ხიხანის ციხის აშენების ზუსტი თარიღი უცნობია, თუმცა მეცნიერთა უმეტესობა ფიქრობს, რომ ის X-XIII საუკუნეებშია აშენებული. ამას ადასტურებს ის ფაქტიც, რომ ისტორიული დოკუმენტებში ხიხანის ციხის მშენებლობის დასრულებაში დიდდიდი ადგილი უკავია [[ტბელი აბუსერისძე|აბუსერისძე ტბელის]] მეუღლეს ბაგულას, ასევე ხალხში არსებული ლეგენდები, რომლებიც ხიხანის ციხის აგებას თამარ მეფეს მიაწერენ.
XI-XVI საუკუნეებში ხიხანის ციხე [[აჭარა|აჭარის]] ერისთავთერისთავ [[აბუსერისძენი|აბუსერისძეთა]] მთავარ რეზიდენცია იყო. შემდგომში მას [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალები]] დაეუფლნენ. 1815 წელს ხიხანის ციხეში იყო გამაგრებული ოსმალთა წინააღმდეგ მებრძოლი [[სელიმ ხიმშიაშვილი]].
{{ციტატა|სელიმ-ბეგ ხიმშიაშვილმა ისარგებლა ახალციხის ფაშის შერიფ-ბეგის პოლიტიკურად მარეობით ფაშობა წაართვა, ბოლოს ისე გათამდა რომ სულთანს ურჩობაც კი შეჰკადრა. განრისხებულმა სულთანმა წაართვა ფაშობა და სიკვდილი მიუსაჯა. 1815 წელს გამოგზავნა მაჰმუდ-ფაშა მისმისი სიკვდილისსიკვდილით დასასჯელად. წესეს რომ სელიმმა გაიგო 400 კაცი შეიყვანა ხირხათის ციხეში, თან ერთი წლის სამყოფი საგზალიც შეიტანა და კარები შეიკეტა, მამუდმაჰმუდ-ფაშამ 12000 კაცისაგან შემდგარი ჯარი მიაყენა ხირხათის ციხეს და მის ჯირშიძირში დაბანკდა. ორი თვის განმავლობაში იმის ცდაში იყო როგორმე ხელში ჩაეგდო სლიმსელიმ-ბეგი, მაგრამ ციხეს ვსრასგზით ვერვერასგზით მიუდგა.
ამასობაში სელიმმა სულთანს კაცი გაუგზავნა: "შენთან მოვიდე, ყველაფერი მოგახსენო და თუ მტყუანი ვიყო მაშინვე მომკალიო". მაგრამ სანამ სულთანის პასუხი მოვიდოდა სელიმის საუბედუროდ ციხე შიგნიდან გატყდა. მის ბაირაღთარს ვერცხლის მოყვარეობამ სძლია, მუჰამედისმაჰმუდის მიერ მოსყიდული იქნა და ციხის კარების გასარებიგასაღები მისცა... სელიმი ციხიდანგამოიყვანესციხიდან გამოიყვანეს და სანამ თავს მოჰკეთდენმოჰკვეთდნენ სამი დღე-ღამე არ აძინეს, რომ თავის მოკვეთისას ტანჯვა არ ეგრძნო.. ბოლოს ნახეს ერთი არტანუჯელი სომეხი , მისცეს ართიათი ოქრო და იმანც მოჰკვეთა თავი სოფელ ბაკოს ზემოთ, სწორედ იმ ადგილას რომელსაც "სერი-ყანა" ჰქვიან. მერე ეს ცომეხისომეხი სელიმის შვილს უნახავს და მოუკლავს. ამ აჭარელი გმირის სიკვდილის შემდეგ 2 სთ.-ც არ გასულიყო რომ სულთნის ფირმანიც მოსულა: " თუ დაიჭირეთ სელიმი ცოცვალიცოცხალი მომგვარეო ". მაჰმუდ-ფაშამ ამის მაგიერ სელიმის თავი, სულთანს ჩაუტანა სტამბოლში, როგორც ტროფეი. სულთანს ძალიან ეწყინა და ჰკითხა: '" ფირმანი რა უყავიო". სიკვდილის შემდეგ მოვიდაო _ რაკი ასეთი კაცის დაფასება არ გცოდნია და არ დაგნანია, აღარც მე მეცოდებიო". და ბრძანა მისთვის თავი მოეკვეთათ. სელიმის თავი სტამბოლშია დაკრძალული და ქების წარწერაც აქვს მის საფლავის ქვასაო"|[[თედო სახოკია]]}}
