ვიკიპედია

ქართლის სამეფო: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
მ Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q195972 (translate me)
No edit summary
ხაზი 1:
{{მრავალმნიშვნელოვნება**|ფეოდალურ სახელმწიფოს (1484-17621484–1762)|იბერიის (ქართლის) სამეფოს|იბერია}}
{{ინფოდაფა ყოფილი ქვეყანა
|სახელი =ქართლის სამეფო
|მშობლიური სახელი =
|სტატუსი =
|ჰიმნი =
|დროშა =
|დროშის აღწერა =
|გერბი =Geo kar3.PNG
|გერბის აღწერა = [[საქართველოს გერბი|გერბი]]
|რუკა =
|აღწერა =ქართული სამეფო სამთავროების რუკა
|p1 = ერთიანი საქართველო
|flag_p1 = Kartli - drosha jvari.svg
|p2 =
|flag_p2 =
|p3 =
|flag_p3 =
|p4 =
|flag_p4 =
|შექმნილია =[[637]]
|ლიკვიდერებულია =[[1762]]
|s1 = ქართლ-კახეთის სამეფო
|flag_s1 = Erekle II of Georgia coat of arms.jpg
|s2 =
|flag_s2 =
|s3 =
|flag_s3 =
|s4 =
|flag_s4 =
|s5 =
|flag_s5 =
|s6 =
|flag_s6 =
|s7 =
|flag_s7 =
|s8 =
|flag_s8 =
|s9 =
|flag_s9 =
|s10 =
|flag_s10 =
|s11 =
|flag_s11 =
|s12 =
|flag_s12 =
|s13 =
|flag_s13 =
|s14 =
|flag_s14 =
|s15 =
|flag_s15 =
|დევიზი =
|დედაქალაქი =[[თბილისი]]
|ქალაქები =
|ენა = [[ქართული ენა|ქართული]]
|ვალუტა =
|ფართობი =
|მოსახლეობა =
|მართველობის ფორმა =[[მონარქია]]
|დინასტია =
|მმართველის ტიტული =
|მმართველი1 =
|მმართველი1 წელი =
|მმართველის ტიტული2 =
|მმართველი2 =
|მმართველი2 წელი =
|მმართველის ტიტული3 =
|მმართველი3 =
|მმართველი3 წელი =
|მმართველის ტიტული4 =
|მმართველი4 =
|მმართველი4 წელი =
|მმართველის ტიტული5 =
|მმართველი5 =
|მმართველი5 წელი =
|მმართველის ტიტული6 =
|მმართველი6 =
|მმართველი6 წელი =
|მმართველის ტიტული7 =
|მმართველი7 =
|მმართველი7 წელი =
|მმართველის ტიტული8 =
|მმართველი8 =
|მმართველი8 წელი =
|რელიგია =[[მართლმადიდებლობა]]
|დამატებითი პარამეტრი1 =
|პარამეტრის შიგთავსი1 =
|ეტაპი1 =[[კონსტანტინე II (ქართლის მეფე)|კონსტანტინე II]]
|თარიღი1 =1479–1505
|წელი1 =
|ეტაპი2 =[[ერეკლე II]]
|თარიღი2 =1744–1762
|წელი2 =
|ეტაპი3 =
|თარიღი3 =
|წელი3 =
|ეტაპი4 =
|თარიღი4 =
|წელი4 =
|ეტაპი5 =
|თარიღი5 =
|წელი5 =
|ეტაპი6 =
|თარიღი6 =
|წელი6 =
|დამატებითი პარამეტრი2 =
|პარამეტრის შიგთავსი2 =
|წინა =
|წინამორბედი1 =
|წინამორბედი2 =
|წინამორბედი3 =
|წინამორბედი4 =
|წინამორბედი5 =
|წინამორბედი6 =
|წინამორბედი7 =
|შემდეგი =
|მემკვიდრე1 =
|მემკვიდრე2 =
|მემკვიდრე3 =
|მემკვიდრე4 =
|მემკვიდრე5 =
|მემკვიდრე6 =
|მემკვიდრე7 =
|სქოლიო =
}}
{{საქართველოს სახელმწიფოებრიობა}}
'''ქართლის სამეფო''', ფეოდალური სახელმწიფო [[1484]]-–[[1762]], საქართველოს ერთიანი ფეოდალური მონარქიის პოლიტიკური დაშლის (XV საუკუნის II ნახევარი) შედეგად ჩამოყალიბებული სახელმწიფო, რომლის ცენტრი იყო ქ. თბილისი.
 
