სტუმარ-მასპინძელი: განსხვავება გადახედვებს შორის

პოემაში მოქმედება მიმდინარეობს ქისტეთში. მის დასაწყისში ერთმანეთს ხვდებიან სანადიროდ წასული ჯოყოლა და ზვიადაური. ჯოყოლამ ზვიადაური სახლში ისტუმრა. აქიქ ზვიადაურს გაიცნობს ჯოყოლასთან სტუმრად მყოფი მოხუცი ქისტი, რომელიც იცნობს ზვიადაურს იცნობს, როგორც ქისტების მოსისხლე მტერს. ქისტი ზვიადაურის სტუმრობის ამბავს მთელს სოფელს შეატყობინებს, რის შემდეგაც ამ უკანასკნელს დაატყვევებენ.

ჯოყლა სტუმრისზვიადაურის გათავისუფლებისას აუცილებლობას იმ მოტივით ხსნის, რომ ოჯახში სტუმრის დატყვევება მის (მასპინძლის) შეურაცხყოფას ნიშნავს, ამიტომ ჯოყოლა სამართლის სხვა დროს აღსრულებას მოითხოვს, როდესაც უკვე ზვიადაური ჯოყოლას ოჯახს დატოვებდა. შელაპარაკების დროს ის თავის თანასოფლელს -მუსას სასიკვდილოდ დაჭრის.

ქისტება ქისტებმა ზვიადაური მის მიერ მოკლულ დარლას საფლავზე მაინც აწამეს, სურდათ გაეტეხათ, მაგრამ ამაოდ,ზვიადაური წარბსაც არ ხრიდა. სანამ ცოცხალი იყო, ის შემდეგ სიტყვებს ამბობდა:„ძაღლ იყოს თქვენის მკვდრისადა“. ქისტებმა გული მხოლოდ იმით იჯერეს, რომ ზვიადაურის გვამი ღია ცის ქვეშ, ძაღლების საჯიჯგნად დატოვეს.

შინმოსულმა აღაზამ ჯოყოლასთან იცრუა, მაგრამ ჯოყოლამ არ დაუჯერა. აღაზამ ბოლოს სიმართლე უამბო, რომ ცრემლები ზვიადაურს შესწირა იმიტომ, რომ უცხო შეებრალა, რადგან ამ უკანასკნელს არავინ ჰყავდა დამტირებელი, ამით მან მისი ვაჟკაცობა მოიწონა. ჯოყოლამაც მოუწონა ცოლს საქციელი და აღნიშნა, რომ ქალს ვერ განსჯიდა, რადგან კარგ ვაჟკაცს გლოვა მუდამ უხდებოდა.

ზვიდაურის მკვლელობის გამო ხევსურები ქისტეთის სოფელს თავს დაესხნენ. ჯოყოლამ იცოდა, რომ თანასოფლელები მას არ გაიკარებდნენ და რადგანაც მათთვის ერთგულების დამტკიცება სურდა, გადაწყვიტა ხევსურებს მარტო შებრძოლებოდა. ჯოყლა დაიღუპა, ქისტებმა კი მისი მოქმედება მეტიჩრობად ჩათვალეს.

ქისტებმა აღაზას ქმარი სასაფლაოზე არ დააკრძალვინეს, ამიტომ მან ჯოყოლა კლდის თავზე დამარხა. ამის შემდეგ აღაზამ საშინელი მარტოობა იგრძნო და ადიდებულ მდინარეში გადაეშვა.