ყიზილბაშები: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ r2.6.4) (ბოტის შეცვლა: it:Kizilbash |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
[[ფაილი:Qezelbash.JPG|thumb|ყიზილბაში]]
'''ყიზილბაშები''' ([[თურქ.]]: Kızılbaş, [[აზერბ.]]: Qızılbaş, [[სპარს.]]: قزلباش Qezelbāsh) —
არდებილის შიიტური ორდენის [[სეფევიე|სეფევიეს]] მთავარი სამხედრო დასაყრდენი. სეფევიეს შეიხების მეთაურობით ყიზილბაშები თავს ესხმოდნენ მეზობელ არამუსლიმან ქვეყნებს ([[საქართველო]]ს, [[ტრაპიზონის იმპერია]]ს და სხვა). XVI საუკუნის დასაწყისში ისმაილ I-ის მეთაურობით ყიზილბაშებმა გაანადგურეს [[აყ-ყოიუნლუ|აყ-ყოიუნლუს]] სახელმწიფო და [[1502]] წელს [[ისმაილ I]] [[შაჰი|შაჰად]] გამოაცხადეს. ასე შეიქმნა სეფიანთა სახელმწიფო, სადაც XVI საუკუნის დასასრულამდე ყიზილბაშების ზედა ფენას ეჭირა გაბატონებული მდგომარეობა. [[აბას I (ირანი)|შაჰ-აბას I-ის]] სამხედრო რეფორმის შემდეგ პოლიტიკური მნიშვნელობა და მათი ლაშქრის ძლიერება საგრძნობლად დაეცა. XVI-XVII საუკუნეებში რუსულ ოფიციალურ დოკუმენტებში ყიზილბაშებს უწოდებდნენ სეფიანთა სახელმწიფოს ყველა ქვეშევრდომს, ხოლო XVII-XVIII საუკუნეებში ქართულ ისტორიულ წყაროებში ყიზილბაშები ერქვათ ირანის მეომრებს, ზოგჯერ კი თვით ქვეყანას.
|