აკირა კუროსავა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
r2.7.1) (ბოტის დამატება: vec:Akira Kurosawa
No edit summary
ხაზი 13:
|დაკრ ადგილი =
|ქვეშევრდომობა =
|ეროვნება = [[იაპონელები|იაპონელი]]
| გარდ თარიღი = [[6 სექტემბერი]] [[1998|1998 წელი]] (88 წლის ასაკში)
| გარდ ადგილი = [[სეტაგაია]], [[ტოკიო]], {{დროშა|იაპონია}}
|მამა =
|დედა =
|მეუღლე = იოკო იაგუჩი
|შვილები =
|ჯილდოები = [[ოსკარი საუკეთესო უცხოენოვანი ფილმისთვის]] ([[რასიომონი]] - 1952 წ. [[დერსუ უზალა]] - 1957 წ.)<br />
|ჯილდოები =
[[ოქროს პალმის რტო]] ([[მეომრის ჩრდილი]] - 1980 წ.)
|ვებ-გვერდი =
|სხვადასხვა =
Line 28 ⟶ 29:
 
== ბიოგრაფია ==
 
[[ფაილი:Rashomon poster 2.jpg|thumb|150px|left|ფილმ '''[[რასიომონი]]ს'' პოსტერი]]
აკირა კუროსავა დაიბადა [[1910]] წლის [[23 მარტი|23 მარტს]]. აკირას მამა ძველი სამურაების გვარიდან იყო. მისი გავლენის ქვეშ იგი სკოლიდან დაინტერესდა საბრძოლო ხელოვნებებით და კერძოდ [[კენდო]]თი. თუმცა მის საყვარელ საქმიანობად ხატვა იქცა. ამის გამო იგი მხატვრობასაც აპირებდა და სწავლობდა კიდეც ხელოვნების აკადემიაში. მის ცხოვრებაში მნიშვნელოვანი გარდატეხა მოხდა [[1936]] წელს, როდესაც გაზეთში ნახა P.C.L. სტუდიაში ვაკანსიის შესახებ გამოქვეყნებული განცხადება. ამის შედეგად, იგი რეჟისორ [[კაძირო იამამოტოს]] ასისტენტი გახდა. თავდაპირველად წერდა სცენარებს, თუმცა მათ შორის ბევრი არ იყო ეკრანიზებული და ისინი მხოლოდ და მხოლოდ ჟურნალებში იბეჭდებოდა.
 
Line 38 ⟶ 39:
 
კუროსავას საყოველთაო პოპულარობა მოუტანა ფილმმა "[[მთვრალი ანგელოზი]]", რომელიც მან [[1948]] წელს გადაიღო. ამ ფილმში მთავარს როლს ასრულებდა დამწყები მსახიობი [[ტოსირო მიფუნე]]. მთვრალი ანგელოზების შემდეგ კუროსავამ მიფუნე კიდევ 15 ფილმში ათამაშა, შეიძლება ითქვას, რომ მათი ტანდემი ყველაზე გამორჩეულია იაპონური კინოს ისტორიაში.
[[ფაილი:Rashomon poster 2.jpg|thumb|150px|left|ფილმ '''[[რასიომონი]]ს'' პოსტერი]]
 
[[1950]] წელს კუროსავამ გადაიღო ფილმი "[[რაშომონირასიომონი]]", სადაც მთავარ როლს ტოსირო მიფუნე თამაშობდა. ფილმი ეფუძნებოდა [[რიუნოსკე აკუტაგავა]]ს მოთხრობას [[უსიერ ტყეში]]. ამ ფილმით კუროსავამ დაანგრია იაპონური კინოს ტრადიციული სტილისტიკა. 4 ადამიანი სრულიად შემთხვევით ტყეში მკვლელობის და გაუპატიურების მომსწრე ხდება. ოთხივე მოწმე მომხდარის სრულიად განსხვავებულ ვერსიას ყვება, მათი მონაყოლისგან რადიკალურად განსხვავდება დაზარალებულის და დამნაშავის მონაყოლიც. რეჟისორი არ ცდილობს გაარკვიოს სიმართლე, იგი ამ ფილმით აჩვენებს, რომ ადამიანს არ აქვს მოვლენების ობიექტურად გადმოცემის უნარი, საკუთარ თავზე მიუკერძოებლად ვერ საუბრობს, რადგან ადამიანის მთავარი თვისება ეგოიზმია.
 
