (როგორც წესი აღინიშნება <math>\vec{\mathbf{B}}</math>). მაგნიტუირ ველის ერთეული [[SI სისტემა]]ში არის [[ტესლა (ერთეული)|ტესლა]].
== მაგნიტური ველის წყარო ==
Line 28 ⟶ 27:
: <math>\mathbf{F}=\frac{q}{c}[\mathbf{v},\mathbf{B}]</math>
მაგნიტური ველი მოქმედებს აგრეთვე გამტარზე, რომელშიც გადის [[ელექტრული დენი|დენი]]. ასეთ გამტარზე მოქმედ ძალას [[ამპერის ძალა]] ეწოდება და იგი გამოითვლება როგორც დენის გადამტან მოძრავ ნაწილაკებზე მოქმედი [[ლორენცის ძალა|ლორენცის ძალების]] ჯამი.
=== ორი მაგნიტის ურთიერთქმედება ===
მაგნიტური ველის ერთ-ერთი ხშირი გამოვლინებაა ორ [[მაგნიტი]] მაგნიტს შორის ურთიერთქმედება. მაგნიტების მსგავსი პოლუსები განიზიდება, ხოლო საპირისპირო მიიზიდება. შეიძლება მოგვეჩვენოს, რომ ასეთი ტიპის ურთიერთქმედება შეიძლება აღწერილი იქნას როგორც ორ მაგნიტურ [[მონოპოლი|მონოპოლს]] შორის ურთიერთქმედება, თუმცა ასეთი მიდგომა არასწორ შედეგს იძლევა (რაც გამოწვეულია იმ გარემოებით, რომ [[გაუსის კანონი მაგნეტიზმისთვის]] მიხედვით მაგნიტური მონოპოლი ბუნებაში საერთოდ არ არსებობს). სინამდვილეში არაერთგვაროვან მაგნიტურ ველში მოთავსებულ [[მაგნიტური დიპოლი|მაგნიტურ დიპოლზე]] მოქმედებს ძალა, რომელიც ცდილობს მის ისე მობრუნებას, რომ დიპოლის [[მაგნიტური მომენტი]] იყოს მაგნიტური ველის პარალელური.
ძალა, რომელიც მოქმედებს <math>\mathbf{m}</math> [[მაგნიტური მომენტი]]ს მქონე [[მაგნიტური დიპოლი|მაგნიტურ დიპოლზე]] მოიცემა ფორმულით:
Line 40 ⟶ 38:
== მათემატიკური წარმოდგენა ==
ტერმინი მაგნიტური ველი გამოიყენება ორი სხვადასხვა [[ვექტორული ველი]]ს აღსანიშნავად (<math>\mathbf{H}</math> და <math>\mathbf{B}</math>). სიდიდეს <math>\mathbf{H}</math> ეწოდება [[მაგნიტური ველის დაძაბულობა]], ხოლო <math>\mathbf{B}</math> ეწოდება [[მაგნიტური ინდუქცია]]. ამასთან როგორც წესი ძირითად მახასიათებლად სწორედ მაგნიტური ინდუქცია განიხილება, რადგან ერთი მხრივ სწორედ მაგნიტური ინდუქცია განსაზღვრავს მოხტზე მოქმედ ძალას, და მეორე მხრივ მაგნიტური ინდუქცია და [[ელექტრული ველის დაძაბულობა]] შეადგენენ ერთიანი [[ელექტრომაგნიტური ველის ტენზორი]]ს კომპონენტებს.
=== ერთეულები ===
Line 64 ⟶ 62:
[[კატეგორია:ელექტროდინამიკა]]
| |||