მინერალოგია: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ r2.7.3) (ბოტის დამატება: war:Mineralohiya |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
[[სურათი:Asbestos with muscovite.jpg|220პქ|მინი|[[ტრემოლიტი]]]]
[[სურათი:Biotite aggregate - Ochtendung, Eifel, Germany.jpg|right| [[სურათი:Theophrastus2.jpg|220პქ|მინი|[[თეოფრასტე]]]]
'''მინერალოგია''' ([[მინერალი]] და logos – მოძღვრება) — მეცნიერება [[მინერალი|მინერალთა]] შესახებ. შეისწავლის [[ბუნება]]ში მინერალთა წარმოქმნისა და გარდაქმნის პირობებს, მათ შედგენილობას, სტრუქტურასა და თვისებებს. მინერალოგიის ძირითადი მიმართულებებია: აღწერითი მინერალოგია — შეისწავლის ცალკეულ მინერალთა თავისებურებებს, მათ სისტემატიკას; გენეტური მინერალოგია — იკვლევს [[მინერალი|მინერალთა]] წარმოქმნის კანონზომიერებას; რეგიონული მინერალოგია — შეისწავლის და განაზოგადებს მინერალთა ტერიტორიული გავრცელების კანონზომიერებას; კოსმოსურ სხეულთა მინერალოგია — იკვლევს [[მეტეორიტი|მეტეორიტებისა]] და [[მთვარე|მთვარის]] [[მინერალი|მინერალებს]]; ექსპერიმენტული მინერალოგია — შეისწავლის მინერალთა წარმოქმნის ბუნებრივი პროცესების მოდელირების საკითხებს; გამოყენებითი და ტექნიკურ-ეკონომიკური მინერალოგია — ამუშავებს მრეწველობაში მინერალთა გამოყენებასთან დაკავშირებულ პრობლემებს.
== ისტორია ==
მინერალოგია ჩაისახა უხსოვარ დროს, [[ადამიანი]]ს პრაქტიკულ საქმიანობასთან დაკავშირებით. უძველესი ცნობები მინერალთა შესახებ შემონახულია [[არისტოტელე]]ს (ძვ. წ. IV ს), [[თეოფრასტე]]ს (ძვ. წ. IV-III სს.), [[პლინიუს უფროსი]] ს (ახ. წ. I ს), [[პედანიუს დიოსკორიდი]]ს (I ს), აგრეთვე ძველ ჩინელთა და ძველ ინდოელ მეცნიერთა შრომებში.
▲[[სურათი:Georgius Agricola.jpg|left|170პქ|მინი|[[გეორგ აგრიკოლა]]]]
მინერალოგიის, როგორც [[მეცნიერება|მეცნიერების]] ჩამოყალიბება დაკავშირებულია სამთო საქმისა და მეტალოგენიურ განვითარებასთან და [[მედიცინა]]სა და [[ალქიმია]]ში მინერალთა გამოყენებასთან.
Line 20 ⟶ 16:
ვითარდება რეგიონული მინერალოგია (დ. სოკოლოვი, ნ. კოქშაროვი და პ. ერემეევი - რუსეთში; პ. გროთი, ფ. კლოკმანი, ფ. რინე - გერმანიაში; ფ. ბეკე - ავსტრიაში; ა. ლაკრუა - საფრანგერთში; ვალდემარ ბრეგერი - ნორვეგიაში; ჯეიმზ დანა - აშშ).
მინერალოგიის განვითარებას დიდად შეუწყო ხელი [[ვლადიმერ ვერნადსკი]]ს, ნ. კურნაკოვისა და ი. ვანტ-ჰოფის მიერ მენდელეევის პერიოდული კანონისა და ჯ. გიბზის ფაზათა წესის გამოყენებამ მინერალების გენეზისის კვლევის საქმეში. XX საუკუნის დასაწყისიდან მინერალოგიაში მკვიდრდება კრისტალთქიმიური მიმართულება ([[ევგრაფ ფიოდოროვი]] და გ. ვულფი - რუსეთში; უ. პ. ბრეგი - ინგლისში, [[ვიქტორ მორიც გოლდშმიდტი|ვ. გოლდშმიდტი]] - ნორვეგიაში).
Line 29 ⟶ 24:
დიდი წარმატება მოიპოვა რეგიონულმა მინერალოგიამ (გ. ბარსანოვი, გ. გვახარია, ი. გინზბურგი, ს. სმირნოვი, ა. ფერსმანი და სხვ.).
კვლევა მინერალოგიის დარგში მიმდინარეობს უმაღლეს სასწავლებლებსა და დარგობრივ სამეცნიერო-კვლევით დაწესებულებებში. მინერალოგიის განვითარებაში დიდ როლს ასრულებს მინერალოგიური საზოგადოებები (საკავშირო მინერალოგიური საზოგადოება ([[1817]] წ.), დიდი ბრიტანეთის მინერალოიური საზოგადოება ([[1876]] წ.), გერმანისის მინერალოგიური საზოგადოება ([[1908]] წ.), საფრაგეთის
მინერალოგიისა და კრისტალოგრაფიის საზოგადოება ([[1878]] წ.) და სხვ., რომლებიც გაერთიანებულია საერთაშორისო მინერალოგიურ ასოციაციაში, აგრეთვე მინერალოგიური მუზეუმები და მინერალოგიური განყოფილებები მსოფლიოს ბევრ დიდ კომპლექსურ თუ საბუნებისმეტყველო მუზეუმში.
| |||