ეგოიზმთან ბრძოლის მაგალითი კუროსავამ თავის ფილმ "[[ცხოვრება]]ში" მოგვცა, რომელიც 1952 წელს გამოვიდა. მთავარი გმირი იგებს, რომ მას 5-6 თვე დარჩა სიცოცხლე. ეს მას უბიძგებს გადახედოს თავის ცხოვრებას და რადიკალურად შეცვალოს იგი.
Line 45 ⟶ 47:
კუროსავამ სრულიად შეცვალა სამურაების ტრადიციული სახე კინემატოგრაფიაში. იგი არ იღებს ტრადიციული ტიპის ფილმებს სამურაების შესახებ, სადაც იდეალად ქცეული სამურაები ძირითადად სიყვარულსა და მოვალეობას შორის არჩევნის დილემაზე ფიქრობენ. მის ფილმებში ასახულია უფრო რეალისტური ბრძოლა ფულისთვის და ძალაუფლებისთვის.
 
[[1954]] გამოსულმა ფილმმა "[[შვიდი სამურაი]]" ამერიკის კინოაკადემიის მთავარი პრიზი [[ოსკარი]] მოიპოვა, შემდეგ კი ამერიკელებმა ამ ფილმის "რიმეიკი" გააკეთეს. როგორც აღვნიშნეთ, კუროსავამ რადიკალურად შეცვალა სამურაის ეკრანული სახე. მის ფილმებში სამურაები არა მხოლოდ პატრონისადმი უსაზღვროდ ერთგული მამაცი მეომრები არიან, არამედ გააჩნიათ საკუთარი სისუსტეებიც. ლამაზად გამოწყობილი სამურაების ნაცვლად მის ფილმებში არის ბინძური, მიფუნეს ნასვამი პერსონაჟი, რომელიც ცდილობს თავიდან აიცილოს სისხლისღვრა, ხოლო საქმე საქმეზე როცა მიდის, მაშინ მამაცად იბრძვის. მისი გმირები არა მხოლოდ ფიზიკური მონაცემებით გამოირჩევიან, არამედ სულიერებითაც, სამართლიანობის გრძნობით.
 
კუროსავას პოპულარობის ზრდას 50-იან წლებში მისმა საყვარელმა მსახიობმა, ტოსირო მიფუნემაც შეუწყო ხელი. იგი გამოირჩეოდა სხვა მსახიობების ფონზე. მუშაობისას კუროსავა გადამღები ჯგუფის მიმართ ძალიან მომთხოვნი იყო. მის ფილმებში დიდ როლს მსახიობების გარდა ბუნებაც ასრულებდა. მას შეეძლო გადაღების შეჩერება სასურველ ამინდამდე, ფილმში [[რასიომონი]] კოკისპირული წვიმა ისეთივე მრავლისმთქმელია, როგორც პერსონაჟები.
 
მიუხედავად იმისა, რომ კუროსავას ყოველივე იაპონურითაა გაჯერებული, მას ასევე აღფრთოვანებდა დასავლური დრამა. დასავლური დრამატურგიის გავლენით მან შექმნა [[შექსპირი, უილიამ|შექსპირის]] ტრაგედიების ეკრანიზაციები:გავლენით მან შექმნა ფილმები [[ტახტი სისხლში]] ([[მაკბეტი]]"), და "[[მეფემეომრის ლირიჩრდილი]]" ("[[ტახტიმეფე სისხლშილირი]]") და "[[რანისამოთხე და ჯოჯოხეთი]] ([[ჰამლეტი]]"). ასევე უნდა აღინიშნოს [[გორკი, მაქსიმ|გორკისგორკისა]] "([[ფსკერზე]]ს" მიხედვით შექმნილი ეკრანიზაცია) და [[დოსტოევსკი, თედორე|დოსტოევსკის]] "([[იდიოტი]]ს") მისეული ინტერპრეტაციაეკრანიზაციები. დასავლური დრამების ეკრანიზაციის დროს იგი ერთგვარ ადაპტირებას აკეთებდა და პიესის სამოქმედო არეალი იაპონიაში გადაჰქონდა, რათა უფრო გასაგებად და ნათლად გადმოეცა სათქმელი. მაგალითად, ფილმში "ტახტი სისხლში" არ არის არცერთი ფრაზა შექსპირისეული ფრაზა, თუმცა ნაწარმოების პათოსი სრულად არის შენარჩუნებული. ფილმი დადგმულია თეატრი [[ნო]]ს სტილში, მიუხედავად ამისა, იგი ითვლება ”მაკბეტის””[[მაკბეტი]]ს” ერთერთ საუკეთესო ეკრანიზაციად.
 