თითქმის ორნახევარი საუკუნის გამნავლობაში უცხოელ დამპყრობთა განუწყვეტელი შემოსევებით ეკონომიკურად და პოლიტიკურად დასუსტებულ საქართველოს XV საუკუნის შუა წლებში ახალი აგრესიული სახელმწიფო ოსმალეთი დაუმეზობლდა. საქართველოში გაძლიერდა შინაფეოდალური ომები. [[1463]] საქართველოს მეფე [[გიორგი VIII]] [[ჩიხორის ბრძოლა|ჩიხორის ბრძოლაში]] (ახლანდელი [[ჩხარი|ჩხარის]] ჩრდილო-აღმოსავლეთით) დაამარცხა ბაგრატ ბაგრატიონმა, რომელმაც თავი [[იმერეთის სამეფო|იმერეთის]] მეფედ გამოაცხადა (შემდეგში ქართლ-იმერეთის მეფე [[ბაგრატ VI]]). [[1465]] [[სამცხე-საათაბაგო|სამცხე-საათაბაგოს]] მთავარმა [[ყვარყვარე II ჯაყელი|ყვარყვარე II-მ]] გიორგი VIII ტყვედ ჩაიგდო. ამით ისარგებლა ბაგრატმა, რომელმაც [[1466]] ქართლი დაიჭირა და თავი მეფეთა მეფედ გამოაცხადა. ტყვეობიდან განთავისუფლებულმა გიორგი VIII-მ ვერ შეძლო ტახტის დაბრუნება, კახეთში გადავიდა და საფუძველი ჩაუყარა [[კახეთის სამეფო|კახეთის სამეფოს]] დამოუკიდებელ არსებობას. ქართლისა და იმერეთის მეფე გახდა ბაგრატ VI ([[1466]]-[[1478]]1466–1478) ქართლ-იმერეთის სამეფოში შინაფეოდალური ბრძოლები გრძელდებოდა მეფე [[კონსტანტინე II (ქართლის მეფე)|კონსტანტინე II-ის]] ([[1478]]-[[1505]]1478–1505) დროსაც. [[1483]] [[არადეთის ბრძოლა|არადეთის ბრძოლაში]] ყვარყვარე II-მ დაამარცხა კონსტანტინე II, ამით ისარგებლა ბაგრატ VI-ის ძემ [[ალექსანდრე II, ბაგრატ VI-ის ძე|ალექსანდრემ]] და [[1484]] თავი დასავლეთ საქართველოს მეფედ გამოაცხადა. კონსტანტინე II-ის ცდა, აღედგინა ქართლ-იმერეთის ერთიანობა, [[1489]] მარცხით დამთავრდა. ასე ჩაეყარა საფუძველი ქართლის სამეფოს დამოუკიდებელ არსებობას.
 
XV საუკუნის 90-იანი წლების დასაწყისში [[კონსტანტინე II (კახეთისქართლის მეფე)|კონსტანტინე II]] და [[კახეთისქართლის სამეფო]]სსამეფოს სხვა პოლიტიკური მოღვაწენი იძულებული გახდნენ შერიგებოდნენ შექმნილ ვითარებას, ზავი დაედოთ კახეთისა და იმერეთის მეფეებთან და ათაბაგთან. სამცხე-საათაბაგო თუმცა ქართლის სამეფოს შემადგენლობაში შედიოდა, მაგრამ ფაქტობრივად სამთავრო იყო. სამეფო სამთავროებს შორის ბრძოლა გრძელდებოდა. 1513 წელს ქართლის სამეფომ კახეთის სამეფო დაიპყრო,მაგრამ ქართლ-კახეთის გაერთიანებულმა სამეფომ მხოლოდ 1513-15201513–1520 წლებამდე იარსება. მას ბოლო მოუღო ირან-ოსმალეთის აგრესიამ. 1518 წელს ქართლის სამეფო იძულებული გახდა მიეღო სპარსეთის სახელმწიფოს ვასალობა. 1520 წელს კახეთის დამოუკიდებელი სამეფო კვლავ აღდგა. სამეფო-სამთავროთა გაერთიანებისათვის ბრძოლის მარცხი იმითაც იყო გაპირობებული, რომ სხვა სამეფოები ქართლის სამეფოს პირველობას არ უთმობდნენ. ქართლის სამეფო ცდილობდა თავი დაეღწია ირანის ვასალობისაგან. ამის გამო 1522 წელს ქართლს ყიზილბაშთა ლაშქარი შემოესია. დამპყრობლებმა ქ. თბილისის დაიკავეს ([[თელეთის ბრძოლა]]). 1524 წელს ირანში შინაური ბრძოლის გამწვავების პირობებში ქართლის სამეფომ თბილისი დაიბრუნა და, როგორც ჩანს, ვასალობისაგან განთავისუფლდა. ამ დროიდან 16 წლის განმავლობაში ქართლის სამეფო ფაქტობრივად სუვერენული სახელმწიფო იყო. 1541-15541541–1554 წლებში ირანის შაჰი [[თამაზ I]] ოთხჯერ შემოესია ქართლს. თბილისი აიღო და ქალაქში ყიზილბაშთა გარნიზონი ჩააყენა. ქართლის მეფემ [[ლუარსაბ I]]-მა (1527-15561527–1556) პარტიზანული ბრძოლა გააჩაღა. 1547 წლის იანვარში შაჰი მეორედ შეესია ქართლს, მოარბია ჯავახეთი, რომელიც ქართლის სამეფოს შემადგენლობაში შედიოდა და ათაბაგ [[ქაიხოსრო II|ქაიხოსრო II]]-ს დაუმორჩილა, მაგრამ ქართლი ბრძოლას განაგრძობდა. ლუარსაბმა კვლავ დაიბრუნა [[ჯავახეთი]].
 
==ლიტერატურა==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ქართლის_სამეფო“-დან