ბასილისკოსი (ბიზანტია): განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
r2.7.1) (ბოტის დამატება: sh:Vasilisk
No edit summary
ხაზი 29:
|ხელმოწერა =
}}
'''ბასილისკოსი''' ([[ლათინური ენა|ლათ.]]: ''Flavius Basiliscus''), (უცნ.- ზამთარი [[476]] / [[477]]) — [[აღმოსავლეთ რომის იმპერია|აღმოსავლეთ რომის]] [[იმპერატორი]] [[475]]-[[476]] წლებში. [[ლეონ I (ბიზანტია)|ლეონ I]]-ის ცოლისძმა. ტახტზე ავიდა იმპერატორ [[ზენონი (ბიზანტია)|ზენონის]] ტახტიდან ჩამოგდების შემდეგ. ტახტზე ასვლაში სავარაუდოდ ეხმარებოდა საკუთარი და, იმპერატორ ლეონ I-ის ქვრივი, [[ვერინა]]. <br /> ბასილისკოსი მმართველობამ დასაწყისშივე გამოიწვია ხალხის უკმაყოფილება. რამდენადაც [[ზენონი (ბიზანტია)|ზენონმა]], გაქცევისას, მოახერხა იმპერიის ხაზინის წაღება. ბასილისკოსი იძულებული გახდა გაეზარდა გადასახადები. ამას დაერთო უკმაყოფილება საკუთრი დის [[ვერინა]]ს მხრიდან. როგორც ამბობენ, იმის შიშით, რომ ტახტში არ შეცილებოდა, სიკვდილით დასაჯა მისი საყვარელი. <br /> ხალხის უკმაყოფილება გაამძაფრა, აგრეთვე, იმან, რომ ბასილისკოსმა გამოსცა ედიქტი რითაც გაუქმებულად გამოაცხადა [[451]] წლის [[ქალკედონის მსოფლიო საეკლესიო კრება|ქალკედონის მე-4 საეკლესიო კრების]] გადაწყვეტილებები და უფლებებში აღადგინა [[მონოფიზიტობა|მონოფიზიტი]] მღვდელთმთავრები. ყოველივე ამის შედეგად, მმართველობის 20 თვის შემდეგ, ინტრიგებისა და შეთქმულების, ხარჯზე, ჩამოგდებული იქნა ტახტიდან ზენონის მიერ. ოჯახთან ერთად გადაასახლეს და გამოკეტეს [[კაპადოკია|კაპადოკიის]] ერთერთ ციხესიმაგრეში, სადაც დაიხოცნენ შიმშილისაგან. მისი მმართველობის დროს, [[476]] წელს, კონსტანტინოპოლის საჯარო ბიბლიოთეკაში (დაარსებული იყო იმპერატორ [[იულიანე განდგომილი]]ს მიერ) გაჩენილმა ხანძარმა იმსხვერპლა 120000-მდე ხელნაწერი.
 
ბასილისკოსი მმართველობამ დასაწყისშივე გამოიწვია ხალხის უკმაყოფილება. რამდენადაც [[ზენონი (ბიზანტია)|ზენონმა]], გაქცევისას, მოახერხა იმპერიის ხაზინის წაღება. ბასილისკოსი იძულებული გახდა გაეზარდა გადასახადები. ამას დაერთო უკმაყოფილება საკუთრი დის [[ვერინა]]ს მხრიდან. როგორც ამბობენ, იმის შიშით, რომ ტახტში არ შეცილებოდა, სიკვდილით დასაჯა მისი საყვარელი.
 
ხალხის უკმაყოფილება გაამძაფრა, აგრეთვე, იმან, რომ ბასილისკოსმა გამოსცა ედიქტი რითაც გაუქმებულად გამოაცხადა [[451]] წლის [[ქალკედონის მსოფლიო საეკლესიო კრება|ქალკედონის მე-4 საეკლესიო კრების]] გადაწყვეტილებები და უფლებებში აღადგინა [[მონოფიზიტობა|მონოფიზიტი]] მღვდელთმთავრები. ყოველივე ამის შედეგად, მმართველობის 20 თვის შემდეგ, ინტრიგებისა და შეთქმულების, ხარჯზე, ჩამოგდებული იქნა ტახტიდან ზენონის მიერ. ოჯახთან ერთად გადაასახლეს და გამოკეტეს [[კაპადოკია|კაპადოკიის]] ერთერთ ციხესიმაგრეში, სადაც დაიხოცნენ შიმშილისაგან. მისი მმართველობის დროს, [[476]] წელს, კონსტანტინოპოლის საჯარო ბიბლიოთეკაში (დაარსებული იყო იმპერატორ [[იულიანე განდგომილი]]ს მიერ) გაჩენილმა ხანძარმა იმსხვერპლა 120000-მდე ხელნაწერი.
 
==ლიტერატურა==
*''ვ. ასათიანი, ”ბიზანტიური„ბიზანტიური ცივილიზაცია”ცივილიზაცია“, თბ., 2006 წელი. გვ. 479''
 
{{დაიწყე ყუთი}}