[[1960]] წელს კუროსავამ დააარსა საკუთარი კინოსტუდია "კუროსავა პრო", სადაც დადგა ფილმები "[[ბოროტებიცუდებს ცოცხლებიმშვიდად რჩებიანსძინავთ]]", "[[მცველი]]", "[[სანძიურო]]", "[[სამოთხე და ჯოჯოხეთი]]". ამის შემდეგ იაპონურ კინემატოგრაფიაში შექმნილმა კრიზისმა იგი აიძულა დაფინანსება [[ჰოლივუდი|ჰოლივუდში]] ეძია. მას არ გაუმართლა, მის მიერ ჩაფიქრებული კინოები სხვა რეჟისორებმა გადაიღეს. [[1969]] წელს კი კუროსავამ და იაპონური კინოს სამმა დიდოსტატმა [[კინოშიტა კეისუკე]]მ, [[იტიკავა კონ]]მა და [[კობაიაში მასაკი]]მ დააარსეს კომპანია "ოთხი მხედარი", სადაც კუროსავამ თავისი პირველი ფერადი კინო "[[დოდესკადენი]]" გადაიღო. ფილმს კომერციული წარმატება არ ჰქონდა.
 
70-80-იანი წლები კუროსავასთვის მძიმე გამოდგა. სამშობლოში მას ძალიან აკრიტიკებდნენ და იგი მხარდაჭერას საზღვარგარეთ ეძებდა. მისი უკანასკნელი ფილმებია "[[სიზმრები]]", "[[აგვისტოს რაფსოდია]]" და "[[ჯერ კიდევ არა]]". აკირა კუროსავა ტოკიოში გარდაიცვალა [[1998]] წლის [[6 სექტემბერი|6 სექტემბერს]].
Line 57 ⟶ 59:
== ფილმოგრაფია ==
 
* [[1941]] — [[ცხენი (ფილმი)|ცხენი]]
* [[1943]] — [[ძიუდოს გენიოსი]], 姿三四郎
* [[1944]] — [[ყველაზე ლამაზები]], 一番美しく
Line 69 ⟶ 70:
* [[1949]] — [[უსახლკარო ძაღლი]], 野良犬
* [[1950]] — [[სკანდალი]], 醜聞
* [[1950]] — [[რაშომონირასიომონი]], 羅生門
* [[1951]] — [[იდიოტი]], 白痴
* [[1952]] — [[ცხოვრება]], 生きる
Line 89 ⟶ 90:
* [[1991]] — [[აგვისტოს რაფსოდია]], 八月の狂詩曲
* [[1993]] — [[ჯერ კიდევ არა]] / ''Madadayo'', まあだだよ
 
==ლიტერატურა==
*ქსე, ტ. 6, გვ. 83-84, თბ., 1983
== რესურსები ინტერნეტში ==
 
*{{commons-inline|Category:Akira Kurosawa|აკირა კუროსავა}}
 
* [http://www.cinemasia.ru/persons/14.html აკირა კუროსავას ბიოგრაფია და შემოქმედება]
* [http://us.imdb.com/name/nm0000041/ mdb.com]
* [http://akirakurosawa.info/ აკირა კუროსავასთან დაკავშირებული სიახლეები და ინფორმაცია]
 
==ლიტერატურა==
{{DEFAULTSORT:კუროსავა აკირა}}
*{{ქსე|6|83-84}}
 
 
{{კუროსავა}}
 
{{DEFAULTSORT:კუროსავა აკირა}}
[[კატეგორია:იაპონელები]]
[[კატეგორია:იაპონელი კინორეჟისორები]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/აკირა_კუროსავა“-დან