პოლ გოგენი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ fixing dead links |
No edit summary |
||
ხაზი 7:
'''<span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"> </span>'''<span>პოლ ეჟენ ანრი გოგენი 1848 წლის 7 ივნისს დაიბადა პარიზში, ნოტრ დამ დე ლორეტის ქუჩის 52 ნომერში, გაზეთ ,,ნასიონალის" რედაქტორის -კლოვის გოგენის ოჯახში.</span>
▲''<u><span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"> </span></u>''<span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"> გოგენი შემდეგში გამუდმებით ამაყობდა თურმე თავისი სახელოვანი წინაპრებით, განსაკუთრებით იმ დროს, როდესაც ,,ველური წარმოშობის" ადამიანად სახავდნენ ხოლმე ზოგიერთები, ჰყვარებია გახსენება იმისა, რომ მის ესპანელ პოლკოვნიკ პაპას (დედის მხრიდან), სიმამაცით განთქმულ დონ არიანო ტრისტან და მორკოზოს ცოლად ჰყავდა პერუს ლეგენდარული ვიცე-მეფის ულამაზესი ძმისწული, ხოლო მათი ქალიშვილი-გამოჩენილი სენ-სიმონისტი, დემოკრატიისა და ქალთა ემანსიპაციის მგზნებარე დამცველი ფლორა ტრისტანი, 16 წლისა დაქორწინებულა პარიზში ღვინით მოვაჭრე მდიდარ ბორდოელ შაზალეზე. ბევრ დროს არ გაუვლია, რომ ფლორამ შაზალესთან უშინაარსო მდიდრულ ცხოვრებას თავისი საინტერსო სამწერლო მოღვაწეობა ამჯობინა. ხოლო ხელი რომ არ შეშლოდა ამ მიზნის უკეთ განხორციელებაში, ოჯახი სამუდამოდ მიატოვა (უთუოდ ეს ის ,,გენი" იყო, რომელიც გოგენს თურმე იმ საამაყო ბებიასთან არა მარტო გარეგნულად, არამედ საქციელითაც ამსგავსებდა). </span>
===ბავშვობა===
▲<span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"> გაცილებით მყარი აღმოჩნდა ოჯახის შექმნის საკითხში ფლორას ქალიშვილი ალინა, რომელმაც სიყვარულით დაუკავშირა თავისი ბედი იმხანად საუკეთესო რეპუტაციის მქონე ლიბერალ ჟურნალისტს, ცნობილი გაზეთის ,,სოციალისტის" პოლიტიკურ რედაქტორს კლოვის გოგენს და მასთან შვილებიც შეეძინა: 1847 წ. გოგონა - ფერნარდა მარსელინა მარი, ერთი წლის შემდეგ კი - ვაჟი - პოლი. სამწუხაროდ, შექმნილი რთული პოლიტიკური ვითარების გამო კლოვისი იძულებული გამხდარა, საფრანგეთი მიეტოვებინა და პერუში გახიზნულიყო ( მისი ვაჟი პოლი მაშინ ჯერ კიდევ ჩვილი ბავშვი იყო), მაგრამ მოულოდნელად გზაში გარდაცვლილა - მას გული აწუხებდა - და უმამოდ დარჩენილი ოჯახი ერთხანს პერუს დედაქალაქ ლიმაში ნათესავებს შეჰკედლებია, 1855 წ. კი ორლეანში გადმოსახლებულა.</span>
▲<span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"><span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"> </span></span> <span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"><span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT">პერუში გამგზავრებამდე, რაკი დიდი გზა უნდა გაევლოთ, დედამ ნათლობა დააჩქარა და 1849 წ. 19 ივლისს ნოტრდამ დე ლორეტის ეკლესიაში პატარა პოლი მონათლეს. მამა ნათლობას არ დასწრებია ვოლტერიანული შეხედულებების გამო. ბიჭის ნათლია მისი ორლეანელი პაპა გიიომი იყო. სწორედ ამ დროს ცოლ-ქმარმა გოგენებმა ფლორა ტრისტანის ახლობელ მეგობარს, ენგრის მოწაფეს, სალონის მედალოსანს, მხატვარ ჟიულ ლორას სთხოვეს, პოლის პორტრეტი დაეხატა. ამ პორტრეტზე პატარა პოლი წელამდეა დახატული, შიშველია და ცალი ხელი გულზე უდევს. ბიჭს ცოცხალი, მრგვალი სახე აქვს, ღია ფერის, ოდნავ ჟღალი თმა, ქვეყნიერებას მიმნდობი თვალებით უყურებს (იხ. გალერეა)</span><span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"> </span><span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"> </span></span>
===კარიერა და ოჯახი===
▲<span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"><span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"> </span></span> <span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"><span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT">პერუდან წამოსული, ორლეანის პანსიონში ჩარიცხული პოლი მეცადინეობებზე დადიოდა, მაგრამ, ჩვეული კალაპოტიდან ამოვარდნილი, იქაურობას ვერ შეეგუა. მანამდე თითქმის მხოლოდ ესპანურად ლაპარაკობდა, ახლა კი ძლივს ესმოდა მასწავლებლების, ამხანაგების, ირგვლივ მყოფთა ლაპარაკი და უცხოელი ეგონა თავი. ამიტომაც პანსიონში წარმატებები არ ჰქონია. სასწავლო საგნებს ძალზე გულგრილად ეკიდებოდა-ოცნებებს იყო აყოლილი. კარგ მოწაფედ არ ითვლებოდა, თუმცა ცუდიც არ ეთქმოდა. მასწავლებლებს საგონებელში აგდებდა ხოლმე ამ მეოცნებე, მონაცრისფრო-მომწვანო თვალებიანი რვა-ცხრა წლის ბიჭის უცნაური ქცევები.</span><span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"> </span></span>
▲<span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"><span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"> </span></span> <span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"><span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT">1862 წ. დედას პარიზში მიყავს და დ'ანფერის ქუჩაზე პანსიონში მიაბარებს, ხოლო ორი წლის შემდეგ ისევ ორლეანში აბრუნებს, ამჯერად-კოლეჯში.</span></span>
==მოღვაწეობა==▼
▲<span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"> </span> <span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"> როგორც კი 17 წელი შეუსრულდა, თავისივე სურვილითა და დედის დახმარებით უბრალო მეზღვაურად მოეწყო გემზე, რომელიც სავაჭრო დანიშნულებით დაცურავდა. ერთწლიანი მოგზაურობის დროს, ინდოეთში ჩასვლის შემდეგ პოლს ატყობინებენ, რომ 7 ივლისს სენ-კლუში დედა გარდაცვლილიყო. ,,უდედოდ და უოჯახოდ მყოფს მარტოობა უღრღნიდა გულს". გოგენი სამხედრო გემზე მესაჭედ აგრძელებს სამსახურს ორი წლის განმავლობაში. 1871 წელს, დემობილიზაციის შემდეგ იგი პარიზში ბრუნდება და, დედის მიერ ანდერძით დანიშნული მდიდარი მეურვის-გუსტავ აროზის დახმარებით, პოლ ბერტენის კანტორაში იწყებს მუშაობას, სადაც კომერციული საქმის შესანიშნავ უნარს ამჟღავნებს და მალე საკმაოდ სარფიანი შემოსავლის პატრონიც ხდება.</span><span lang="EN-US" xml:lang="EN-US"> </span><span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"> </span>
▲<span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT"> </span> <span lang="GEO/KAT" xml:lang="GEO/KAT">1873 წელს, მატერიალურად სავსებით უზრუნველყოფილი და მაღალ საზოგადოებაშიც საკმაოდ დაფასებული 25 წლის გოგენი ჯვარს იწერს პარიზში დროებით ჩამოსულ 23 წლის კოპენჰაგენელ აღმზრდელ ქალზე- მეტე სოფი გადზე. პოლსა და მეტეს ხუთი შვილი შეეძინათ: ემილი, ალინა (დედის სიყვარულით დარქმეული სახელით), კლოვინი (მამის მოსახელე), ჟან-რენე და პოლ-როლონი. ქორწინებიდან პირველი 10 წლის განმავლობაში ოჯახი მშვიდად და ბედნიერად ცხოვრობს. ხუთი შვილი, სამსახურებრივი წარმატება, კარგი რეპუტაცია უკეთეს პერსპექტივას უსახავდა მას მომავალშიც და უცებ, სრულიად მოულოდნელად, მეუღლეს ამცნობს თავის პრინციპულ გადაწყვეტილებას: სამსახურს ვტოვ, რადგან ვირწმუნე, ჩემი ჭეშმარიტი მოწოდება მხატვრობააო.</span>
▲მოღვაწეობა
ყველაფერი ლაფტის ქუჩიდან დაიწყო, რომელიც განთქმული იყო სამხატვრო სავაჭროებით. დაწესებულება, რომელშიც გოგენი მსახურობდა, იმ ქუჩაზე მდებარეობდა და იქვე, სხვადასხვა ბედის მხატვრებთან და მათ ქმნილებებთან ყოველდღიურმა შეხვედრებმა სადღაც მის სულშიც წლების მანძილზე მიძინებული მხატვარი გააღვიძა. განსაკუთრებით იმპრესიონისტებმა მიიპყრეს მისი ყურადღება. იგი სისტემატურად იძენდა მათ საუკეთესო ნიმუშებს და თვითონაც, თითქოს ისე, სასხვათაშორისოდ, ხატვასა და ფერწერაში ხელს ავარჯიშებდა.
Line 33 ⟶ 31:
მისი მხატვრული ნიჭი პირველად კამილ პისარომ აღმოაჩინა. მისგან მიიღო პოლმა პირველი გაკვეთილები და, ბუნებრივია, თავდაპირველ ფერწერულ ქმნილებებსაც, იმპრესიონისტებისათვის იმ ძვირფასი წინაპარი მხატვრების გარდა, რომელთა შესწავლასაც პისარო ურჩევდა, თვით პისაროს ზეგავლენაც ემჩნევა. მხატვრობის პროფესიული დაუფლების მიზნით, ბანკის თანამშრომელ და მისებრ ხატვით გატაცებულ მეგობართან-ემილ შუფენეკერთან ერთად ,,კოლაროსის აკადემიის" ე.წ. უპროფესორო გაკვეთილებსაც ესწრება (სხვათა შორის, კოლაროსის ამ აკადემიაში 1924 წ. ელენე ახვლედიანი და ქეთევან მაღალაშვილიც მეცადინეობდნენ).
ასე გვიან, მაგრამ ძალზე ნაყოფიერად წარიმართა მისი შემოქმედებითი გზა დილეტანტური გატაცებიდან პროფესიული მხატვრობისაკენ და უკვე ის ფაქტი, რომ 1876 წ. მისი ერთი ფერწერული სურათი მიიღო და გამოფინა პარიზის სალონმა, ადასტურებდა მის ნიჭიერებას და პერსპექტიულობას ხელოვნებაში. ხოლო, როდესაც მან თავისი ტილო ედუარდ მანეს ანახა და თანაც მოკრძალებით დასძინა: მე მხოლოდ მოყვარული ვარო, მანემ მისთვის ჩვეული პირუთვნელობით მიუგო: ,,ო, არა მოყვარულები მხოლოდ ისინი არიან, რომლებიც ცუდ ფერწერას ქმნიან..." ამან გოგენი კიდევ უფრო გაამხნევა და საკუთარი შესაძლებლობებისადმი რწმენაც განუმტკიცა.
მიუხედავად უკიდურესი გაჭირვებისა, მაინც ახერხებს 1886 წ. 19 სურათით წარსდგეს იმპრესიონისტების, უფრო სწორედ, თითქოსდა იმპრესიონისტების მერვე, უკანასკნელ გამოფენაზე და ცნობილი კრიტიკოსის, ფელიქს ფენეონის საუკეთესო შეფასებასაც იმსახურებს. 1886 წ. ზაფხულში იგი პატარა ბრეტონულ ქალაქ პონტ-ავენში ცხოვრობს და საკმაოდ ნაყოფიერადაც მუშაობს ფერწერაში. ზამთარში კი ისევ პარიზშია და კვლავ შიმშილის, სიცივისა და აუტანელი სიღატაკის ტყვეობაში იმყოფება. აქვე ხვდება იგი ვინსენტ ვან გოგს, რომელიც ბელგიური ბორინაჟიდან ჩამოვიდა, სადაც მას არანაკლები ტანჯვა და მწუხარება გადაუტანია.
| |||